Kisah Rasui-Rasui
Chapter 1
Lam kitab nyang phon ka lheueh lôn peutrang banmandum nyang geupeubuet dan geupurunoe lé Isa watée yoh phon that geupeuphon buet Gobnyan,
2 sampoe bak uroe Gobnyan teubeuôt lam syeuruga. Sigohlom Gobnyan geu-ék lam syeuruga, deungon kuasa Roh Allah Gobnyan geubri peutunyok-peutunyok bak Rasui-rasui Gobnyan nyang teupiléh.
3 Óh ka lheueh Gobnyan maté, treb jih na peuet ploh uroe Gobnyan kayém that geutunyok ngon cara nyang nyata that ubak murit-murit Gobnyan bahwa Gobnyan biet-biet udeb. Awaknyan jikalon Gobnyan, dan Gobnyan geumeututoe ngon awaknyan keuhai pakriban Allah geumat peurintah sibagoe Raja.
4 Dan bak watée Gobnyan meusapat ngon awaknyan, Gobnyan laju geubri peurintah nyang lagée nyoe bak awaknyan, "Bék gata jak nibak Yerusalem. Preh disinan sampoe Bapak geubri peue nyang ka geupeu janji, na kheueh nyang ka lheueh Ulôn bri keu gata yoh masa ilée.
5 Sabab Yahya geuseumanö ngon ié, teuma na padub uroe teuk gata geuseumanö ngon Roh Allah."
6 Watée Rasui-rasui nyan meusapat meusajan-sajan ngon Isa, awaknyan jitanyong bak Gobnyan, "Peu kheueh jinoenyoe Tuhan keuneuk neupeudong lom Keurajeuen bansa Israel?"
7 Geujaweueb lé Isa, "Bapak Ulôn keudroe nyang peuteuntée uroe dan watée jih. Nyan hana peureulée gata teupeue, sabab nyan na kheueh hak Bapak.
8 Teuma gata meuteumé kuasa, meunyoe Roh Allah ka teuka ubak gata. Dan gata jeuet keu saksi-saksi keu Ulôn di Yerusalem, bansaboh Yudea, di Samaria dan sampoe u ujong bumoe."
9 Óh ka lheueh geupeugah meunan lé Isa, Gobnyan laju teubeuôt lam syeuruga dikeue mata awaknyan keudroe, dan awan jitôb Gobnyan nibak pandangan rasui-rasui nyan.
10 Teungoh awaknyan mantong jikalon u langét, watée Isa teubeuôt, hana jisangka-sangka dua droe nyang jingui peukayan putéh ka teudong bak binéh awaknyan.
11 "Hei ureuëng-ureuëng Galilea," kheun awaknyan, "Pakon gata dong mantong disinan sira gata tangah u langét? Isa nyang gata kalon teubeuôt lam syeuruga dikeue gata nyan, teuma geugisa lom ngon cara lagée nyan cit teuma."
12 Óh lheuehnyan rasui-rasui nyan laju jigisa u Yerusalem nibak Bukét Zaiton. Bukét nyan teumpat jih na kira-kira sikilo metée nibak Yerusalem.
13 Di Yerusalem awaknyan laju jijak u rumoh teumpat awaknyan meunumpang, laju ji-ék ateueh kama nyang na di bagian ateueh. Rasui-rasui nyan, na kheueh Petrus dan Yahya, Yakobus dan Andreas, Filipus dan Tomas, Bartolomeus dan Matius, Yakobus bin Alfeus, Simon Patriot dan Yudas bin Yakobus;
14 banmandum nyan sabe ngon siaté meusapat keu meudoá. Awaknyan meudoá meusajan-sajan ngon ureuëng-ureuëng inong na cit Maryam mak Isa, dan meusajan ngon syedara-syedara Isa.
15 Bak siuroe, watée awaknyan teungoh meugumpôi -- na kira-kira sireutôh dua ploh droe nyang teuka keunan -- Petrus laju jidong keu jipeugah haba. Laju jipeugah lagée nyoe,
16 "Syedara-syedara! Peue nyang na teutuléh lam Alkitab, nyan keubiet teujadi. Yoh masa ilée meulalu Nabi Daud, Roh Allah ka lheueh geupeugah keuhai Yudas, peumimpén ureuëng-ureuëng nyang drob Isa.
17 Yudas na kheueh sidroe lamkawan geutanyoe, dan jihnyan pih ka teupiléh keu jimeukeureuja meusajan-sajan ngon tanyoe." (
18 Yudas nyan ka meuteumé tanoh jrat jih sibagoe upah jimeukhianat nyang jeuhet nyan. Jihnyan rhot dan maté ngon pruet jih teuprah sampoe asoe jih meuburée uluwa banmandum.
19 Banmandum ureuëng nyang na ji tinggai di Yerusalem jiteupeue keuhai nyan. Nyan kheueh sabab jih lam basa awaknyan, awaknyan boh nan tanoh nyan Akeldama, nyang makna jih 'Tanoh Darah'.)
20 "Sabab lam kitab Zabur na teutuléh lagée nyoe, 'Bah kheueh teumpat tinggai jih jeuet keusungue; bék na meusidroe pih tinggai didalam nyan.' Na lom teutuléh lagée nyoe, 'Bah kheueh keududukan jih jicok lé ureuëng laén.'
21 Sabab nyan, harôh na nyang seutôt meusajan ngon tanyoe jeuet keusaksi bahwa Tuhan Isa ka udeb lom teuma nibak maté. Ureuëng nyan museuti sidroe lamkawan ureuëng-ureuëng nyang sabe na meusajan ngon tanyoe watée tanyoe sabe taseutôt Tuhan Isa homantong nyang geujak, yoh phon Nabi Yahya peumanö sampoe watée Isa teubeuôt lam syeuruga lamkawan geutanyoe."
23 Teuma lé ureuëng-ureuëng nyang na teuka disinan laju jisaran dua droe, awaknyan na kheueh Yusuf nyang teuhôi cit ngon nan Barsabas (dan ureuëng nyan na cit teuhôi ngon nan Yustus), dan Matias.
24 Laju awaknyan meudoá. Meunoe doá awaknyan, "Tuhan, Droeneueh neuteupeue peue nyang na lam até mandum manusia. Yudas ka rhot nibak jabatan jih sibagoe rasui dan ka maté, teuma neutunyok kheueh bak kamoe, soe nibak bandua droe nyoe nyang Tuhan piléh keu teubri tugaih nyan keugeunantoe Yudas."
26 Óh lheuehnyan mandua droe nan nyan ji-undi, dan undian nyan laju rhot ateueh Matias. Teuma jihnyan laju jiangkat jeuet keu rasui keu meusajan-sajan ngon bansiblaih droe rasui nyang laén.
Chapter 2
Watée ka trok bak uroe Pentakosta, mandum ureuëng meuiman meusapat bak saboh teumpat.
2 Ngon hana jisangka-sangka teudeungoe su nibak langét lagée angén teuga nyang teungoh jipôt. Rumoh bak teumpat awaknyan teungoh jiduek bansaboh rumoh nyan ka peunoh ngon su nyan.
3 Laju jikalon lé awaknyan lidah-lidah lagée apui hu jimeu-éue ho-homantong dan laju jidong ateueh awaknyan maséng-maséng.
4 Awaknyan banmandum ka jikuasa lé Roh Allah, dan laju jimarit lam meubagoe rupa basa. Awaknyan jimeututoe meunurot peue nyang jipeugah lé Roh nyan bak awaknyan keu jipeugah.
5 Bak watée nyan jai that-that ureuëng Yahudi, nibak mubagoe nanggroe nyang na bansigom donya, tinggai di Yerusalem. Awaknyan na kheueh ureuëng-ureuëng nyang taát ubak Po teu Allah.
6 Watée teudeungoe su nyan, jai that-that manusia jijak meuhudom keunan. Awaknyan banmandum that-that teukeujot watée jideungoe ureuëng-ureuëng nyang na disinan jimututoe lam basa jih keudroe.
7 Ngon hireuen dan takjob awaknyan jipeugah, "Ureuëng-ureuëng nyang meututoenyoe banmandum ureuëng Galilea bukon?
8 Pakriban jeuet jih meunoe tadeungoe awaknyan jimeututoe lam basa nanggroe geutanyoe maséng-maséng?
9 Geutanyoe ureuëng-ureuëng nibak Partia, Media, Elam; nibak Mesopotamia, Yudea dan Kapadokia; nibak Pontus dan Asia,
10 nibak Frigia dan Famfilia, nibak nanggroe Meusé dan daerah-daerah Libiya tô ngon Kirene; na lamkawan geutanyoe nyang teuka nibak Roma,
11 na ureuëng-ureuëng Yahudi dan na teuma ureuëng-ureuëng bansa laén nyang ka jitamong agama Yahudi; na teuma nyang teuka nibak Kreta dan Arab. Tanyoe mandum tadeungoe awaknyan jimeututoe lam basa geutanyoe maséng-maséng keuhai hai-hai nyang ajaéb nyang geupeubuet lé Po teu Allah!"
12 Ngon hireuen dan takjob, awaknyan banmandum jitanyong sidroe ngon nyang laén, "Peue makna jih nyoe?"
13 Teuma na cit ureuëng-ureuëng nyang jihina. Awaknyan jipeugah, "Ah, awaknyan mandum ka mabök!"
14 Laju Petrus jidong meusajan-sajan ngon siblaih droe rasui nyang laén, óh lheuehnyan jipeugah bak ureuëng ramé nyan. Ngon su nyang meugeunta jikheun lagée nyoe, "Syedara-syedara, ureuëng-ureuëng Yahudi dan mandum nyang tinggai di Yerusalem! Deungoe kheueh beugét-gét, sabab hainyoe peureulée ulôn peugah bak gata.
15 Banmandum ureuëng nyoe hana mabök, lagée nyang gata duga; sabab bak saát nyoe mantong poh sikureueng beungoh.
16 Teuma nyoe ka lheueh geubri feureuman lé Po teu Allah meulalu Nabi Yoël:
17 Allah meufeureuman, 'Bak akhé jamén Ulôn teuma Lôn bri Roh Ulôn keu mandum manusia. Aneuëk-aneuëk gata nyang agam dan aneuëk-aneuëk gata nyang inong teuma jibritée bak gata keuhai-hai nyang Ulôn peugah bak awaknyan. Ureuëng-ureuëng muda gata teuma jikalon hai-hai nyang Ulôn peuleumah bak awaknyan. Ureuëng-ureuëng tuha gata teuma mulumpo keuhai lumpo nyang Ulôn bri keu awaknyan.
18 Keu namiet-namiet Ulôn pih -- bah kheueh nyang agam meunan cit nyang inong --, teuma Ulôn bri Roh Ulôn nibak uroe-uroe nyan. Awaknyan teuma jibri tée hai-hai nyang Ulôn bri tée keu awaknyan.
19 Ulôn teuma Lôn peuna buet-buet nyang ajaéb di ateueh jéh nyang na di langét, dan hai-hai luwa biasa dimiyueb nyang na disinoe, bumoe; teuma na darah dan apui, uab dan asab.
20 Mata uroe teuma jeuet keu seupôt, buleuen jeuet keumirah lagée darah Sigohlom Uroe Tuhan, Uroe nyang rayeuk dan mulia nyan teuka.
21 Bak watée nyan, ureuëng nyang jimeuhôi bak Tuhan teuma teupeuseulamat.' 22 Syedara-syedara ureuëng-ureuëng Israel! Deungoe kheueh peu nyang ulôn peugah nyoe; Isa ureuëng Nazaret nyan ka geubri tugaih lé Po teu Allah keu syedara. Nyan nyata that bak buet-buet nyang ajaéb dan hai-hai nyang luwa biasa nyang geupeubuet lé Allah di teungoh-teungoh gata meulalu Isa nyan. Banmandum nyan gata keudroe ka gata teupeue.
23 Paih lagée reuncana Gobnyan keudroe, Allah ka geupeu putôh keu geuseurah Isa nyan keu gata. Dan watée Gobnyan teuseurah, laju gata poh maté Gobnyan sira gata peubiyeu ureuëng-ureuëng jeuhet jisaleb Gobnyan.
24 Teuma Po teu Allah geupeu udeb Gobnyan lom lam kawan ureuëng maté. Gobnyan jiuét lé maté, teuma Po teu Allah geupeuleueh Gobnyan, sabab hana mungken Gobnyan jikuasa sabe lé maté.
25 Keuhai Isa nyoe Nabi Daud ka lheueh geupeugah, 'Ulôn kalon Tuhan sabe na dikeue ulôn; Gobnyan sabe na bak binéh ulôn, mangat ulôn hana jiguncang lé peue mantong.
26 Nyang kheueh sabab jih até ulôn harôk lumpah na, babah ulôn lôn peugah puja ngon pujoe; dan tuboh ulôn nyoe teuma jipreh deungon aman lam kubu. 27 Sabab gata hana tapeubiyeu meunyoe watée teutinggai lam donya ureuëng maté. Gata hana tapeubiyeu hamba Droeneueh nyang seutia nyan hanco dan habéh.
28 Droeneueh ka neutunyok bak ulôn rot nyang teutuju keu udeb nyang seujati. Keugeumbiraan ulôn meutamah mangat lam até sabab Droeneueh na meusajan ngon ulôn.'
29 Syedara-syedara, idhin kheueh ulôn peugah trok trang keuhai Nabi Daud, bapak indatu geutanyoe nyan. Gobnyan ka maté dan ka teutanom lam jrat; kubu gobnyan mantong na di lamkawan geutanyoe sampoe bak saát nyoe.
30 Allah ka geumeujanji bak Nabi Daud, ngon geumeusumpah, bahwa sidroe nibak keuturonan gobnyan teuma teu angkat jeuet keu raja. Sabab Nabi Daud geuteupeue keuhai janji nyan dan sabab gobnyan pih sidroe Nabi,
31 gobnyan pih geuteupeue peue nyang teuma geupeubuet lé Po teu Allah. Jadi gobnyan ka lheueh geupeugah bahwa Raja Peuseulamat nyang geupeu janji lé Allah, teuma udeb lom nibak maté. Nabi Daud geupeugah lagée nyoe, 'Gobnyan hana teupeubiyeu tinggai lam donya ureuëng maté; tuboh Geuh nyan hana teuma teupeubiyeu sampoe hanco dan habéh.'
32 Isa nyoe kheueh nyang teupeu udeb di teungoh-teungoh ureuëng maté lé Allah. Kamoe mandum ka lheueh kamoe kalon keudroe hai nyan.
33 Gobnyan teuangkat nibak keududuekan nyang manyang dan geubri keukuasaan lé Allah, laju geuteurimong Roh Allah nyang ka geupeu janji lé Bapak. Dan nyang gata deungoe bak saátnyoe dan gata kalon na kheueh Roh nyan nyang Gobnyan bri keu kamoe.
34 Nabi Daud keudroe hana geu-ék lam syeuruga, teuma Nabi Daud geupeugah, 'Tuhan geupeugah bak Tuhan ulôn:
35 Duek kheueh blaih uneuen Ulôn, sampoe Ulôn peujeuet mandum musoh Gata tundok ubak Gata!'
36 Nyang kheueh sabab jih mandum ureuëng Israel harôh jiteupeue that bahwa Isa nyang gata saleb nyan, Isa nyan cit teuma nyang ka geupeujeuet lé Po teu Allah jeuet keu Tuhan dan Raja Peuseulamat!"
37 Watée awaknyan mandum jideungoe hai nyan, até awaknyan gundah lumpah na. Laju awaknyan jitanyong bak Petrus dan rasui-rasui nyang laén, "Syedara-syedara mandum, peue nyang harôh kamoe peubuet?"
38 Geujaweueb lé Petrus, "Meutobat kheueh nibak desya-desya gata. Dan bah kheueh gata maséng-maséng teupumanö ateueh nan Isa, mangat mandum desya-desya gata teupeue amphon. Teuma gata mandum tateurimong Roh Allah nibak Po teu Allah.
39 Sabab nyang geupeu janji lé Allah nyan na kheueh keu gata dan keuturonan gata meunan cit keu ureuëng-ureuëng nyang na bak teumpat-teumpat nyang jiôh -- na kheueh mandum ureuëng nyang geutawök lé Allah Tuhan tanyoe keu tajak ubak Gobnyan."
40 Meunan kheueh Petrus geupeugah ubak awaknyan. Dan deungon jai tutoe haba nyang laén gobnyan pih geuyue bak awaknyan mangat awaknyan jipeuleueh droe nibak bansa nyang jeuhet nyoe nyang teuma geuhuköm lé Po teu Allah.
41 Jai that-that ureuëng peucaya peue nyang geupeugah lé Petrus, laju awaknyan teupumanö. Teuma jeumeulah ureuëng nyang peucaya nibak uroe nyan meutamah lom na lhée ribée droe.
42 Deungon biet-biet awaknyan jimurunoe sabe nibak rasui-rasui dan sabe meusapat meusajan-sajan. Awaknyan jimakheun meusajan-sajan dan meudoá meusajan-sajan.
43 Jai that-that buet nyang ajaéb nyang geupeubuet lé rasui-rasui nyan sampoe mandum ureuëng hireuen ngon teumakot.
44 Ureuëng-ureuëng meuiman nyan banmandum laju meusaboh dan peue nyang na nibak awaknyan, nyang awaknyan ngui meusajan-sajan.
45 Awaknyan laju jipeubloe barang-barang dan atra milék jih keudroe, laju jibagi-bagi péng awaknyan keudroe keu awaknyan keudroe meunurot nyang jipeureulée lé awaknyan maséng-maséng.
46 Tieb-tieb uroe awaknyan sabe meugumpôi di Baét Allah; dan makheun meusajan-sajan, deungon geumbira dan miyueb até di rumoh awaknyan keudroe.
47 Awaknyan hana putôh-putôh jipujoe Allah dan jigalak lé mandum ureuëng. Tieb-tieb uroe jeumeulah awaknyan laju meutamah sabab Tuhan geubri keu awaknyan ureuëng-ureuëng nyang teungoh teupeuseulamat.
Chapter 3
Bak siuroe Petrus ngon Yahya geujak u Baét Allah poh lhée seupôt, na kheueh bak watée nyan watée keu meudoá.
2 Bak teumpat nyan bak babah pintoe geureubang nyang nan jih "Pintoe Ceudah", na sidroe ureuëng agam nyang lapée yoh phon lahé. Tieb-tieb uroe ureuëng nyan jiba keunan keu jigeumadée bak ureuëng-ureuëng nyang tamong lam Baét Allah nyan.
3 Watée ureuëng nyan jikalon Petrus dan Yahya teungoh geutamong lam Baét Allah, laju jilakée lé ureuëng lapée nyan sapeue-peue bak awaknyan mandua.
4 Teuma awaknyan laju jingieng ateueh ureuëng nyan, óh lheueh nyan Petrus geupeugah, "Ngieng kheueh ateueh kamoe!"
5 Laju di ureuëng lapée nyan jingieng ateueh awaknyan mandua ngon harapan meuteumé sapeue-peue nibak awaknyan.
6 Teuma Petrus laju geupeugah bak ureuëng nyan, "Bak Ulôn sagai-sagai hana meupéng. Teuma peue nyang na nibak Ulôn, nyan teuma Ulôn bri keu gata: Ngon kuasa Isa ureuëng Nazaret nyan, gata jak kheueh!"
7 Laju Petrus geumat jaroe uneuen ureuëng lapée nyan dan laju geutulông peubeudôh. Ban sikeujab nyan cit teuma gaki ureuëng nyan dan mata gatok gaki jih jeuet keuteuga.
8 Laju jigrob sira jidong, jipeuphon jak keudeh keunoe. Óh lheuehnyan laju jitamong lam Baét Allah meusajan-sajan ngon Petrus dan Yahya, sira jijak jigrob-grob ngon jipujoe Allah.
9 Mandum ureuëng jikalon ureuëng nyan jijak dan jipujoe-pujoe Allah.
10 Dan awaknyan laju sadar bahwa ureuëng nyan kheueh tukang geumadée nyang kayém jiduek bak babah "Pintoe Ceudah" nibak Baét Allah. Awaknyan mandum hireuen lumpah na dan takjob peue nyang ka jikalon ateueh ureuëng nyan.
11 Ureuëng nyan hana jipiôh-piôh jiseutôt Petrus dan Yahya. Dan watée awaknyan ban lhée droe ka trok bak seuramoe nyang teuboh nan "Seuramoe Nabi Sulaiman", bandum ureuëng teuka jijak meuhudom bak awaknyan sabab takjob.
12 Watée Petrus jikalon ureuëng ramé nyan, laju jipeugah bak awaknyan, "Hei ureuëng-ureuëng Israel, Pakon gata banmandum hireuen keuhai nyoe? Pakon gatanyoe takalon sabe ateueh kamoe? Peu kheueh gata pike ureuëng nyoe jeuet jijak sabab na kuasa nibak kamoe atawa sabab kamoe taát keu Po teu Allah?
13 Allah nyang geuseumah lé Nabi Ibrahim, Nabi Ishaq, Nabi Yakub, Allah indatu geutanyoe, Allah nyan ka geupumulia hamba Gobnyan, na kheueh Isa. Isa nyan kheueh nyang ka gata jok bak peunguasa, dan gata lawan dikeue Pilatus, bak watée Pilatus keuneuk jipeuleueh Gobnyan.
14 Gobnyan suci dan jroh, teuma gata talawan Gobnyan dan tapaksa mangat Pilatus jipeuleueh sidroe ureuëng huköman nyang ka jipoh maté gob keu gata.
15 Gata nyoe banmandum ka tapoh maté Gobnyan, padahai nyang sibeuna jih Gobnyan kheueh punca udeb keu mandum manusia. Dan Allah ka geupeu udeb lom Gobnyan nibak maté. Kamoe ka lheueh kamoe kalon keudroe hainyan.
16 Syedara banmandum ka gata kalon keudroe peue nyang ka teujadi ngon ureuëng lapée nyoe. Ureuëng nyoe ka jeuet keuteuga dan seuhat lagée sot nyang ka sabab jihnyoe peucaya keu Isa dan kuasa Gobnyan. Sabab jipeucaya keu Isa ureuëng nyoe ka puléh lagée sot nyang ka dikeue gata banmandum.
17 Syedara-syedara! Jinoenyoe ka Ulôn teupeue bahwa peue nyang gata peubuet dan peumimpén-peumimpén gata peubuet ateueh Isa, mandum nyan gata peubuet sabab hana gata teupeue peue nyang teungoh gata peubuet.
18 Dan ngon sabab nyan kheueh teuma teujadi cit peue nyang ka geubri lé Allah yoh masa ilée meulalu mandum nabi-nabi Gobnyan, bahwa Raja Peuseulamat nyang geupeu janjinyan harôh meudeurita.
19 Ngon sabab nyan syedara-syedara, meutobat kheueh nibak desya-desya gata dan gata gisa kheueh ubak Po teu Allah, mangat Gobnyan geusampôh mandum desya-desya gata.
20 Tuhan geuteuka ubak gata dan gata teuma tarasa keuseugaran rohani. Dan Tuhan teuma geuyue Isa geujak ubak gata, sabab Gobnyan ka geupeuteuntée lé Po teu Allah jeuet keu Raja Peuseulamat keu gata.
21 Gobnyan harôh tinggai lam syeuruga sampoe Allah geupeujeuet banmandum nyan barô lagée nyang geupeugah lé Allah meulalu nabi-nabi Gobnyan bak jamén ilée. 22 Nabi Musa ka lheueh geupeugah, 'Allah Tuhan gata teuma geu-utus keu gata sidroe Nabi nibak bansa gata keudroe, lagée Gobnyan geu utus ulôn. Gata harôh tadeungoe mandum nyang geupeugah lé nabi nyan ubak gata.
23 Ureuëng nyang hana jipako peue nyang geupeugah lé nabi nyan, ureuëng nyan teuma teupeu aséng nibak umat Po teu Allah dan teupeubinasa.'
24 Nabi-nabi nyang ka lheueh na geupeusampoe haba nibak Po teu Allah, phon nibak Nabi Samuel dan nabi-nabi laén nyang teuka dudoe nibak nyan, banmandum nyan geubri tée keuhai jamén nyoe.
25 Janji-janji nibak Po teu Allah nyang jipeusampoe lé Nabi-nabi nyan na kheueh keu syedara mandum. Lam peujanjian nyang Allah peugét ngon indatu gata, Allah meufeureuman ubak Nabi Ibrahim lagée nyoe, 'Nibak keuturonan gata Ulôn teuma lôn bri beureukat banmandum bansa nyang na dibumoe.' Peujanjian nyan na kheueh gata cit teuma.
26 Nyang kheueh sabab jih Allah geupiléh hamba Gobnyan, laju geuyue awaknyan mangat geujak ubak gata leubeh ilée, mangat Gobnyan geubri beureukat keu gata. Cara jih Gobnyan geubri beureukat keu gata na kheueh ngon cara geupeujeuet Gata banmandum meutobat nibak cara udeb gata nyang sisat."
Chapter 4
Watée Petrus ngon Yahya mantong geupeugah haba ngon ureuëng-ureuëng nyang na disinan, imeum-imeum ulée dan panglima nyang kawai Baét Allah meunan cit ngon ureuëng-ureuëng Saduki jijak ubak Petrus dan Yahya.
2 Awaknyan beungéh that sabab Petrus dan Yahya jipeugah ubak mandum ureuëng bahwa Isa ka udeb lom nibak maté, dan nyan sibagoe bukeuti bahwa ureuëng maté udeb lom teuma.
3 Ngon sabab nyan awaknyan laju jidrob mandua droe rasui nyan laju jipeutamong lam glab. Dan sabab ka malam, Petrus dan Yahya jiteun disinan sampoe óh singoh beungoh.
4 Teuma lé ureuëng-ureuëng nyang ka jideungoe ajaran nyang jipeusampoe lé rasui-rasui nyan, jai that-that nyang peucaya. Jeumeulah awaknyan laju meutamah sampoe limong ribée droe.
5 Óh singoh nyan, tukoh-tukoh Mahkamah Agama, peumimpén-peumimpén Yahudi dan gurée-gurée agama meugumpôi di Yerusalem.
6 Awaknyan laju meurumpok ngon Imeum Agong Hanas, dan Kayafas, Yahya, Iskandar, dan mandum nyang jitamong lam keuluwarga imeum agong nyan.
7 Petrus ngon Yahya laju jiba jak meuhadab awaknyan, laju awaknyan jitanyong, "Pakriban cara jih gata peupuléh ureuëng lapée nyan? Ngon teunaga peue atawa ngon kuasa nibak soe gata peubuet nyan?"
8 Petrus nyang ka jikuasa lé Roh Allah laju jijaweueb, "Teungku-teungku peumimpén bansa dan teungku-teungku anggota mahkamah!
9 Kamoe teupeukara nibak uroenyoe sabab kamoe peubuet nyang jroh ngon cara kamoe peupuléh sidroe ureuëng lapée, dan sabab teungku-teungku keuneuk neuteupeue pakriban cara ureuëng nyan teupeupuléh.
10 Biet that, teungku-teungku banmandum harôh tateupeue dan banmandum bansa Israel pih harôh jiteupeue bahwa ureuëng nyoe jidong bak saát nyoe ngon badan nyang seuhat dikeue teungku-teungku, sabab teunaga dan keukuasaan nibak Isa ureuëng Nazaret nyan. Teungku-teungku ka neusaleb Isa nyan, teuma Po teu Allah ka geupeu udeb lom Gobnyan.
11 Isa nyoe kheueh nyang jimeukeusut lé ayat nyoe nyang na teutuléh lam Alkitab, 'Batée nyang hana gata peuguna lé utôh-utôh bangunan, teuma ka jeuet keu batée nyang paleng lumboi sa.'
12 Teuma meulalu Isa mantong manusia teupeuseulamat. Sabab bansaboh donya lamkawan manusia hana meusidroe ureuëng laén nyang meuteumé keukuasaan nibak Po teu Allah keu teupeuseulamat geutanyoe."
13 Anggota-anggota sidang peungadelan nyan hireuen that-that watée jikalon keubeuranian Petrus ngon Yahya, peuteuk lom awaknyan jiteupeue bahwa mandua droe rasui nyan na kheueh ureuëng-ureuëng biasa nyang hántom jijak beuet. Laju awaknyan sadar bahwa mandua droe rasui nyan na kheueh ureuëng-ureuëng nyang na jiseutôt ngon Isa.
14 Teuma awaknyan hana jeuet jipeugah sapeue, sabab ureuëng nyang ka jipeupuléh nyan na jidong disinan dikeue awaknyan meusajan-sajan ngon Petrus dan Yahya.
15 Teuma awaknyan laju jiyue teubiet mandua droe rasui nyan uluwa nibak ruweueng sidang. Óh lheuehnyan awaknyan jimupakat.
16 Awaknyan laju jipeugah, "Peue nyang museuti tapeusaneut ateueh ureuëng-ureuëng nyoe? Mandum ureuëng nyang na di Yerusalem ka jiteupeue keuhai buet nyang ajaéb nyang luwabiasa nyoe, jipeubuet lé awaknyan mandua. Tanyoe hana hase tabantah hainyan.
17 Teuma mangat hainyoe bék meutabu leubeh luwah lom lamkawan umat manusia, jak ta peurasat awaknyan bandua mangat awaknyan bék sagai-sagai jipeugah baksoe mantong ngon jingui nan Isa."
18 Teuma awaknyan laju jihôi lom Petrus ngon Yahya u dalam ruweueng sidang, dan laju jibritée mangat awaknyan sagai-sagai bék le jipeugah atawa jiseumeubeuet ateueh nan Isa.
19 Teuma Petrus dan Yahya laju jijaweueb, "Pike kheueh keudroe peue nyang beutôi dikeue Po teu Allah: teuseutôt peue nyang teungku-teungku peurintah atawa teuseutôt peue nyang Allah peurintah.
20 Sabab kamoe hana jeuet kamoe piôh meupeugah haba keuhai peu nyang ka kamoe kalon dan kamoe deungoe keudroe."
21 Anggota-anggota sidang nyan hana jiteumé meusaboh alasan pih keu jihuköm Petrus dan Yahya. Teuma awaknyan jipirasat mandua droe rasui nyan, óh lheueh nyan laju jipeuleueh mandua droe awaknyan, sabab mandum ureuëng jipujoe-pujoe Po teu Allah ngon keujadian nyan. 22 Ureuëng nyang ka jirasa teupeupuléh seucara ajaéb nyan ka peuet ploh thon umu jih.
23 Óh ka lheueh Petrus dan Yahya jipeuleueh, awaknyan laju jigisa ubak rakan-rakan droe dan laju jipeugah mandum nyang jipeugah lé imeum-imeum ulée dan peumimpén-peumimpén Yahudi nyan ubak awaknyan.
24 Óh ka lheueh jideungoe lé rakan-rakan awaknyan keuhai haba nyan, awaknyan meusajan-sajan laju meudoá ngon siaté ubak Allah. Awaknyan jipeugah, "Tuhan, Droeneueh kheueh nyang peujeuet langét ngon bumoe dan laôt ngon mandum asoe jih.
25 Ngon Roh Droeneueh Tuhan ka lheueh neumeututoe meulalu indatu kamoe, Nabi Daud, na kheueh hamba Droeneueh: Neupeugah lagée nyoe, 'Pakon ureuëng-ureuëng, nyang hana jituri Tuhan beungéh; pakon bansa-bansa jipeuget reuncana nyang hana meuguna?
26 Raja-raja donya meusiab-siab keu jijak muprang, dan dumna peumimpén ka sipakat jijak lawan Tuhan dan Raja Peuseulamat.'
27 Sabab keubiet Herodes dan Pontius Pilatus nyang ka sipakat ngon ureuëng-ureuëng nyang hana jituri keu Tuhan dan ngon ureuëng-ureuëng Israel di banda nyoe. Awaknyan meurumpok keu jilawan Isa hamba Droeneueh nyang suci nyan, nyang ka Droeneueh angkat jeuet keu Raja Peuseulamat. 28 Awaknyan sipakat keu jipeubuet peue-peue mantong, nyang Droeneueh ka neupeuteuntée leubeh ilée bahwa nyan teuma teujadi. Dan Droeneueh peuteuntée nyan ateueh keukuasaan dan keumampuan Droeneueh keudroe.
29 Jinoenyoe, Tuhan, ngieng kheueh pakriban awaknyan jipeurasat kamoe. Dan neupeue idhin kheueh kamoe, hamba-hamba Droeneueh nyoe, kamoe meudakwah haba Droeneueh ngon hana teumakot.
30 Neutulông kheueh kamoe mangat jeuet kamoe tulông ureuëng sakét sampoe puléh dan buet-buet nyang ajaéb dan hai-hai nyang luwabiasa teujadi meulalu keukuasaan dan teunaga nibak nan Isa, Hamba Droeneueh nyang suci nyan."
31 Óh ka seuleusoe awaknyan jimeudoá, teumpat awaknyan meusapat nyan meuguncang. Awaknyan mandum jikuasa lé Roh Allah, dan jipeuphon mariet ngon beurani that-that keuhai beurita nibak Po teu Allah.
32 Banmandum ureuëng nyang peucaya nyan siudeb simaté dan sijiwa. Hana meusidroe pih nibak awaknyan jianggab bahwa peue nyang na nibak droe jihnyan na kheueh atra droe jih keudroe. Peue-peue mantong nyang na nibak awaknyan, awaknyan peuguna meusajan-sajan.
33 Ngon kuasa nyang raya, rasui-rasui nyan laju jibri keusaksian bahwa Isa ka udeb lom. Teuma lé Po teu Allah that-that geubri beureukat keu awaknyan.
34 Dan hana meusidroe pih lamkawan awaknyan nyang na kureueng peue-peue mantong. Sabab awaknyan nyang na tanoh atawa rumoh, jipeubloe tanoh atawa rumoh jih nyan; laju péng nibak hase nyang jipeubloe nyan awaknyan ba
35 dan awaknyan jok ubak rasui-rasui. Óh lheueh nyan péng nyan laju jibagi-bagi lé awaknyan ubak tieb-tieb ureuëng nyang peureulée.
36 Meunan cit teuma ngon Yusuf. Jihnyan pih jijak peubloe tanoh atra milék jih. Laju péng hase yuem tanoh nyan jiba dan jijok laju ubak rasui-rasui. Yusuf nyoe na kheueh sidroe ureuëng keuturonan Lewi nibak Siprus: rasui-rasui geuboh nan laén Yusuf nyan Barnabas (makna jih Peunghibur).
Chapter 5
Teuma na sidroe ureuëng agam nyang nan jih Ananias, ureuëng nyan ngon purumoh jih nyang nan jih Safira, awaknyoe pih jipeubloe cit saboh keubeueng tanoh atra jih keudroe.
2 Péng hase yuem tanoh nyan siteungoh jipeuguna keu droe jih dan nyang laén jijôk ubak rasui-rasui. Jipeubuet hainyan ngon jiteupeu lé purumoh jih keudroe.
3 Teuma Petrus jipeugah bak ureuëng nyan, "Ananias, pakon gata peubiyeu Iblih jikuasa até gata, sampoe gata meusulet bak Roh Allah, ngon cara seungab-seungab gata teun keu gata keudroe siteungoh nibak hase gata peubloe tanoh gata?
4 Tanoh nyan atra gata sigohlom gata peubloe. Dan óh ka lheueh tanoh nyan gata peubloe pih, péng nyan pih mantong atra gata. Teuma pakon na meukeusut lam até gata keu gata peubuet nyang lagée nyan? Kon manusia nyang gata peungeuet teuma Po teu Allah!"
5 Meunan jideungoe tutoe haba nyan lé Ananias, jihnyan laju reubah, dan maté. Mandum ureuëng nyang jideungoe keuhai keujadian nyan jeuet keuteumakot.
6 Teuma lé ureuëng-ureuëng muda nyang teuka jijak bungkôh manyét Ananias, laju jiba uluwa keu jijak tanom lam jrat.
7 Na kira-kira lhée jeuem óh lheueh nyan purumoh Ananias laju jitamong. Inong nyan hana jiteupeue peue nyang ban teujadi.
8 Petrus geupeugah bak inong nyan, "Cuba gata peugah bak ulôn: Peu kheueh tanoh nyang gata dan lakoe gata peubloe nyan, sidubnyoe yuem jih?" "Beutôi, nyan yuem jih," jaweueb purumoh Ananias.
9 Laju jipeugah lé Petrus bak inong nyan, "Pakon gata dan lakoe gata ka sipakat keu gata ujoe Roh Tuhan? Deungoe kheueh! Ureuëng-ureuëng nyang kubu lakoe gata ka jigisa. Awaknyan jiba gata uluwa cit teuma."
10 Watée nyan cit teuma peurumoh Ananias nyan reubah dan maté dikeue Petrus. Dan watée ureuëng-ureuëng muda nyan jitamong, laju jikalon lé awaknyan inong nyan ka maté. Laju lé awaknyan jiba manyét nyan uluwa dan jikubu bak binéh jrat lakoe jih.
11 Ngon lagée nyan mandum ureuëng-ureuëng nyang meuiman nyan dan ureuëng-ureuëng nyang laén, nyang jideungoe keuhai peuristiwa nyan, habéh teumakot.
12 Sabab peulayanan rasui-rasui jai that-that buet-buet nyang ajaéb teujadi diteungoh-teungoh masyarakat. Ngon siaté awaknyan laju jimeuiman dan meugumpôi bak Seuramoe Nabi Sulaiman di Baét Tuhan.
13 Dan ureuëng luwa hana jijeuet jak bak teumpat ureuëng-ureuëng meuiman nyan meugumpôi. Teuma ureuëng-ureuëng meuiman nyan lumpah that jihoreumat lé masyarakat.
14 Dan maken treb maken meutamah jai ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak Tuhan -- bah kheueh nyang agam meunan cit nyang inong.
15 Ngon lagée nyan keuadaan jih ka jeuet lagée nyan bagoe, sampoe bubena ureuëng-ureuëng sakét jikeubah ateueh teumpat éh atawa ateueh tika, laju jiba ubak rot, mangat awaknyan sihana-hana jih hase jimeuturi ngon Petrus, meunyoe Petrus jijak rot nyan.
16 Meuron-ron manusia jiteuka nibak banda-banda nyang na ban sikeulileng banda Yerusalem. Awaknyan laju jiba ureuëng-ureuëng nyang sakét dan nyang jitamong lé roh-roh jeuhet. Dan mandum ureuëng nyang jipeupuléh lé Petrus nyan.
17 Akhé jih imeum agong dan mandum murit-murit jih, na kheueh kawöm Saduki, kajipeuphon peuna karu, sabab awaknyan bingiek até.
18 Rasui-rasui nyan laju jidrob, laju jipeutamong lam glab biasa.
19 Teuma óh watée malam, sidroe malaikat Tuhan laju geujak peuhah mandum pintoe-pintoe peunjara, laju geupeuteubiet mandum rasui nyan uluwa. Malaikat nyan geupeugah bak rasui-rasui nyan,
20 "Jak kheueh gata dong bak Baét Tuhan dan gata peugah kheueh bak mandum manusia keuhai udeb barô nyoe."
21 Teuma lé rasui-rasui nyan pih geuturot peue nyang ka geupeugah lé malaikat nyan. Ban suboh that awaknyan ka jijak bak Baét Tuhan dan laju jipeuphon seumeubeuet disinan. Bak watée nyan imeum agong meunan cit ngon murit-murit jihnyan jijak keunan, laju jipeuna sidang mahkamah ngon mandum peumimpén Yahudi. Óh lheueh nyan jiyue laju bak gob mangat jijak cok rasui-rasui nyang na lam glab nyan keu jiba jak meuhadab awaknyan. 22 Teuma watée ureuëng-ureuëng nyang keunong yue nyan trok ubak rumoh glab, awaknyan hana meurumpok ngon rasui-rasui nyan disinan. Ngon sabab nyan awaknyan laju jigisa, laju jilapor hainyan ubak mahkamah.
23 "Watée kamoe trok ubak rumoh glab," kheun awaknyan ubak mahkamah, "laju kamoe ngieng pintoe kama peunjara nyan teugunci lagée sot nyang ka, dan peugawée-peugawée nyan teungoh meujaga-jaga bak babah pintoe. Teuma watée kamoe peuhah pintoe nyan, hana meurumpok ngon kamoe meusidroe pih didalam glab nyan."
24 Watée panglima nyang kawai Baét Tuhan dan imeum-imeum ulée jideungoe peue nyang jilapor nyan, awaknyan bingong keuhai rasui-rasui nyan dan teumakot teuma peue nyang hase teujadi.
25 Óh lheuehnyan teuka sidroe ureuëng agam jiba haba nyoe, "Deungoe! Ureuëng-ureuëng nyang teungku-teungku teun lam glab nyan jinoenyoe teungoh jipeubeuet ureuëng ramé lam Baét Allah!"
26 Banjideungoe haba nyan lé panglima nyang kawai Baét Tuhan nyan meunan cit ureuëng-ureuëng kawai jih laju jijak cok rasui-rasui nyan lom. Teuma awaknyan hana ngon cara paksa, sabab awaknyan teumakot keu ureuëng ramé, pat jiteupeue lé ureuëng ramé nyan laju jigeulawa awaknyan ngon batée.
27 Rasui-rasuinyan laju jipeutamong jak meuhadab mahkamah. Laju lé imeum agong jipareksa rasui-rasui nyan. 28 Imeum agong nyan jipeugah, "Ka kamoe tam ngon kreueh bak gatanyoe mangat bék gata peubeuet keuhai Ureuëng nyan. Teuma jinoenyoe cuba takalon peue nyang ka gata peubuet! Gata peudakwah peungajaran gata nyan bansaboh Yerusalem, dan gata pih keuneuk gata tudoh bahwa sabab lé kamoe kheueh Ureuëng nyan maté."
29 Petrus dan rasui-rasui nyang laén laju jijaweueb, "Kamoe museuti kamoe seutôt Allah bukon kamoe seutôt manusia.
30 Isa nyang gata saleb nyan, ka geupeu udeb lom nibak maté lé Allah indatu geutanyoe.
31 Dan Allah ka geubri bak Gobnyan keududukan dan keukuasaan nyang manyang sibagoe Peumimpén dan Peuseulamat; mangat bansa Israel teubri watée keu meutobat nibak desya-desya jih dan meuteumé keuamphonan.
32 Kamoe kheueh saksi-saksi keuhai mandum nyan -- Kamoe dan meunan cit ngon Roh Allah keu ureuëng-ureuëng nyang seutôt peurintah Gobnyan."
33 Watée anggota-anggota Mahkamah Agama nyan jideungoe haba nyan, awaknyan beungéh that-that, dan awaknyan ka sipakat keu jipeumaté bubena rasui-rasui nyan.
34 Teuma lamkawan anggota mahkamah agama na sidroe ureuëng Farisi nyang nan jih Gamaliel. Ureuëng nyan sidroe gurée agama nyang paleng jihoreumat lé mandum ureuëng. Ureuëng jidong dan laju jiyue peuteubiet uluwa mandum rasui-rasui nyan sikeujab.
35 Óh lheueh nyan laju jipeugah ubak Mahkamah Agama nyan, "Syedara-syedara nyang ureuëng-ureuëng Israel! Pike kheueh beugét-gét keuhai peue nyang keuneuk gata peubuet ateueh ureuëng nyoe.
36 Sabab yoh ilée ka lheueh teuka Teudas, nyang jianggab droe jih ureuëng rayeuk, sampoe na kira-kira peuet reutôh droe nyang jeuet keu murit jih. Teuma ureuëng nyan teupoh maté mandum murit jih ka cre bre, dan geurakan jih pih habéh.
37 Óh lheuehnyan watée na seunsus, teuka teuma Yudas, ureuëng nibak Galilea. Sabab peungaroh jih, jai that-that cit ureuëng nyang seutôt ureuëng nyan. Meunan cit ureuëng nyan teupoh maté, dan mandum murit-murit jih ka cre bre.
38 Dan jinoe nyoe ngon keujadian lagée nyoe, naseuhat ulôn na kheueh: bék kheueh gata peukaru ateueh ureuëng-ureuëng nyoe, peubiyeu mantong awaknyan. Sabab meunyoe ajaran dan geurakan jih nyan nibak manusia, ajaran dan geurakan jih nyan teuma hanco.
39 Teuma meunyoe nyan teuka jih nibak Po teu Allah, gata mandum hana meuhase gata peutaloe awaknyan. Dan mungken teuma teunyata bahwa gata mandumnyoe talawan Allah." Naseuhat Gamaliel nyan jiteurimong lé sidang mahkamah.
40 Teuma rasui-rasui nyan jihôi lom, laju jiseunuét, óh lheueh nyan jitam bék sagai-sagai jiseumeubeuet le keuhai Isa. Óh lheueh nyan, barô kheueh awaknyan jipeuleueh.
41 Rasui-rasuinyan laju jitinggai Mahkamah Agama ngon até nyang galak sabab Allah ka geuanggab awaknyan wajéb keu jihina sabab Isa.
42 Dan tieb-tieb uroe di Baét Tuhan dan di rumoh-rumoh gob, awaknyan hana putôh-putôh jiseumeubeuet dan jipeusampoe Haba Gét keuhai Isa bahwa Gobnyan kheueh Raja Peuseulamat nyang teupeujanji nyan.
Chapter 6
Murit-murit Isa maken treb maken meutamah ramé, bak watée nyan ureuëng-ureuëng Yahudi nyang meubasa Yunani, ka hana galak keu ureuëng-ureuëng Yahudi aseuli. Yahudi nyang meubasa Yunani nyan jipeugah, "Ureuëng-ureuëng inong kamoe nyang ka jeuet keu inong balée hana meuteumé bantuan biaya udeb siuroe-uroe nyang jibagi-bagi keu ureuëng laén."
2 Ngon sabab nyan, mandua blaih droe rasui nyan jipeusapat mandum murit geuh dan laju geupeugah bak awaknyan, "Hana gét kamoe piôh kamoe meudakwah keu feureuman Allah, sabab harôh kamoe urôh soai peunajoh.
3 Ngon nyan, gét kheueh lamkawan gata gata piléh tujoh droe nyang na nan jih gét dan jikuasa lé Roh Allah lom bijaksana, nyang jeuet kamoe bri tugaih jiatoe keuhai-hai nyoe;
4 Sabab kamoe keuneuk meudoá dan kamoe peusampoe feureuman Allah mantong."
5 Banmandum ureuëng nyan situju deungon usui lé rasui-rasui nyan. Laju awaknyan jipiléh Stefanus, ureuëng nyang peucaya that keu Isa dan jikuasa lé Roh Allah. Meunan cit teupiléh: Filipus, Prokhopus, Nikanor, Timon, Parmenas, dan Nikolaus nibak Antiokhia; ureuëng nyan bukon ureuëng Yahudi teuma ka jitamong lam agama Yahudi.
6 Ban tujoh droe awaknyan laju jiusui ubak rasui-rasui, laju rasui-rasui nyan jimeudoá dan jilakée beureukat Tuhan keu awaknyan.
7 Meunan kheueh haba nibak Po teu Allah seumaken meutabu dan murit-murit Isa di Yerusalem pih maken meutamah ramé. Dan le that teuma Imeum-imeum nyang meuiman ubak Isa.
8 Stefanus jai that geubri beureukat lé Po teu Allah, deungon nyan, jihnyan jai that-that jipeuna buet-buet nyang ajaéb dan hai-hai nyang luwabiasa lamkawan manusia.
9 Teuma na cit ureuëng-ureuëng nyang hana jigalak geuh nyan; awaknyan na kheueh anggota-anggota rumoh iébadat nyang jiboh nan Rumoh Iébadat Ureuëng-ureuëng Beubaih. Anggota-anggota rumoh iébadat nyan na kheueh ureuëng Yahudi nibak Kirene dan Iskandariah. Awaknyan ngon ureuëng-ureuëng Yahudi nibak Kilikia dan Asia jimeudebat ngon Stefanus.
10 Teuma awaknyan hana hase jibantah peue nyang jipeugah lé Stefanus, sabab Roh Allah geubri ubak jihnyan keubijaksanaan keu jipeugah haba.
11 Ngon sabab nyan awaknyan laju jisogok na padub droe ureuëng mangat jitem peugah, "Na kamoe deungoe ureuëng nyan jihina Nabi Musa dan Allah!"
12 Meunan kheueh cara jih awaknyan jipeusuna ureuëng ramé, dan peumimpén-peumimpén Yahudi, meunan cit ngon gurée-gurée agama. Laju awaknyan jijak drob Stefanus, óh lheueh nyan jiba Stefanus nyan ubak Mahkamah Agama.
13 Meunan cit awaknyan jipeuhadab saksi-saksi nyang jibri keuteurangan nyang hana beutôi keuhai Stefanus. Saksi-saksi nyan jipeugah, "Ureuëng nyoe sabe jihina Baét Allah nyang suci dan jihina peurintah-peurintah Allah nyang jipeusampoe lé Nabi Musa.
14 Kamoe ka kamoe deungoe jihnyan meututoe, bahwa Isa nibak Nazaret nyan teuma jireulôh Baét Allah nyoe, laju jiubah adat istiadat nyang geupeutreun lé Nabi Musa keu geutanyoe!"
15 Mandum ureuëng nyang na teuka lam sidang Mahkamah Agama nyan jikalon ateueh Stefanus. Dan bak watée nyan muka Stefanus deuh jih lagée muka malaikat.
Chapter 7
Imeum Agong jitanyong bak Stefanus, "Peu kheueh mandum nyang jipeugah lé gob nyan beutôi?"
2 Jaweueb Stefanus, "Syedara-syedara, dan Bapak-bapak! Cuba deungoe ulôn peugah! Sigohlom indatu geutanyoe Nabi Ibrahim minah u Haran, watée gobnyan mantong tinggai di Mesopotamia, Allah nyang mulia geujak ubak gobnyan
3 dan geupeugah, 'Tinggai kheueh laju nanggroe gata dan waréh kawöm ngon keuluwarga gata. Jak kheueh laju u nanggroe nyang ulôn tunyok keu gata.'
4 Deungon nyan, Nabi Ibrahim laju geutinggai nanggroe Kasdim, laju geuminah u Haran. Óh ka lheueh ureuëng syiek Nabi Ibrahim nyan meuninggai donya, Allah geuyue bak Nabi Ibrahim mangat geuminah u nanggroe nyoe nyang syedara-syedara dan Bapak-bapak mandum duek bak saát nyoe.
5 Bak watée nyan hana mubacut pih nibak nanggroe nyang Allah jok keu Nabi Ibrahim mangat jeuet keu hak milék Nabi Ibrahim; meusitapak tanoh pih hana geubri keu gobnyan. Teuma Po teu Allah geumeujanji Gobnyan teuma geubri keu Nabi Ibrahim mangat jeuet keu hak milék Nabi Ibrahim dan keuturonan gobnyan. Watée nyan Nabi Ibrahim hana meu aneuëk.
6 Teuma nyoe kheueh nyang geupeugah lé Allah ubak gobnyan, 'Keuturonan gata teuma tinggai sibagoe ureuëng aséng di nanggroe ureuëng laén. Ureuëng-ureuëng nanggroe nyan jijajah awaknyan dan jipeusaneut awaknyan ngon keujam peuet reutôh thon treb jih.
7 Lé Ulôn teuma Lôn huköm bansa nyang jipeujeuet keu namiet awaknyan, dan awaknyan teuma jiteubiet lam nanggroe nyan dan jiseumah Ulôn nibak teumpat nyoe.'
8 Óh ka lheueh geupeugah meunan ikatan janji nyan laju geupeusah lé Po teu Allah ngon upacara meusunat. Teuma óh lheueh Nabi Ishaq, aneuëk Nabi Ibrahim lahé, Nabi Ibrahim geupeusunat aneuëk geuhnyan watée aneuëk nyan meu-umu lapan uroe. Óh lheueh nyan Nabi Ishaq pih geupeusunat teuma aneuëk gobnyan, na kheueh Nabi Yakub. Dan Nabi Yakub pih geupeusunat teuma ban dua blaih droe aneuëk gobnyan, nyan kheueh nyang jeuet keu bapak-bapak indatu bansa Yahudi.
9 Bapak-bapak indatu geutanyoe nyan ceumuru keu Nabi Yusuf, sampoe awaknyan laju jipeubloe gobnyan jeuet keu namiet di nanggroe Meusé. Teuma Allah teutab na meusajan gobnyan,
10 dan geupeubeubaih gobnyan nibak mandum salah gobnyan. Allah geubri bak awaknyan budho dan keubijaksanaan watée gobnyan geujak meuhadab ukeue Firaun raja nanggroe Meusé, sampoe lé raja Firaun jipeujeuet gobnyan keu gubunur nanggroe Meusé dan jeuet keu nyang mat kuasa ateueh meuligoe raja Firaun.
11 Óh lheuehnyan teuka masa musém deuk nyang paleng panyang parah dan treb that di nanggroe Meusé meunan cit nanggroe Kanaan sampoe bubena peunduduek meudeurita lumpah na. Indatu geutanyoe hana hase jiteumé peunajoh.
12 Watée Nabi Yakub geudeungoe na gandom di nanggroe Meusé laju geuyue aneuëk-aneuëk gobnyan, indatu geutanyoe, geujak keudeh keu nyang keu phon.
13 Watée awaknyan geujak nyang keudua goe, Nabi Yusuf laju geupeugah bak syedara-syedara gobnyan, bahwa gobnyan na kheueh Nabi Yusuf. Barô kheueh watée nyan raja nanggroe Meusé jiteupeue keuhai keuluwarga Nabi Yusuf.
14 Óh lheueh nyan Nabi Yusuf geukirém haba ubak ayah gobnyan, na kheueh Nabi Yakub, keu geulakée gobnyan meusajan mandum keuluwarga geuh minah u nanggroe Meusé -- banmandum na tujoh ploh limong droe.
15 Teuma Nabi Yakub laju geuminah u nanggroe Meusé dan disinan kheueh gobnyan ngon indatu tanyoe nyang laén meuninggai donya.
16 Manyét gobnyan óh lheueh nyan jiba lom teuma u Sikhem laju jikubu bak lampôh jrat nyang geubloe ngon sijeumeulah péng lé Nabi Ibrahim dan sukée bansa Hemor di Sikhem.
17 Watée karab trok tempo jih Allah geupeutrok janji Gobnyan keu Nabi Ibrahim, bansa geutanyoe di nanggroe Meusé ka meutamah le.
18 Akhé jih sidroe raja laén nyang hana jituri Nabi Yusuf, jimat peurintah di nanggroe Meusé.
19 Raja nyan jihina bansa geutanyoe dan keujam that-that ateueh indatu geutanyoe. Raja nyan jipaksa bak indatu geutanyoe mangat tieb-tieb aneuëk nyang lahé jiyue tiek dan jipeubiyeu teulanta dan maté.
20 Bak watée nyang lagée nyan nabi Musa lahé; gobnyan aneuëk manyak nyang paleng ceudah. Lhée buleuen treb jih gobnyan jipeulara di rumoh bapak jih,
21 dan óh ka lheueh gobnyan jitiek, putroe raja Firaun nyan laju jicok gobnyan dan jipeulara gobnyan lagée aneuëk jih keudroe. 22 Banmandum iéleumé bansa Meusé jipeurunoe keu gobnyan dan gobnyan jeuet keu ureuëng nyang paleng meukuasa nibak tutoe haba dan buet gobnyan.
23 Watée Nabi Musa meu-umu peuet ploh thon, teuka kheueh niet lam até gobnyan keu geujak kalon keuadaan bansa gobnyan ureuëng Israel.
24 Laju geukalon lé Nabi Musa sidroe lamkawan ureuëng Israel nyan ji iénanya lé sidroe ureuëng Meusé; teuma gobnyan laju geubila ureuëng nyang keunong iénanya nyan ngon cara geupoh maté ureuëng Meusé nyan.
25 Nabi Musa geusangka bansa geuhnyan muphom bahwa gobnyan teungoh geupeu guna lé Allah keu geupeu beubaih awaknyan. Teuma teunyata awaknyan hana jiteupeue.
26 Óh singoh beungoh geukalon teuma na dua droe ureuëng Israel teungoh jimeulo, laju geu-useuha geupeu damé awaknyan. Gobnyan geupeugah, 'Gatanyoe meusyedara, pakon jeuet gata meulo?'
27 Teuma lé ureuëng poh rakan jih nyan laju jitulak Nabi Musa bak binéh sira jipeugah, 'Soe nyang beuot gata jeuet keupeumimpén dan hakém kamoe? 28 Peu kheueh gata keuneuk poh maté ulôn lagée gata poh maté ureuëng Meusé nyan baroe?'
29 Watée Nabi Musa geudeungoe peue nyang jipeugah lé ureuëng nyan, Nabi Musa geuplueng nibak nanggroe Meusé dan geutinggai laju di Midian. Disinan gobnyan geumeu aneuëk teuma dua droe.
30 Peuet ploh thon teuma óh lheueh nyan sidroe malaikat geujak bak Nabi Musa di padang pasi rab ngon Gunong Sinai. Malaikat nyan teuka lam apui nibak tamah nyang teungoh hu.
31 Nabi Musa hireuen watée geukalon hai nyan, sampoe gobnyan laju geupeurab keunan leubeh tô lom mangat geuteupeue peue nyang sibeuna jih nyan. Laju geudeungoe su Tuhan nyang geupeugah,
32 'Ulôn kheueh Allah indatu gata; Ulôn Allah Nabi Ibrahim, Nabi Ishaq dan Nabi Yakub.' Nabi Musa yo ngon teumakot that sampoe gobnyan hana geujeuet kalon le lam tamah nyan.
33 Óh lheueh nyan Tuhan meufeureuman lom, 'Suet laju seulob nyang gata ngui nyan, sabab tanoh bak teumpat gata dong nyan na kheueh tanoh nyang suci.
34 Ulôn ka Ulôn kalon dan Lôn peurati pakriban phet jih umat Ulôn di nanggroe Meusé. Ulôn ka Lôn deungoe apoh apah awaknyan dan Ulôn treun keu Lôn jak tulông awaknyan. Jinoenyoe, jak keunoe! Ulôn Lôn kirém gata lom teuma u nanggroe Meusé.'
35 Nabi Musa nyoe kheueh nyang hana jiaku lé bansa Israel dan nyang jitulak ngon haba lagée nyan, 'Soe nyang ka beuot droeneueh jeuet keu peumimpén dan hakém kamoe?' Teuma nyang sibeuna jih gobnyan kheueh nyang geu-utus lé Allah keu jeuet keu peumimpén dan peuseulamat, ngon geutulông lé malaikat nyang teuka ubak gobnyan lam tamah nyang teungoh hu nyan.
36 Nabi Musa nyan kheueh nyang pimpén bansa Israel geupeuteubiet nibak nanggroe Meusé ngon geupeuna buet-buet nyang ajaéb dan hai-hai nyang luwabiasa di Meusé, di Laôt Mirah dan di padang pasi nyang treb jih na peuet ploh thon.
37 Nabi Musa nyan cit teuma nyang peugah bak bansa Israel, 'Allah geubri keu gata sidroe Nabi nyang geupiléh lamkawan gata keudroe, saban lagée Gobnyan geupiléh ulôn.'
38 Nabi Musa kheueh nyang lamkawan bansa Israel di padang pasi, jeuet keupeurantara keu malaikat nyang meututoe ngon gobnyan di Gunong Sinai ngon indatu geutanyoe. Gobnyan kheueh nyang teurimong nibak Po teu Allah haba nyang udeb keu geupeusampoe ubak geutanyoe.
39 Bah kheueh ka meunan indatu geutanyoe teutab hana taát keu gobnyan. Awaknyan jitulak gobnyan dan meuharab that jikeuneuk gisa u nanggroe Meusé.
40 Awaknyan jipeugah bak Nabi Harun, 'Peugét kheueh dewa-dewa keu kamoe, mangat dewa-dewa nyan jeuet jipimpén kamoe. Sabab kamoe ka hana kamoe teupeue le peue nyang teujadi ngon Nabi Musa nyan nyang ka jiba kamoe jipeuteubiet nibak nanggroe Meusé!'
41 Laju bak watée nyan awaknyan jipeuget saboh patong aneuëk leumô, óh lheueh nyan awaknyan jipeuseumah keureubeuen bak patong nyan dan jipeuna khanuri keu jipujoe barang nyang jipeuget keudroe.
42 Ngon sabab nyan Allah geutinggai awaknyan geupeubiyeu mantong awaknyan jiseumah bintang-bintang nyang na di langét. Nyan sisuai ngon peue nyang ka teutuléh lam kitab Nabi-nabi. Legée nyoe, 'Hai ureuëng-ureuëng Israel! Bukon keu Ulôn gata sie dan gata peuseumah keureubeuen beulatang nyang treb jih peuet ploh thon lam padang pasi.
43 Khimah beurala Molokh kheueh nyang gata ba-ba meusajan-sajan ngon patong beurala gata, na kheueh Refan; nyan kheueh patong nyang gata peuget keu gata seumah. Ngon sabab nyan ulôn teuma lôn böih gata sampoe jiôh u meurandeh nibak nanggroe Babel.'
44 Khimah teumpat Allah teuka ubak manusia na meuteumé bak indatu geutanyoe di padang pasi. Khimah nyan teupeuget ateueh peurintah Po teu Allah ubak Nabi Musa dan meunurot cuntoh nyang geupeuleumah lé Allah bak Nabi Musa.
45 Óh lheuehnyan khimah nyan seulanjut jih jiba lé indatu tanyoe bak watée awaknyan ngon Yosua geujak reubot nanggroe geutanyoe nyoe nibak keukuasaan bansa-bansa nyang geu-use lé Po teu Allah dikeue awaknyan. Khimah nyan teutab na disinan sampoe bak jamén Nabi Daud.
46 Nabi Daud galak that até Allah dan geulakée bak Gobnyan mangat geupeu idhin geupeuget saboh Baét keu Allah nyang geuseumah lé Nabi Yakub.
47 Teuma Nabi Sulaiman kheueh nyang peudong Baét keu Allah.
48 Teuma lé Allah Nyang Maharayeuk hana geutem tinggai lam Baét nyang dipeuget lé manusia; sabab lam kitab Nabi na teutuléh lagée nyoe,
49 'Langét na kheueh takhta Ulôn, dan bumoe lapek gaki Lôn. Rumoh peu kheueh nyang keuneuk gata peudong keu Ulôn? Dipat kheueh teumpat Ulôn meupiôh?
50 Bukon kheueh Ulôn keudroe nyang peujeuet banmandum nyang na nyoe?' meunan kheueh feureuman Allah.
51 Hana tanggong biet-biet kreueh that ulée syedara-syedara banmandum dan biet-biet that payah gata taát ubak Po teu Allah! Punyueng gata ka tulo that mangat tatem deungoe peue nyang geupeugah lé Allah! Gata mandum saban lagée indatu gata; sabe talawan Roh Allah!
52 Peu kheueh na nabi nyang hana ji iénanya lé indatu gata? Awaknyan jipoh maté asai na utosan-utosan nyang geukirém lé Po teu Allah nyang yoh masa ilée ka geupeu maklum bahwa hamba Allah nyang beuna nyang teuma teuka. Dan bak watée nyoe gata khianat dan gata poh maté Hamba Allah nyan.
53 Malaikat-malaikat ka geupeusampoe peurintah-peurintah Allah ubak gata teuma gata hana tatem seutôt!"
54 Meunan jideungoe banmandum lé anggota-anggota Mahkamah Agama tutoe haba Stefanus nyan, awaknyan sakét até dan beungéh lumpah na keu Stefanus.
55 Teuma Stefanus nyang geukuasa lé Roh Allah, laju jitangah u langét. Laju deuh jikalon keumuliaan Allah dan Isa geudong bak teumpat Gobnyan meukuasa blaih uneuen Allah.
56 "Ngieng," kheun Stefanus, "Deuh ulôn kalon syeuruga teubuka dan Aneuëk Manusia siblaih uneuen Allah!"
57 Anggota-anggota Mahkamah Agama nyan laju jitôb punyueng jih sira jiklik-klik, dan laju ngon sireuntak jitajoe ateueh Stefanus.
58 Awaknyan jibahue gobnyan uluwa banda óh lheueh nyan laju jirhom ngon batée. Ureuëng-ureuëng nyang kalon keujadian nyan laju jikeubah peukayan awaknyan bak sidroe aneuëk muda nyang nan jih Saulus.
59 Teungoh awaknyan jirhom Stefanus, Stefanus geuteumawök, "Tuhan Isa, teurimong kheueh roh ulôn!"
60 Laju Stefanus nyan jimeuteuôt sira jidumpék ngon su meutaga, "Tuhan, bék kheueh desya nyoe jitanggong ateueh awaknyan!" Óh lheueh jipeugah meunan Stefanus pih maté.
Chapter 8
Dan Saulus pih galak that ateueh teupoh maté Stefanus nyan. Uroe nyan cit teuma jeumaáh di Yerusalem ka jipeulet keudeh keunoe, akhé jih mandum ureuëng meuiman, keucuali rasui-rasui, ka meutabu bansaboh Yudea dan Samaria.
2 Ureuëng-ureuëng nyang teumakot keu Po teu Allah jipeukubu Stefanus dan jipeumo ba-e ngon lumpah that inseuh.
3 Teuma Saulus teutab hana jipiôh jiuseuha jipeuhanco jeumaáh. Jijak nibak rumoh saboh u rumoh laén laju jitarek uluwa ureuëng-ureuëng meuiman, dan laju jipeutamong lam glab.
4 Ureuëng-ureuëng meuiman nyang ka meutabu nyan laju jipeusampoe Haba Gét nibak Allah nyan ho-ho mantong.
5 Filipus laju jijak u banda Samaria jipeusampoe disinan keuhai Raja Peuseulamat nyang ka geupeu janji lé Po teu Allah.
6 Watée ureuëng-ureuëng disinan jideungoe Filipus peugah haba dan awaknyan jikalon buet-buet nyang ajaéb nyang jipeubuet lé Filipus nyan, jai that nibak awaknyan nyang jipeurati peue nyang jipeugah lé Filipus.
7 Sabab roh-roh jeuhet ka jiteubiet ngon jiklik-klik lam tuboh ureuëng ramé nyang ka jitamong jén. Ureuëng nyang lapée dan capiek pih jai that-that nyang jipeupuléh.
8 Ngon lagée nyan ureuëng-ureuëng nyang na lam banda Samaria pih galak lumpah na.
9 Lam banda nyan na sidroe ureuëng agam nyan nan jih Simon, nyang ka padub na treb jih jipeujeuet ureuëng-ureuëng Samaria hireuen ngon takjob keu iéleumé sihe jih. Jihnyan jipeugah bak awaknyan bahwa droe jih na kheueh ureuëng nyang luwabiasa.
10 Ngon lagée nyan mandum ureuëng nyang na lam banda nyan nibak meubagoe lapesan masyarakat biet that-that jipeurati ureuëng nyan. "Ureuëng nyoe na kheueh teunaga Allah nyang meusyeuhu sibagoe 'Teunaga Rayeuk' nyan," kheun awaknyan.
11 Ka treb that ureuëng nyan jipeuhireuen manusia ngon teunaga sihe jih, sampoe lé ureuëng-ureuëng Samaria that-that teupeusona ateueh keuhebatan ureuëng nyan.
12 Teuma Filipus geupeugah bak awaknyan keuhai Haba Gét soai pakriban Allah teuma geumat peurintah sibagoe raja dan keuhai Isa, Raja Peuseulamat nyan. Ngon lagée nyan awaknyan jipeucaya keuhai haba nyang jipeusampoe lé Filipus, laju awaknyan teupeumanö bah kheueh ureuëng agam meunan cit ngon ureuëng inong.
13 Simon keudroe pih jipatéh. Dan óh ka lheueh teupumanö, jihnyan laju jiseutôt Filipus. Buet-buet ajaéb nyang jipeubuet jeuet keu sabab Simon teuhireuen-hireuen.
14 Rasui-rasui nyang na di Yerusalem jideungoe bahwa ureuëng-ureuëng Samaria ka jiteurimong feureuman Allah. Ngon sabab nyan awaknyan laju jiyue jak Petrus dan Yahya u Samaria nyan.
15 Watée Petrus dan Yahya ka trok keunan, awaknyan laju meudoá keu ureuëng-ureuëng Samaria nyan mangat awaknyan meuteumé Roh Allah,
16 sabab, Roh Allah gohlom teuka geukuasa ateueh awaknyan meusidroe pih; awaknyan ban teupumanö ateueh nan Tuhan Isa.
17 Laju Petrus ngon Yahya geupeuduek jaroe geuhnyan ateueh ureuëng-ureuëng Samaria nyan; ngon lagée nyan awaknyan ka jiteurimong Roh Allah.
18 Simon jikalon bahwa jaroe rasui-rasui geupeuduek ateueh awaknyan, Roh Allah geubri keu awaknyan. Ngon sabab nyan Simon jiba péng bak Petrus dan Yahya,
19 laju jipeugah, "Neubri kheueh keu ulôn kuasa nyan mangat jeuet jaroe ulôn lôn peuduek ateueh soe mantong, ureuëng nyan pih jiteurimong Roh Allah."
20 Teuma Petrus geujaweueb, "Ceulaka kheueh gata dan péng gata nyan! Gata pike meuneubri Allah hase teubloe ngon péng?
21 Gata hana hak keu gata seutôt lam buet kamoe, sabab até gata hana beutôi keu Po teu Allah. 22 Ngon sabab nyan tinggai kheueh meukeusut gata nyang jeuhet nyan, dan lakée kheueh ubak Tuhan mangat Gobnyan geupeu amphon pikeran gata nyang jeuhet nyan!
23 Sabab ulôn kuteupeue gata peunoh ngon até nyang picék lom bingiek lumpah na dan jipeunamiet lé buet nyang jeuhet."
24 Laju Simon jipeugah bak Petrus dan Yahya, "Tulông kheueh lakée bak Tuhan mangat hana meubacut pih nyang droeneueh peugah nyan keunong ateueh ulôn."
25 Óh ka lheueh awaknyan geubri keusaksian dan geupeusampoe feureuman Tuhan, Petrus dan Yahya laju jigisa u Yerusalem. Bak teungoh rot ueh, awaknyan laju jipeusampoe Haba Gét nyan di gampông-gampông Samaria.
26 Sidroe malaikat Tuhan geupeugah bak Filipus, "Jak tajak! Jak kheueh laju u arah seulatan bak rot nyang meusambong Yerusalem ngon Gaza." Rot nyan seungue.
27 Teuma Filipus pih laju jijak. Bak watée nyan na sidroe peugawée meuligoe Etiopia nyang teungoh jiwoe u nanggroe jih. Ureuëng nyan na kheueh sidroe peugawée rayeuk nyang meutanggong jaweueb ateueh mandum keukayaan Kandake, ratu nanggroe Etiopia. Ureuëng nyan ka lheueh jijak u Yerusalem keu jijak meubakti bak Po teu Allah dan jinoenyoe teungoh jiwoe ngon geuritan jih. Teungoh jiduek lam geuritan jih nyan ureuëng nyan jibeuet Kitab Nabi Yesaya.
29 Roh Allah geupeugah bak Filipus, "Gata peurab kheueh laju bak geuritan nyan."
30 Teuma Filipus laju geupeurab bak geuritan nyan, dan laju jideungoe ureuëng nyang teungoh jibeuet Kitab Yesaya. Filipus jitanyong bak ureuëng nyan, "Peu kheueh Teungku muphom nyang teungku beuet nyan?"
31 Ureuëng nyan jijaweueb, "Pakriban ulôn muphom, meunyoe hana ureuëng nyang peutrang keu ulôn?" Laju jipakat Filipus jiek ateueh geuritan nyan óh lheueh nyan laju jibeuet meusajan-sajan.
32 Nyoe kheueh ayat nyang jibeuet nyan, "Jihnyan lagée bubiri nyang jiseutôt keu jijak sie, lagée aneuëk bubiri nyang hana ji meu mbéek watée bulée jih teugunteng, meunan kheueh jihnyan hana jipeugah meusikrek haba pih.
33 Jihnyan jihina jipeusaneut ngon hana ade. Nyawöng jihnyan teutarek nibak ateueh muka bumoe sampoe meusidroe pih hana nyang hase jicalitra keuhai keuturonan Jih."
34 Peugawée tinggai nanggroe Etiopia nyan jipeugah bak Filipus nyan, "Cuba gata peugah bak ulôn, soe nyang jimeukeusut lé Nabi nyoe? Droe jih keudroe atawa peu kheueh ureuëng laén?"
35 Teuma Filipus pih laju jipeuphon peugah haba; gobnyan geupeu guna ayat-ayat nyan sibagoe awai geupeusampoe Haba Gét keuhai Isa bak peugawée nyan.
36 Bak teungoh rot ueh sira jijak nyan, awaknyan laju trok bak saboh teumpat nyang na ié. Peugawée nyan jipeugah, "Ngieng, jéh pat na ié! Peue lom nyang kureueng keu droeneueh pumanö ulôn?"
37 Geupeugah lé Filipus, "Meunyoe Teungku neupeucaya ngon sipeunoh até, Teungku jeuet teupumanö." "Ulôn peucaya keu Isa na kheueh Aneuëk Allah," kheun peugawée rayeuk nibak nanggroe Etiopia nyan.
38 Ureuëng nyan laju jiyue piôh geuritan jih; óh lheueh nyan awaknyan mandua, Filipus dan peugawée nyan, laju jitron lam ié, Filipus laju geupumanö ureuëng nyan.
39 Watée awaknyan jiteubiet nibak lam ié, Roh Allah laju geucok Filipus nibak teumpat nyan. Peugawée rayeuk nibak Etiopia nyan hana deuh le jikalon gobnyan. Ngon até that-that galak peugawée nyan laju jijak lom teuma.
40 Ngon hana teusangka-sangka Filipus ka na di Asdod, dan watée gobnyan geujak lom teuma, gobnyan laju geupeusampoe Haba Gét keuhai Isa nibak mandum banda sampoe gobnyan trok u Kaisarea.
Chapter 9
Watée nyan Saulus teutab jipeucrok ngon jipeulet dan jikeuneuk poh maté murit-murit Tuhan Isa, laju jijak ubak imeum agong,
2 dan jilakée surat kuasa keu jijak ubak peumimpén rumoh-rumoh iébadat ureuëng Yahudi di Damsyik, deungon nyan meunyoe jiteumé ureuëng-ureuëng nyang ka jipeucaya keu Isa bak teumpat nyan, jeuet jidrob dan jiba awaknyan u Yerusalem.
3 Teungoh jijak u Damsyik, watée Saulus nyan ka tô ngon banda nyan, ngon hana jisangka-sangka cahya nyang teuka ateueh langét ka peungéh ban sikeulileng Saulus.
4 Saulus nyan laju reubah bak tanoh dan laju jideungoe su nyang jipeugah bak jihnyan, "Saulus, Saulus! Peue sabab gata taiénanya Ulôn?"
5 "Soe kheueh Droeneueh, Teungku?" tanyong Saulus. Su nyan jijaweueb, "Ulôn kheueh Isa, nyang gata iénanya.
6 Teuma jinoenyoe beudôh kheueh dan jak tamong kheueh lam banda. Disinan teuma teupeugah bak gata peue nyang harôh gata peubuet."
7 Ureuëng-ureuëng nyang jiseutôt meusajan ngon Saulus teukeujot sampoe awaknyan hana jeuet jipeugah haba; sabab awaknyan jideungoe su nyan teuma hana deuh jikalon meusidroe pih.
8 Laju Saulus jidong dan jibleuet mata, teuma mata jih nyan hana hase jipeubleuet dan hana hase jikeumalon peue-peue mantong. Teuma lé rakan-rakan jihnyan laju jimat bak jaroe dan jipapah jipeutamong lam banda Damsyik.
9 Lhée uroe treb jih Saulus nyan hana hase jikeumalon dan lhée uroe nyan teuma hana jimakheun dan hana jijieb ié.
10 Di Damsyik na sidroe ureuëng nyang ka peucaya keu Isa nyang nan jih Ananias. Deuh lam saboh keumalon, Tuhan geupeugah bak jihnyan, Tuhan meufeureuman, "Ananias!" Ananias jijaweueb, "Nyoe lôn, Tuhan."
11 Tuhan meufeureuman, "Jinoe gata jak laju u rumoh Yudas bak Rot nyang Tupat. Gata tanyong laju disinan pat Saulus nyang asai jih nibak banda Tarsus. Ureuëng nyan teungoh meudoá,
12 dan lam saboh keumalon deuh jingieng sidroe ureuëng agam, nyang nan jih Ananias, jijak bak ureuëng nyan dan jipeuduek jaroe jih ateueh ureuëng nyan mangat jeuet jihnyan hase jikeumalon lom teuma."
13 Ananias jijaweueb, "Tuhan, ulôn ka lôn deungoe jai that keuhai ureuëng nyoe, keuhai buet-buet jih nyang ji iénanya umat Droeneueh di Yerusalem.
14 Dan jinoenyoe jihnyan ka meuteumé idhin nibak imeum-imeum ulée jijak drob mandum ureuëng nyang peucaya keu Droeneueh."
15 Teuma Tuhan geupeugah bak Ananias, "Gata mantong! Sabab Ulôn ka Lôn piléh jihnyan keu jilayani Ulôn, mangat jihnyan jijak peusampoe keuhai Ulôn ubak bansa-bansa nyang hana meu agama Yahudi meunan cit ubak raja-raja dan umat Israel.
16 Dan Ulôn keudroe teuma Lôn tunyok bak jihnyan mandum deurita nyang harôh jirasa sabab Ulôn."
17 Teuma Ananias pih laju jijak u rumoh nyan laju jipeuduek jaroe jih ateueh Saulus. "Syedara Saulus," kheun Ananias, "Tuhan Isa nyang gata kalon bak teungoh rot ueh watée gata jak keunoe, Gobnyan kheueh nyang yue jak ulôn bak gata mangat gata jeuet gata keumalon lom dan jikuasa lé Roh Allah."
18 Watée nyan cit teuma na sijeuneh beunda lagée sisek eungkot leukang nibak mata Saulus dan gobnyan ka jeuet jikeumalon lom teuma. Dan Saulus pih jibeudôh, laju teupumanö.
19 Dan óh ka seuleusoe jimakheun, Saulus ka jeuet keuteuga lom teuma. Saulus tinggai di Damsyik ngon murit-murit Isa na padub uroe treb jih.
20 Saulus nyan laju jijak bak rumoh-rumoh iébadat dan bak teumpat nyan laju jiseumeubeuet bahwa Isa nyan na kheueh Aneuëk Allah.
21 Mandum ureuëng hireuen jideungoe Saulus. Awaknyan jipeugah, "Bukon kheueh jihnyoe nyang di Yerusalem ka jipoh maté mandum ureuëng meuiman keu Isa? Jihnyan jijak keunoe sapeue tujuan jih na kheueh jikeuneuk jakdrob dan jiba awaknyan ubak imeum-imeum ulée!" 22 Teuma Saulus maken treb maken teuga peungaroh jih. Bukeuti-bukeuti nyang jipeugah nyan keuhai Isa biet-biet yakén that ureuëng nyang deungoe bahwa Isa nyan kheueh Raja Peuseulamat, sampoe ureuëng-ureuëng Yahudi nyang na di Damsyik hana hase le jibantah.
23 Óh ka na padub watée treb jih ureuëng-ureuëng Yahudi ka sipakat keu jikeuneuk poh maté Saulus.
24 Teuma reuncana awaknyan jiteupeue lé Saulus. Uroe malam awaknyan jipreh Saulus bak babah pintoe geureubang banda keu jipoh maté gobnyan.
25 Teuma bak simalam, murit-murit Saulus jicok gobnyan, laju jipasoe lam saboh raga oh lheueh nyan jipeutreun rot beuton banda.
26 Saulus jijak u Yerusalem, disinan gobnyan meu-useuha meugumpôi ngon murit-murit Isa. Teuma awaknyan jitakot keu gobnyan, sabab awaknyan hana jipatéh bahwa geuh nyan biet-biet ka jeuet keu murit Isa.
27 Óh lheueh nyan Barnabas jijak meurumpok ngon Saulus, laju jiba gobnyan ubak rasui-rasui. Barnabas laju jipeugah bak awaknyan keuhai pakriban Saulus jikalon Tuhan bak teungoh rot euh dan pakriban Tuhan geumeututoe ngon gobnyan. Barnabas pih geupeugah pakriban beuhe jih Saulus nyoe jipeubeuet ureuëng di Damsyik ngon nan Isa. 28 Ngon sabab nyan Saulus tinggai ngon awaknyan, dan meukhutubah ngon beuhe that bansaboh Yerusalem ngon nan Tuhan.
29 Gobnyan meututoe dan meudebat ngon ureuëng-ureuëng Yahudi nyang meubasa Yunani, teuma awaknyan jiuseuha keuneuk poh maté gobnyan.
30 Watée ureuëng-ureuëng meuiman nyang laén jiteupeue keuhai nyan, awaknyan laju jiba Saulus u Kaisarea, óh lheueh nyan jikirém gobnyan u Tarsus.
31 Ngon lagée nyan jeumaáh nyang na bansaboh Yudea, Galilea, dan samaria ka jeuet keu aman. Geutulông lé Roh Allah, ngon teumakot ubak Tuhan, jeumaáh-jeumaáh nyan meutamah teuga lom meutamah le.
32 Petrus jijak bansaboh nyan jijak saweue bubena jeumaáh. Bak siuroe gobnyan geujak saweue umat Tuhan di Lida.
33 Disinan gobnyan meurumpok ngon sidroe ureuëng agam nyang nan jih Eneas, nyang lapée dan hana jibeudôh-beudôh nibak teumpat éh na lapan thon ka treb jih.
34 Petrus geupeugah bak Eneas, "Eneas, Isa geupeu puléh gata. Beudôh kheueh dan peukeumah laju teumpat éh gata." Watée nyan cit teuma Eneas jibeudôh.
35 Banmandum peunduduek di Lida dan Saron jikalon Eneas, laju awaknyan banmandum meuiman ubak Tuhan.
36 Di Yope na sidroe ureuëng inong nyang nan jih Tabita. Inong nyan sidroe ureuëng nyang meuiman ubak Isa. (Nan jih lam basa Yunani na kheueh Dorkas nyang makna jih rusa.) Inong nyan sabe jipeubuet hai-hai nyang jroh dan jitulông ureuëng gasien.
37 Bak watée nyan ureuëng nyan sakét laju meuninggai donya. Óh ka lheueh manyét jih teupumanö, manyét nyan laju jikeubah ateueh kama nyang na di ateueh.
38 Yope nyan hana padub na jiôh nibak Lida. Teuma, watée murit-murit Isa tinggai di Yope jideungoe Petrus na di Lida, awaknyan laju jiutus dua droe keuneuk meurumpok ngon Petrus ngon amanat jih lagée nyoe, "Bubagaih kheueh droeneueh jak keunoe."
39 Petrus laju geubeudôh dan geuseutôt awaknyan. Watée ka trok keudeh, gobnyan laju jiba ubak kama nyang na di ateueh. Banmandum inong balée nyang na disinan jihudom Petrus sira jimoe dan jitunyok bak gobnyan bajée-bajée dan jubah-jubah nyang jicöb lé Dorkas keu awaknyan watée Dorkas nyan mantong udeb.
40 Petrus laju geuyue teubiet uluwa awaknyan banmandum, laju gobnyan meuteuôt dan meudoá. Óh lheueh nyan gobnyan laju geuhadab ubak manyét Dorkas dan geupeugah, "Tabita, beudôh!" Teuma Dorkas laju jibleuet mata jih dan watée nyan cit teuma jikalon Petrus, laju jiduek.
41 Laju lé Petrus jimat jaroe Dorkas nyan sira geupeudong. Óh lheueh nyan Petrus laju geuhôi ureuëng-ureuëng meuiman nyang na disinan meusajan-sajan ngon inong-inong balée nyan, laju geujok Dorkas nyang ka udeb nyan ubak awaknyan.
42 Haba keuhai keujadian nyan bagaih that meutabu bansaboh Yope, akhé jih sampoe jai that-that ureuëng meuiman ubak Isa sibagoe Raja Peuseulamat awaknyan.
43 Petrus na tinggai disinan meupadub uroe teuk treb jih bak rumoh sidroe ureuëng samak kulét nyang nan jih Simon.
Chapter 10
Di Kaisarea na sidroe ureuëng agam nyang nan jih Kornelius. Ureuëng nyan sidroe Kapiten "Pasokan Italia".
2 Ureuëng nyan that-that jitakot ubak Po teu Allah dan bansaboh keuluwarga jih meuiébadat bak Allah. Ureuëng nyan kayém that jitulông ureuëng-ureuëng Yahudi nyang gasien, dan ureuëng nyan sabe jimeudoá bak Po teu Allah.
3 Bak siuroe kira-kira poh lhée uroe ureuëng nyan deuh jikalon ngon nyata that nibak saboh keumalon, sidroe malaikat Allah teuka dan jitawök jih nyan, "Kornelius!"
4 Kornelius laju jingieng ateueh malaikat nyan ngon rasa teumakot laju jipeugah, "Peue hai Teungku?" Geujaweueb lé malaikat nyan, "Doá gata dan keuhai murah até gatanyan ka geuteurimong lé Po teu Allah dan Allah geuingat keu gata.
5 Jinoenyoe gata yuejak laju ureuëng u Yope keu jijak hôi Simon Petrus.
6 Ureuëng nyan teungoh jipiôh bak rumoh ureuëng samak kulét nyang nan jih Simon, nyang tinggai bak binéh panté."
7 Óh ka lheueh malaikat nyang meututoe ngon Kornelius nyan geujak, Kornelius laju jitawök dua droe peulayan rumoh jih dan sidroe anggota sidadu peungawai jih nyang saleh.
8 Kornelius laju jicalitra bak awaknyan peue nyang ka teujadi, óh lheuehnyan laju jiyuejak awaknyan u Yope.
9 Óh singoh beungoh, watée awaknyan mantong teungoh jijak dan rab trok u Yope, Petrus jiék ateueh rumoh laju jimeudoá.
10 Dan laju jiteuka deuk meuheuét that keuneuk makheun. Teungoh peunajoh teupeusaneut, jihnyan laju meuteumé saboh keumalon.
11 Laju jikalon langét teuhah deuh jingieng sisuatu lagée ija nyang luwah teusunyueng u bumoe, ijanyan meugantueng bak peuet boh sagoe jih.
12 Lam nyan na mubagoe beulatang nyang meugaki peuet, mubagoe beulatang meulata dan cicém-cicém kleuet.
13 Laju na su nyang jipeugah bak jihnyan, "Petrus, beudôh, sie kheueh dan pajoh!"
14 Jijaweueb lé Petrus, "Hán, Tuhan! Hántom na ulôn pajoh peue-peue mantong nyang hareuem dan kuto."
15 Teuma su nyan jipeugah lom bak jih nyan, "Peue nyang ka geupeugah haleue lé Allah, bék kheueh gata anggab nyan hareuem."
16 Nyang deuh teukalon nyan meu-ulang-ulang sampoe lhée goe, óh lheueh nyan ijanyan laju teubeuôt lam syeuruga.
17 Petrus bingong bak jipike peue makna nyang deuh jikalon. Teungoh Petrus jipike-pike, ureuëng-ureuëng nyang jiyue lé Kornelius laju meurumpok rumoh Simon dan awaknyan kana bak babah pintoe.
18 Laju awaknyan jitawök ureuëng nyan dan jitanyong, "Peu kheueh disinoe na jamé nyang jimudom, nyang nan jih Simon Petrus?"
19 Watée nyan Petrus teutab mantong jiuseuha jipeuwaham peu makna nibak nyang deuh jikalon nyan, Roh Allah geupeugah bak jihnyan, "Hai Petrus, na lhée droe ureuëng teungoh jimita gata.
20 Ta treun laju bubagaih u miyueb dan bék waih-waih gata seutôt awaknyan, sabab Ulôn kheueh nyang yua awaknyan."
21 Teuma Petrus laju jitreun uyueb dan jipeugah bak awaknyan, "Ulôn kheueh nyang awaknyoe mita. Gatanyoe mandum tajak keunoe peuna peureulée?" 22 Jijaweueb lé awaknyan, "Kapiten Kornelius nyang yuejak kamoe keunoe. Gobnyan sidroe ureuëng gét dan geutakot keu Po teu Allah, dan lumpah jihoreumat lé mandum ureuëng Yahudi. Sidroe malaikat Allah geuyue bak gobnyan mangat Teungku jak u rumoh gobnyan, nyan na kheueh sibagoe jeunaweueb ateueh doá gobnyan, gobnyan geuyue deungoe peue nyang teuma Teungku peugah bak gobnyan."
23 Teuma Petrus laju geuyue tamong awaknyan mangat jimudom disinan. Óh singoh nyan Petrus jibeudôh dan laju jijak ngon awaknyan. Na padub droe ureuëng nibak Yope jijak cit ngon awaknyan.
24 Siuroe óh lheueh nyan awaknyan laju trok u Kaisarea. Disinan awaknyan ka jipreh-preh lé Kornelius ngon kawöm syedara jih dan rakan-rakan krab jih nyang ka jihôi.
25 Watée Petrus trok keunan. Kornelius laju jijak sambot gobnyan dan jisujut dikeue gobnyan.
26 Teuma lé Petrus laju jitulông peudong ureuëng nyan, sira jipeugah, "Beudôh kheueh! Ulôn keudroe pih manusia lagée gata." 27 Teungoh geumeututoe ngon Kornelius nyan, Petrus laju geutamong lam rumoh. Disinan laju geukalon jai that-that ureuëng ka meusapat.
28 Laju geupeugah bak awaknyan, "Syedara-syedara keudroe tateupeue bahwa ureuëng Yahudi jitam lé agama jih mangat bék jijak meurumpok atawa meuhubongan ngon ureuëng-ureuëng nibak bansa laén. Teuma Allah ka geutunyok bak ulôn bahwa ulôn hana jeuet lôn anggab soe mantong najih atawa hareuem.
29 Nyang kheueh sabab jih watée Teungku lakée mangat ulôn teuka keunoe, nibak ulôn hana masa-alah. Teuma jinoenyoe keuneuk lôn teupeue keupeue Teungku tayue jak ulôn keunoe."
30 Jijaweueb lé Kornelius, "Lhée uroe nyang ka lheueh, kira-kira watée jih lagée saát nyoe, ulôn teungoh meudoá dirumoh poh lhée seupôt. Ngon hana lôn sangka-sangka sidroe ureuëng agam jidong dikeue ulôn. Peukayan ureuëng nyan meukilat-kilat.
31 Ureuëng nyan jipeugah, 'Kornelius! Allah ka geudeungoe doá gata dan geuingat ateueh keumurahan até gata.
32 Teuma gata yue kheueh mangat ureuëng jijak u Yope keu jijak hôi ureuëng nyang nan jih Simon Petrus. Gobnyan teungoh geu éh bak rumoh sidroe ureuëng nyang buet jih jisamak kulét nyang nan ureuëng nyan Simon; rumoh nyan bak binéh laôt.'
33 Nyang kheueh sabab jih bagaih that lôn yue ureuëng mangat jijak tawök Teungku. Dan Teungku keubiet jroh that até keu neujak keunoe bak watée nyoe kamoe mandum meusapat disinoe dikeue Allah keu kamoe deungoe mandum nyang geupeugah lé Allah mangat hai nyan Teungku peugah bak kamoe."
34 Laju jipeugah lé Petrus, "Jinoenyoe biet-biet ulôn sadar bahwa Allah geupeujeuet mandum manusia saban.
35 Ureuëng nyang takot keu Allah dan peubuet nyang beutôi, ureuëng nyan geuteurimong lé Allah, hana geupakoe ureuëng nyan nibak bansa peue.
36 Syedara-syedara ka tateupeue asoe beurita nyang Allah peusampoe keu bansa Israel. Habanyan na kheueh keuhai Haba Gét keuhai damé meulalu Isa, na kheueh Tuhan mandum manusia.
37 Gata tateupeue peue nyang ka teujadi bansaboh Yudea, na kheueh phon nibak Galilea óh lheueh teupeumanö nyang geuyue lé Nabi Yahya.
38 Gata ka tateupeue bahwa Allah ka geupiléh Isa ureuëng Nazaret nyan dan geubri keu Gobnyan Roh Allah dan kuasa. Meunan cit gata tateupeue bahwa Isa nyan geujak ho-ho mantong keu geupeubuet nyang jroh; Gobnyan geupeu puléh mandum ureuëng nyang ka jikuasa lé Iblih. Sabab Allah na meusajan Gobnyan.
39 Kamoenyoe kheueh ureuëng nyang ka kamoe ngieng keudroe peue-peue mantong nyang ka geupeubuet di nanggroe ureuëng Yahudi dan di Yerusalem. Bah kheueh meunan awaknyan jisaleb dan jipoh maté Gobnyan.
40 Teuma bak uroe nyang keu lhée Allah geupeu udeb Gobnyan lom nibak maté dan geupeudeuh Gobnyan ubak manusia;
41 bukon keu mandum ureuëng, teuma ubak kamoe nyang ka geupiléh lé Allah leubeh ilée beu jeuet keusaksi-saksi Gobnyan. Kamoe makheun dan jieb ié meusajan ngon Gobnyan óh ka lheueh Gobnyan udeb lom nibak maté.
42 Dan Gobnyan geuyue bak kamoe keu kamoe jak peusampoe Haba Gét nyan ubak ureuëng-ureuëng dan kamoe meusaksi bahwa Gobnyan kheueh nyang geuangkat lé Po teu Allah jeuet keu hakém ureuëng-ureuëng nyang mantong udeb dan ureuëng-ureuëng nyang ka maté.
43 Mandum nabi-nabi na geupeugah keuhai Gobnyan. Awaknyan geupeugah bahwa mandum ureuëng nyang meuiman ubak Isa, teuma teupeuamphon desya jih ngon kuasa nibak Isa."
44 Watée Petrus mantong jipeugah haba, Roh Allah geutreun dan geukuasa mandum ureuëng nyang deungoe haba nyan.
45 Ureuëng-ureuëng Yahudi nyang peucaya ubak Isa dan jiseutôt Petrus phon nibak Yope, mandum hireuen watée jikalon bahwa Allah geubri cit Roh Gobnyan keu ureuëng-ureuëng bansa laén nyang bukon bansa Yahudi.
46 Sabab awaknyan jideungoe mandum ureuëng nyan jimututoe lam mubagoe basa dan jipujoe-pujoe keubeusaran Po teu Allah. Laju jipeugah lé Petrus,
47 "Cuba kalon, ureuëng-ureuëng nyoe ka meuteumé Roh Allah saban lagée geutanyoe. Ngon lagée nyan peu kheueh hase ureuëng laén jitam awaknyoe keu teupumanö ngon ié?"
48 Teuma Petrus jiyue awaknyan teupumanö ateueh nan Isa. Óh lheueh nyan awaknyan jilakée mangat Petrus beutinggai ngon awaknyan keu padub uroe treb jih.
Chapter 11
Rasui-rasui dan ureuëng-ureuëng meuiman bansaboh Yudea jideungoe bahwa ureuëng-ureuëng nyang hana meuagama Yahudi pih ka jiteurimong feureuman Allah.
2 Óh lheueh nyan watée Petrus geujak u Yerusalem, ureuëng-ureuëng Yahudi nyang ka lheueh jimeuiman nyan, jihina keu Petrus. Awaknyan jipeugah lagée nyoe,
3 "Keupeue gata jak u rumoh ureuëng-ureuëng nyang gohlom teupeukatan? Dan gata makheun teuma meusajan-sajan ngon awaknyan!"
4 Ngon sabab nyan Petrus geupeu trang bak awaknyan mandum nyang ka teujadi, phon nibak awai, Petrus geupeugah,
5 "Ulôn teungoh meudoá di banda Yope, laju deuh ulôn ngieng lam saboh keumalon. Ulôn ngieng laju na sapeue-peue lagée siôn ija nyang luwah teupeutreun nibak langét, meugantung nibak ban peuet boh sagoe jih, óh lheueh nyan laju jipiôh bak binéh ulôn.
6 Watée ulôn kalon u dalam nyan, laju ulôn ngieng beulatang-beulatang nyang meugaki peuet, beulatang-beulatang kleut, beulatang-beulatang nyang jimeu-éue dan cicém-cicém kleut.
7 Óh lheueh nyan laju ulôn deungoe na saboh su nyang jipeugah ubak ulôn, 'Beudôh laju hai Petrus! Sie kheueh laju nyan dan gata pajoh!'
8 Teuma ulôn jaweueb, 'Hánjeuet Tuhan! Gohlom na ulôn makheun peunajoh nyang hareuem atawa najih.'
9 Teuma su nyan geupeugah lom nibak langét, 'Barang nyang ka geupeugah haleue lé Allah bék gata peugah hareuem.'
10 Ulôn ngieng hai nyan sampoe lhée goe dan akhé jih banmandum teubeuôt lom lam syeuruga.
11 Paih bak watée nyan cit teuma ban lhée droe nibak Kaisarea, nyang jiyue jak meurumpok ngon ulôn, trok u rumoh teumpat ulôn éh.
12 Laju Roh Allah geuyue ulôn jak meusajan-sajan ngon awaknyan dan bék na bimbeng. Ban nam droe syedara nyan pih jijak meusajan ngon ulôn u Kaisarea, dan kamoe banmandum kamoe tamong lam rumoh Kornelius.
13 Óh lheueh nyan Kornelius jipeugah bak kamoe pakriban gobnyan jikalon sidroe malaikat jidong dirumoh jih sira jipeugah, 'Gata yue laju ureuëng jijak u Yope keu jijakhôi sidroe ureuëng agam nyang nan jih Simon Petrus.
14 Gobnyan teuma jipeusampoe ubak gata haba keuhai teupeuseulamat gata dan keuluwarga gata.'
15 Dan bak watée ulôn teungoh peugah haba lagée nyan," meunan kheueh Petrus geupeugah lom calitra gobnyan, "Roh Allah geutron ateueh awaknyan, saban lagée nyang teujadi ateueh geutanyoe ilée yoh awaiphon.
16 Laju ulôn teuingat, Tuhan ka lheueh geupeugah, 'Nabi Yahya geupumanö ngon ié, teuma gata teupumanö ngon Roh Allah.'
17 Ngon lagée nyan jeulaih that bahwa Po teu Allah geubri cit ubak ureuëng-ureuëng nyang hana meuagama Yahudi, meuneubri nyang saban geubri keu geutanyoe bak watée geutanyoe tapeucaya ubak Tuhan Isa. Ngon sabab nyan, panena mungken ulôn tam Po teu Allah!"
18 Óh ka lheueh jideungoe nyan, awaknyan hana jibantah le. Laju awaknyan jipujoe Po teu Allah. Awaknyan jipeugah, "Meunyoe meunan, ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi pih geubri keuseumpatan lé Po teu Allah keu jimeutobat nibak desya-desya jih dan jideungoe udeb nyang seujati!"
19 Óh ka lheueh Stefanus jipoh maté, ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak Isa ka jipeuphon let keudeuh keunoe, akhé jih awaknyan meutabu beba hán meuhô sahoe. Na jiplueng sampoe u Fenisia, dan na teuma nyang sampoe u Siprus dan Antiokhia. Awaknyan laju jipeusampoe haba nibak Allah na kheueh ubak ureuëng-ureuëng Yahudi mantong.
20 Teuma lamkawan ureuëng-ureuëng nyang meuiman nyan, nyang asai jih nibak Siprus dan Kirene, na teuma ureuëng-ureuëng nyang jijak u Antiophia dan jimeudakwah Haba Gét keuhai Isa ubak ureuëng-ureuëng nyang hana meuagama Yahudi cit teuma.
21 Kuasa Tuhan na bak awaknyan sampoe jai that-that ureuëng meuiman dan jiseurah droe ubak Tuhan. 22 Haba keuhaba keuhai peuristiwa nyoe trok cit teuma ubak jeumaáh nyang na di Yerusalem. Ngon lagée nyan awaknyan laju jikirém Barnabas u Antiokhia.
23 Dan watée Barnabas ka trok keudeh, dan jikalon pakriban Allah geubri beureukat ateueh ureuëng-ureuëng nyan, gobnyan galak that-that. Laju jilakée mangat awaknyan biet-biet patuh ubak Tuhan deungon sipeunoh até.
24 Barnabas nyoe na kheueh ureuëng gét até dan jikuasa lé Roh Allah dan that-that jimeuiman ubak Tuhan sampoe meutamah ramé ureuëng jiseutôt Tuhan.
25 Óh lheueh nyan Barnabas jijak u Tarsus jijak mita Saulus.
26 Óh ka lheueh meurumpok ngon Saulus, laju jiba Saulus u Antiokhia na sithon peunoh awaknyan meugumpôi ngon jeumaáh nyang na disinan sira jipeubeuet ureuëng ramé. Di Antiokhia nyan kheueh ureuëng-ureuëng nyang peucaya keu Isa nyang keuphon that teupeugah ureuëng-ureuëng Kristen. 27 Bak watée nyan na pa dubdroe nabi nyang teuka nibak Yerusalem u Antiokhia.
28 Lamkawan nabi-nabi nyan na nyang nan geuh Agabus. Lé durongan Roh Allah gobnyan meunubuat bahwa bansaboh donya teuma teuka musém deuk nyang paleng parah. (Dan hainyan keubiet na teujadi bak watée Kaisar Klaudius mat peurintah.)
29 Ngon lagée nyan banmandum murit Isa nyan ka sipakat keu jikirém sumbangan keu syedara-syedara nyang na tinggai di Yudea; maséng-maséng jikirém meunurot keumampuan jih.
30 Keuhai situju nyan teutab teupeubuet, laju Barnabas dan Saulus ji-utus keu jijak intat sumbangan nyan ubak peumimpén-peumimpén jeumaáh.
Chapter 12
Kira-kira bak watée nyan cit teuma Raja Herodes jipeuphon teugon anggota-anggota jeumaáh.
2 Ateueh peurintah raja nyan, Yakobus, syedara Yahya jipoh maté ngon peudeueng.
3 Watée jikalon lé Herodes buet nyan galak that até ureuëng-ureuëng Yahudi, jipeubuet lom lagée nyan; laju jipeutreun peurintah keu teujakdrob Petrus. Hai nyan teujadi bak watée Uroe Raya Ruti Hana Meuragoe.
4 Óh ka lheueh jidrob, Petrus laju jipeutamong lam glab. Peuet boh reugu sipa-i nyang jibri tugaih keu jijaga Petrus lam glab nyan -- maséng-maséng reugu na peuet droe sipa-i. Óh ka lheueh peurayaan Paskah seuleusoe, barô kheueh Herodes teuma jipeusidang Petrus dikeue ureuëng ramé.
5 Ngon lagée nyan Petrus jiteuen lam glab; teuma lé anggota-anggota jeumaáh hana jipiôh-piôh jimeudoá ngon sisunggoh até ubak Tuhan keu Petrus.
6 Bak malam sigohlom Herodes jiba Petrus dikeue ureuëng ramé, Petrus teuéh sira teuikat ngon beuleunggu nibak teungoh dua droe sidadu nyang kawai. Bak babah pintoe peunjara nyan, peungawai-peungawai nyang laén pih teungoh jikawai peunjara.
7 Ngon hana teusangka-sangka malaikat Tuhan ka teudong nibak teumpat nyan dan saboh cahya muble-ble lam kama peunjara nyan. Malaikat nyan laju geuguncang-guncang Petrus sampoe Petrus teujaga. Laju geupeugah lé malaikat nyan, "Hai, bubagaih tabeudôh!" Watée nyan cit teuma rhot rante beuso nyang na bak jaroe Petrus.
8 Óh lheueh nyan malaikat nyan geupeugah, "Ngui kheueh laju peukayan gata dan ikat kheueh laju talo sipatu gata." Teuma Petrus pih laju geungui peukayan dan geuikat talo sipatu geuh keudroe. Óh lheueh nyan malaikat nyan geupeugah lom, "Ngui kheueh bajée jubah dan seutôt kheueh ulôn."
9 Teuma Petrus laju geuseutôt malaikat nyan geuteubiet nibak peunjara. Teuma Petrus hana geusadar bahwa peue nyang teungoh geupeubuet lé malaikat na kheueh sapeue-peue nyang biet-biet teujadi. Petrus geupike nyan kheueh saboh keumalon.
10 Watée awaknyan ka geulewat nibak teumpat jijaga pintoe phon dan pintoe nyang keudua, awaknyan laju trok bak pintoe beuso, nyang rhot jih u banda. Pintoe nyan teuhah keudroe jih, laju awaknyan jiteubiet dan jijak rot saboh jurông. Ngon hana geusangka-sangka malaikat nyan geutinggai Petrus sidroe.
11 Óh ka lheueh nyan barô kheueh Petrus sadar keuhai peue nyang ka teujadi ateueh droe gobnyan, laju geupeugah, "Jinoenyoe barô kheueh lôn teupeue bahwa Tuhan biet-biet ka geukirém malaikat Gobnyan keu geupeulheuh ulôn nibak kuasa Herodes dan nibak sigala sisuatu nyang jikeuneuk peubuet lé bansa Yahudi ateueh ulôn."
12 Óh ka lheueh geusadar keuadaan nyan, Petrus laju geujak u rumoh Maryam, ma Yahya nyang teuhôi cit ngon Markus. Disinan jai that-that ureuëng meugumpôi dan teungoh meudoá.
13 Petrus laju geukeutok pintoe luwa, laju lé sidroe peulayan inong nyang nan jih Rode, teuka keu jibuka pintoe.
14 Inong nyan laju jituri nyan na kheueh su Petrus. Sabab galak that até, inong nyan bagaih-bagaih jigisa u dalam ngon hana jipeuhah pintoe leubeh ilée, laju jipeugah bak ureuëng-ureuëng nyang na disinan bahwa Petrus na diluwa.
15 "Kah nyoe ka pungoe!" kheun awaknyan. Teuma Rode jimeukreueh bahwa nyan biet-biet Petrus. Teuma awaknyan laju jipeugah, "Nyan malaikat gobnyan!"
16 Watée nyan Petrus hana piôh geukeutok pintoe. Dan watée awaknyan jipeuhah pintoe, laju jikalon Petrus, awaknyan hireuen lumpah na.
17 Petrus laju geubri isyarat ngon jaroe gobnyan mangat awaknyan teunang, óh lheueh nyan barô kheueh geucalitra pakriban Tuhan ka geuba gobnyan geupeuteubiet lam glab. Laju geupeugah, "Jak peugah kheueh hainyoe ubak Yakobus dan syedara-syedara nyang laén lom teuma." Óh ka lheueh nyan Petrus laju geutinggai teumpat nyan dan geujak u teumpat laén.
18 Óh singoh beungoh barô kheueh jiteuka karu riôh-riôh dan ka-ak ka-ok lamkawan sipa-i nyang jaga. Awaknyan bingong lumpah na keuhai peue nyang ka teujadi ateueh Petrus.
19 Laju lé Herodes jiyue ureuëng jak mita Petrus, teuma awaknyan hana hase meurumpok ngon gobnyan. Teuma Herodes laju jipeurintah mangat peungawai-peungawai nyan jitanyong óh lheueh nyan laju jipoh maté. Óh lheueh nyan Herodes laju jijak u Yudea dan tinggai na padub treb di Kaisarea.
20 Herodes beungéh lumpah na keu ureuëng-ureuëng Tirus dan Sidon. Ngon sabab nyan awaknyan meusajan-sajan jijak meuhadab gobnyan. Phon-phon awaknyan jibujuk Blastus, nyang jeuet keu ulée lam meuligoe Herodes, sampoe jihnyan jidong blaih awaknyan. Óh lheueh nyan awaknyan laju jijak meuhadab Herodes, laju jilakée meudamé, sabab nanggroe awaknyan meugantung nibak peunajoh nibak nanggroe Herodes.
21 Bak siuroe nyang ka teupeuteuntée, Herodes laju jingui peukayan keurajeuen dan laju jiduek ateueh takhta keurajeuen dan jipeuphon pidatoe dikeue rakyat ba. 22 Rakyat nyang teungoh jideungoe nyan jikuk-kuk, "Nyoe kheueh su dewa, bukon su manusia!"
23 Bak watée nyan cit teuma malaikat Tuhan geutampa Herodes, sabab jihnyan hana jihoreumat Allah. Herodes jipajoh lé glang dan laju maté.
24 Teuma feureuman Allah seumaken meukeumang luwah dan seumaken teuga.
25 Óh ka lheueh Barnabas dan Saulus geupeu seuleusoe tugaih geuh, awaknyan laju geuriwang nibak Yerusalem sira geuba Yahya Markus meusajan-sajan ngon awaknyan.
Chapter 13
Lam jeumaáh di Antiokhia na nabi-nabi dan gurée-gurée, na kheueh Barnabas, Simeon nyang jihôi Si Itam, Lukius dan asai Kirene, Menahem nyang rayeuk meusajan Raja Herodes, dan Saulus.
2 Watée awaknyan teungoh iébadat ubak Tuhan dan jipuasa, Roh Allah geupeugah bak awaknyan, "Piléh kheueh Barnabas dan Saulus khusos keu Ulôn, mangat awaknyan jipeubuet buet nyang ka Lôn peuteuntée keu awaknyan."
3 Óh ka lheueh puasa dan meudoá awaknyan laju jikeubah jaroe ateueh Barnabas dan Saulus laju jiutus awaknyan bandua.
4 Sabab geu-utus lé Po teu Allah, Barnabas dan Saulus laju jijak u Seleukia. Di sinan awaknyan jimeulayeue laju u Pulo Siprus.
5 Watée ka trok u Salamis, awaknyan laju jimeudakwah jipeusampoe feureuman Allah di rumoh-rumoh iébadat Yahudi. Lam meuneujak awaknyan mandua jibantu lé Yahya Markus.
6 Bansaboh pulo nyan awaknyan bloih sampoe trok u Pafos. Bak teumpat nyan awaknyan laju meurumpok ngon sidroe ureuëng Yahudi, nyang nan jih Bar Yesus. Ureuëng nyan tukang sihe nyang jiaku droe jih nabi.
7 Sergius Paulus, gubunur pulo nyan na kheueh rakan krab that ngon tukang sihe nyan. Gubunur nyan na kheueh sidroe ureuëng nyang carông dan bijaksana. Gobnyan laju jihôi Barnabas dan Saulus sabab jihnyan jikeuneuk deungoe feureuman Allah.
8 Teuma Barnabas dan saulus hánjitem teurimong lé Elimas ahli sihe nyan, sabab Elimas (nyan kheueh nan ureuëng nyan lam basa Yunani) jiuseuha mangat gubunur bék sampoe jipeucaya ubak Isa.
9 Teuma Saulus -- nyang teuhôi cit ngon nan Paulus -- laju jikuasa lé Roh Allah, akhé jih gobnyan laju geupandang ateueh tukang sihe nyan,
10 lheueh nyan laju jipeugah, "Hai tukang teumipée jeuhet, aneuëk jahanam! Gata musoh bandum nyang gét. Pakon hana gata tem piôh gata peurusak reuncana Allah keu teupeuseulamat manusia?
11 Jinoe gata kalon, Tuhan teuma geuhuköm gata! Gata teuma jeuet keu ureuëng buta, sampoe gata hana hase gata ngieng cahya mata uroe lam padub watée nyoe." Watée nyan cit teuma Elimas jirasa na sagob itam nyang jitôb mata jih, sampoe watée jijak meugeue-meugeue jimita ureuëng keu jitarek jih.
12 Watée gubunur nyan jikalon peue nyang ka teujadi, ureuëng nyan laju peucaya keu Isa; sabab gobnyan hireuen lumpah na keuhai ajaran keu Tuhan.
13 Nibak Pafos, Paulus dan rakan-rakan jih laju jimeulayeue u Perga di Pamfilia. Nibak teumpat nyan Yahya Markus jitinggai awaknyan, laju jigisa u Yerusalem.
14 Beudôh di Perga, awaknyan jijak laju u Antiokhia di Pisidia, óh lheueh nyan bak uroe Sabat awaknyan laju jijak duek lam rumoh iébadat.
15 Óh ka lheueh Kitab Nabi Musa dan kitab nabi-nabi jibeuet lé awaknyan, peumimpén-peumimpén rumoh iébadat nyan jiyue ureuëng jijak teumanyong bak Paulus dan rakan-rakan jih, "Syedara-syedara, meunyoe gata na naseuhat keu ureuëng nyoe, kamoe peusilakan syedara peugah naseuhat nyan."
16 Paulus laju jidong, laju jibri isyarat ngon jaroe jih, óh lheueh nyan jipeugah, "Syedara-syedara bansa Israel dan bandum syedara-syedara nyang laén nyang na nibak teumpat nyoe nyang taát ubak Po teu Allah! Cuba gata deungoe ulôn:
17 Allah bansa Israel ka geupiléh indatu geutanyoe, dan geupeujeuet bansa nyoe bansa nyang rayeuk watée awaknyan tinggai di nanggroe Meusé sibagoe ureuëng aséng. Óh lheueh nyan ngon kuasa nyang rayeuk Allah geuba awaknyan geupeuteubiet lam nanggroe Meusé.
18 Gobnyan saba ateueh pi-e-pi-e awaknyan lam padang pasi peuet ploh thon treb jih.
19 Tujoh boh bansa geupeuhabéh di nanggroe Kanaan keu geubagi-bagi nanggroe nyan keu bansa Israel mangat nanggroe nyan jeuet keuhak milék awaknyan.
20 Banmandum nyan na jih 450 thon treb jih. Óh ka lheueh taubagi nanggroe Kanaan nyan, Allah laju geubri keu awaknyan hakém-hakém. Hakém nyang keuneulheueh na kheueh Nabi Samuel.
21 Óh lheueh nyan awaknyan jilakée sidroe raja. Allah laju geubri bak awaknyan Saul bin Kis nibak sukée bansa Benyamin mangat jeuet keu raja awaknyan nyang treb jih sampoe peuet ploh thon. 22 Óh ka lheueh Allah geu géesée raja nyan nibak takhta jih, Allah geu angkat teuma Nabi Daud jeuet keu raja awaknyan. Dan nyoe kheueh feureuman Allah keuhai Nabi Daud, 'Ulôn ka meuteumé Daud bin Isai nyan sidroe nyang jipeuharok até Ulôn. Jihnyan kheueh nyang jipeubuet mandum nyang Ulôn lakée.'
23 Nibak keuturonan Nabi Daud nyan kheueh Allah geukeubah keu Bansa Israel sidroe Raja Peuseulamat, lagée nyang ka geupeu janji nyan. Dan Isa nyan kheueh Raja Peuseulamat nyan.
24 Sigohlom Isa geupeu phon tugaih Gobnyan, Nabi Yahya ka geupeusampoe ubak ureuëng-ureuëng Israel mangat awaknyan jimeutobat nibak mandum desya-desya dan awaknyan teupumanö.
25 Dan karab trok bak akhé buet gobnyan, Nabi Yahya jipeugah ubak dumna ureuëng, 'Soe kheueh ulôn nyoe meunurot peundapat gata? Ulôn nyoe bukon Ureuëng nyang gata preh-preh. Ingat, Ureuëng nyan teuma teuka óh ka lheueh ulôn; keu lôn ploih talo sipatu Gobnyan mantong nibak ulôn nyoe hana jeuet.'
26 Syedara-syedara keuturonan Nabi Ibrahim, dan mandum syedara nyang laén nyang na disinoe nyang taát ubak Po teu Allah! Allah ka geukirém keu geutanyoe haba seulamat nyan; 27 sabab ureuëng-ureuëng nyang tinggai di Yerusalem dan peumimpén-peumimpén awaknyan hana jiteupeue bahwa Gobnyan kheueh peuseulamat nyan. Awaknyan hana muphom ajaran nabi-nabi nyang teubeuet tieb-tieb uroe Sabat, sampoe awaknyan jihuköm Isa Almaseh. Teuma ngon jipeubuet nyang lagée nyan lé awaknyan, teunyata peue nyang ka geupeugah lé nabi-nabi nyan biet-biet teujadi.
28 Bah kheueh awaknyan hana jiteumé sapeue pih nibak Gobnyan nyang patôt teuhuköm ngon huköman maté, teuma awaknyan teutab jilakée bak Pilatus mangat Gobnyan teutab jipoh maté.
29 Dan óh ka lheueh awaknyan jipeubuet banmandum nyang na teutuléh lam Alkitab keuhai Gobnyan, awaknyan laju jipeutron manyét Gobnyan nibak kayée saleb, laju jikeubah lam kubu.
30 Teuma lé Allah geupeu udeb lom teuma Gobnyan nibak maté.
31 Óh lheueh nyan meu-uroe-uroe treb jih Gobnyan geupeuleumah droe ubak ureuëng-ureuëng nyang ka lheueh teuka ngon Gobnyan nibak Galilea u Yerusalem. Awaknyan kheueh bak saát nyoe jeuet keusaksi-saksi keu Gobnyan keu bansa Israel.
32 Jadi, bak saát nyoe kamoe peusampoe Haba Gét nyan keu gata: Peue nyang ka geupeujanji lé Allah ubak indatu geutanyoe,
33 nyan lé Gobnyan ka geupeubuet keu geutanyoe ngon geupeu udeb lom Isa nibak maté. Sabab lam kitab Zabur nyang keudua na teutuléh lagée nyoe, 'Gata kheueh Aneuëk Ulôn, bak uroenyoe Ulôn ka jeuet keu Bapak Gata.'
34 Allah ka geupeu udeb Gobnyan lom nibak maté. Jinoenyoe Gobnyan hana le geurasa maté lam kubu. Keuhai nyan Allah meufeureuman, 'Ulôn teuma Lôn bri keu gata janji suci nyang pasti teukeureuja, nyang ka Ulôn meujanji bak Nabi Daud.'
35 Meunan cit bak ayat nyang laén na na teutuléh lagée nyoe, 'Droeneueh hana neupeubiyeu hamba Droeneueh nyan brok lam kubu.'
36 Nabi Daud ka maté dan ka lheueh teukubu meusajan ngon indatu gobnyan, óh ka lheueh geupeubuet peue nyang Allah yue peubuet. Manyét Nabi Daud pih ka habéh hanco banmandum.
37 Teuma Isa, nyang Allah peu udeb lom nibak maté, Isa nyan hana hanco lom hana habéh.
38 Sabab nyan kheueh syedara-syedara, bah kheueh beugata teupeue bahwa meulalu Isa haba keuhai teupeu amphon desya teupeusampoe ubak gata; gatanyoe harôh tateupeue bahwa tieb-tieb ureuëng nyang meuiman keu Gobnyan, geupeu beubaih nibak mandum desya nyang hana hase teusampôh meulalu peurintah-peurintah Allah nyang geupeusampoe lé Nabi Musa.
40 Nyang kheueh sabab jih gata harôh tasimak beugét-gét, bék sampoe teujadi ateueh gata peue nyang ka geupeugah lé Nabi-nabi nyoe,
41 'Simak kheueh beugét-gét, hai gata nyang galak bak buet meuhina! Gata teuka hireuen dan laju maté! Sabab bak jamén nyoe teungoh lôn peubuet sapeue-sapeue nyang gata keudroe hana teuma gata patéh, bah kheueh na ureuëng nyang peutrang ubak gata.' "
42 Watée Paulus dan Barnabas geutinggai rumoh iébadat nyan, ureuëng-ureuëng nyang na lam rumoh iébadat nyan jilakée lom mangat awaknyan jigisa lôn óh watée uroe Sabat nyang teuma teuka, guna keu geupeu trang leubeh jiôh keuhai nyan.
43 Óh ka lheueh ureuëng-ureuëng jiteubiet lam rumoh iébadat nyan, Paulus dan Barnabas laju jiseutôt lé ureuëng ramé, ureuëng Yahudi dan bansa laén nyang ka jitamong agama Yahudi. Dan rasui-rasui nyan laju jibri naseuhat bak awaknyan mangat awaknyan teutab meusadeue bak rakhmat Allah.
44 Bak uroe Sabat lheueh-lheueh nyan, rab mandum ureuëng nyang na lam banda nyan jijak deungoe feureuman Tuhan.
45 Watée ureuëng-ureuëng Yahudi jikalon ureuëng ramé nyan, awaknyan biet-biet jiteuka bingiek até. Awaknyan laju jihina Paulus dan jibantah mandum nyang geupeugah nyan.
46 Teuma ngon leubeh beuhe lom Paulus dan Barnabas geumeututoe troh trang. Awaknyan geupeugah, "Feureuman Allah keubiet teupeusampoe ubak gata leubeh ilée. Teuma sabab gata hana tatem teurimong, gata ka tapeuteuntée keudroe bahwa gata keubiet hana patot tateurimong udeb seujati dan keukai. Dan jinoenyoe kamoe tinggai gata dan kamoe jak ubak bansa laén.
47 Sabab nyoe kheueh peurintah Tuhan ubak kamoe: Tuhan meufeureuman, 'Ulôn ka lôn peuteuntée gata jeuet keu trang nibak ureuëng-ureuëng bansa laén nyang bukon Yahudi, mangat gata tapeuteuka keuseulamatan bansigom donya.' "
48 Watée ureuëng-ureuëng bansa laén nyang bukon Yahudi jideungoe hai nyan, awaknyan galak lumpah na, laju awaknyan jipujoe-pujoe feureuman Tuhan. Dan ureuëng-ureuëng nyang geupeuteuntée lé Allah keu meuteumé udeb seujati dan keukai, ureuëng-ureuëng nyan jimeuiman.
49 Feureuman Tuhan pih laju meutabu ho-ho mantong bansaboh daerah nyan.
50 Teuma ureuëng-ureuëng rayeuk banda nyan meunan cit ngon ureuëng-ureuëng inong nibak golongan manyang nyang takot keu Po teu Allah, laju jipeusuna lé ureuëng-ureuëng Yahudi. Awaknyan jipeuteuka meumusoh ngon Paulus dan Barnabas, dan ji use awaknyan bandua di daerah nyan.
51 Teuma lé rasui-rasui nyan laju geukipah abée bak gaki awaknyan dikeue ureuëng-ureuëng nyang na disinan sibagoe peuingat, óh lheueh nyan laju geujak u Ikonium.
52 Murit-murit di Antiokhia lumpah that galak dan jikuasa lé Roh Allah.
Chapter 14
Paulus dan Barnabas geurasa teuma hai nyang saban di Ikonium. Awaknyan geujak cit ubak rumoh iébadat Yahudi dan geumeututoe disinan lagée nyang sibeuna jih akhé jih jai that ureuëng Yahudi dan nyang kon ureuëng Yahudi meuiman keu Isa.
2 Teuma di ureuëng-ureuëng Yahudi nyang hana jipatéh, jipeusuna ureuëng nyang bukon Yahudi, sampoe jeuet awaknyan banci ubak ureuëng nyang meuiman keu Isa.
3 Ngon sabab nyan Barnabas dan Paulus treb geutinggai disinan. Dan ngon beuhe that awaknyan geumeututoe keuhai Tuhan. Dan Tuhan pih geubri bukeuti bahwa haba awaknyan keuhai gaséh nyan beutôi; Gobnyan laju geubri keu awaknyan kuasa keu jeuet geupeubuet buet-buet nyang ajaéb dan hai-hai nyang luwabiasa.
4 Teuma peunduduek banda nyan hana sapeue kheun meu adu peundapat sidroe ngon nyang laén; na nyang jidong blaih ureuëng Yahudi dan na teuma nyang jidong blaih rasui-rasui nyan.
5 Laju di ureuëng-ureuëng Yahudi ngon peumimpén-peumimpén jih meusajan-sajan ngon kon ureuëng Yahudi ka sapeue kheun jikeuneuk seksa dan jigeulawa rasui-rasui nyan ngon aneuëk batée.
6 Teuma lé rasui-rasui nyan geusadar keuhai nyan, laju geupeu aséng droe u Listra dan Derbe, na kheueh banda-banda nyang na di Likaonia, dan u daerah sikeulileng nyan.
7 Bak teumpat nyan awaknyan geupeusampoe lom Haba Gét nyan.
8 Di Listra na sidroe ureuëng agam nyang gaki jih lapée yoh phon lahé, sampoe ureuëng nyan hánjeuet jijak yoh ubit kon, sabab gaki jih lumpah that leumiek.
9 Ureuëng nyan jiduek disinan sira jideungoe Paulus peugah haba. Paulus geukalon bahwa ureuëng nyang meuiman ngon sabab nyan jihnyan hase teupeupuléh. Teuma Paulus laju geungieng ateueh ureuëng nyan
10 dan ngon su meutaga Paulus geupeugah, "Dong laju beucot!" Ureuëng nyan jilumpat sira jidong óh lheueh nyan jijak.
11 Watée ureuëng ramé jikalon peue nyang geupeubuet lé Paulus, awaknyan dumpék lam basa Likaonia, "Dewa-dewa ka jitron ateueh donya lam tuboh manusia."
12 Laju Barbanas jiboh nan lé awaknyan Zeus, dan Paulus jiboh nan Hermes, sabab awaknyan kheueh nyang peugah haba.
13 Imeum Dewa Zeus, nyang rumoh iébadat jih dikeue banda, jijak keunan sira jiba leumô-leumô agam dan bungöng-bungöng u babah pintoe banda. Ureuëng nyan keuneuk seutôt ngon ureuëng ramé nyan keu jipeuseumah keureubeuen jih keu rasui-rasui nyan.
14 Watée Barnabas dan Paulus geudeungoe peue nyang keuneuk jipeubuet lé ureuëng-ureuëng nyan, awaknyan laju jipriek-priek peukayan jih keudroe sira jiplueng-plueng lamkawan ureuëng ramé nyan, dan laju jidumpék,
15 "Hai, keupeue gata peubuet nyoe? Kamoe nyoe manusia cit saban lagée Gata! Kamoe na di lam sinoe keu kamoe peusampoe Haba Gét keu gata mangat gata mandum tatinggai hai-hai nyang hana meuguna nyoe dan tajak ubak Allah nyang udeb, nyang cebta langét ngon bumoe dan laôt ngon mandum nyang na lam nyan.
16 Bak masa ilée Allah geupeubiyeu bansa-bansa udeb meunurot keuheundak jih keudroe.
17 Teuma awaknyan hana tuwoe geubri bukeuti-bukeuti keuhai droe Gobnyan, na kheueh ngon cara tapeubuet nyang jroh. Gobnyan geubri keu gata ujeuen nyang jitron nibak langét dan hase tanoh óh trok bak watée musém. Gobnyan geubri peunajoh keu gata dan geupeu galak até gata."
18 Ngon tutoe haba nyang lagée nyan rasui-rasui nyan teutab payah that-that geutam ureuëng-ureuëng nyan jipeuseumah keureubeuen keu gobnyan mandua.
19 Na padub droe ureuëng Yahudi jiteuka u Listra nibak Antiokhia di Pisidia dan nibak Ikonium laju jipeusuna ureuëng ramé nyan sampoe ureuëng-ureuëng nyan laju jidong blaih awaknyan. Awaknyan laju jigeulawa Paulus ngon batée, óh lheueh nyan laju jitarek gobnyan uluwa banda. Awaknyan jipike Paulus nyan ka maté,
20 teuma watée ureuëng-ureuëng meuiman nyan jidong bansilingka gobnyan, gobnyan geubeudôh dan geutamong lom banda. Óh singoh beungoh geujak teuma u Derbe meusajan-sajan ngon Barnabas.
21 Di Derbe, Paulus dan Barnabas laju geupeusampoe lom Haba Gét nyan dan jai that ureuëng jimeuiman ubak Isa. Óh ka lheueh nyan awaknyan jigisa lom u Listra, óh lheueh nyan u Ikonium, laju u Antiokhia di Pisidia. 22 Lam banda-banda nyang geujak nyan awaknyan laju geupeukong até murit-murit Isa dan geubri naseuhat ubak murit-murit nyan mangat teutab meuiman keu Isa, "Geutanyoe harôh beujai that tarasa deurita leubeh ilée, barô kheueh geutanyoe hase tarasa keubahgiaan Donya Barô Allah," meunan kheueh cara jih rasui-rasui nyan geupurunoe murit-murit Isa di banda-banda nyan.
23 Dan bak tieb-tieb jeumaáh, Paulus dan Barnabas laju geuangkat peumimpén-peumimpén jeumaáh nyan. Laju ngon meudoá dan puasa, awaknyan laju jiseurah peumimpén-peumimpén nyan ubak Tuhan nyang awaknyan peucaya nyan.
24 Óh ka lheueh nyan Paulus dan Barnabas geujak lom laju liwat daerah Pisidia dan trok laju u Pamfilia.
25 Dan óh ka lheueh awaknyan geupeusampoe feureuman Allah di Perga, awaknyan laju geujak u Atalia.
26 Nibak sinan awaknyan geumeulayeue lom u Antiokhia. Nyan kheueh banda teumpat awaknyan yoh masa ilée jibri ubak rakhmat Allah, mangat awaknyan jipeubuet buet nyang jinoenyoe ka awaknyan peuseuleusoe. 27 Watée ka trok u Antiokhia, awaknyan laju geupeusapat ureuëng-ureuëng nyang na nibak jeumaáh nyan, laju geupeugah mandum nyang ka geupeubuet lé Po teu Allah meulalu awaknyan. Meunan cit awaknyan geupeugah pakriban Allah ka geupeuhah jalan mangat ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi meuiman ubak Isa.
28 Lam banda nyan Paulus dan Barnabas treb tinggai meusajan-sajan ngon ureuëng-ureuëng meuiman.
Chapter 15
Na meupadub droe ureuëng nyang teuka nibak Yudea jijak u Antiokhia dan jipeurunoe ureuëng-ureuëng meuiman di Antiokhia nyan bahwa meunyoe awaknyan hana meusunat lagée nyang teutuléh lam kitab huköm Nabi Musa, awaknyan hana hase teupeuseulamat.
2 Paulus dan Barnabas geubantah habéh peundapat ureuëng-ureuëng nyan. Akhé jih teucok keuputosan mangat Paulus dan Barnabas meunan cit ngon na meupadub droe ureuëng laén di Antiokhia jeuet geujak u Yerusalem keu geujak peugah keuhai nyan ngon rasui-rasui dan peumimpén-peumimpén disinan.
3 Jeumaáh di Antiokhia ji intat awaknyan sampoe uluwa banda, óh lheueh nyan awaknyan laju geujak meulalu Finisia dan Samaria. Disinan awaknyan laju geupeugah pakriban ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi ka jiseurah droe bak Po teu Allah. Watée jideungoe haba nyan lumpah that galak até ureuëng-ureuëng nyang na disinan.
4 Watée awaknyan ka trok u Yerusalem, awaknyan jisambot ngon gét that lé jeumaáh, dan lé rasui-rasui meunan cit lé peumimpén-peumimpén. Laju awaknyan geucalitra bak ureuëng-ureuëng nyan keuhai mandum nyang ka geupeubuet lé Allah meulalu awaknyan.
5 Teuma na meupadub droe nibak golongan Farisi nyang ka meuiman, jidong laju jipeugah, "Ureuëng-ureuëng bansa laén nyang ka meuiman nyan museuti meusunat dan teupeuwajéb jipeubuet huköm Nabi Musa."
6 Laju rasui-rasui dan bubena peumimpén meurok pakat guna keu geupeugah keuhai nyan.
7 Treb that-that awaknyan meutuka pikeran. Akhé jih Petrus geudong dan geupeugah, "Syedara-syedara! Gata keudroe tateupeue bahwa na meupadub watée nyang ka lheueh Allah ka geupiléh ulôn lamkawan gata keu lôn jak peusampoe Haba Gét nyan ubak ureuëng-ureuëng nyang kon Yahudi, mangat awaknyan pih jideungoe dan jimeuiman.
8 Dan Allah geuteupeue até manusia ka geutunyok bahwa Gobnyan geuteurimong awaknyan; gobnyan geutunyok hai nyan ngon cara geubri Roh Allah keu awaknyan saban lagée nyang ka geubri keu geutanyoe.
9 Allah hana geubeda-beda geutanyoe ngon awaknyan. Gobnyan geupeu suci até awaknyan, sabab awaknyan meuiman.
10 Ngon lagée nyan, peue sabab gatanyoe keuneuk talawan Allah dan jinoe ngon gata bri saboh keuwajéban brat ubak murit-murit nyoe, padahai indatu geutanyoe dan tanyoe keudroe pih hana hase tapeubuet nyan?
11 Dilikot nibak nyan, geutanyoe ta meuiman dan tanyoe geupeu seulamat sabab geunaséh Tuhan Isa; meunan cit ngon awaknyan."
12 Dan nibak watée nyan seungab kheueh mandum ureuëng nyang meugumpôi disinan. Óh lheueh nyan awaknyan jideungoe Barnabas dan Paulus banmandum keuajaéban dan hai-hai nyang luwabiasa nyang ka geupeubuet lé Allah rot awaknyan lamkawan bansa laén nyang bukon ureuëng Yahudi.
13 Óh ka lheueh seuleusoe awaknyan jipeugah haba, Yakobus jipeugah, "Syedara-syedara! Cuba tadeungoe ulôn.
14 Simon banmantong geupeugah pakriban Allah yoh awai phon geutunyok peuratian Geuh ateueh ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi, ngon meukeusut geupiléh nibak awaknyan ureuëng-ureuëng laén nyang teuma jeuet keu umat Gobnyan.
15 Nyan paih that lagée nyang ka lheueh geupeugah lé Nabi-nabi. Sabab na teutuléh lagée nyoe,
16 'Óh ka lheueh nyan teuka lom,' kheun Tuhan, 'Ulôn teuma Lôn peudong lom rumoh Nabi Daud nyang ka reuloh, dan Ulôn peugét nyang reuloh-reuloh, laju Ulôn peudong lom teuma;
17 mangat mandum ureuëng nyang mantong tinggai nyan jimita Tuhan, beusajan ngon bansa laén nyang bukon Yahudi nyang ka Ulôn hôi jeuet keu milék Ulôn.' Meunan kheueh feureuman Tuhan,
18 nyang ka geubri tée hainyan yoh awai ilée."
19 "Ngon nyan, meunurot peundapat ulôn," kheun Yakobus, "Geutanyoe hán jeuet tapeupayah ureuëng nyang bukon Yahudi nyan nyang ka jiseurah droe ubak Po teu Allah.
20 Teuma geutanyoe museuti tatuléh surat keu awaknyan dan tanaseuhat awaknyan mangat awaknyan bék jimakheun peunajoh nyang najih nyang ka jipeuseumah keu beurala, atawa teupajoh sie beulatang nyang maté teuceukiek, atawa pajoh darah. Meunan cit mangat awaknyan jipeujiôh droe nibak buet meumukah.
21 Sabab huköm Nabi Musa yoh ilée kon ka teubeuet tieb-tieb uroe Sabat di rumoh-rumoh iébadat, dan teupeugah bak tieb-tieb banda." 22 Rasui-rasui dan peumimpén-peumimpén, meusajan-sajan ngon mandum anggota jeumaáh nyan jicok keuputosan keu jipiléh meu padub droe nibak awaknyan keu teu utus u Antiokhia meusajan-sajan ngon Paulus dan Barnabas. Teuma awaknyan laju jipiléh Silas dan Yudas nyang teuhôi cit ngon nan Barsabas. Mandua droe awaknyoe na kheueh ureuëng-ureuëng nyang meusyeuhu nibak ureuëng-ureuëng meuiman di Yerusalem.
23 Meusigoe ngon utosan nyan awaknyan geukirém teuma sipucok surat nyang su jih lagée nyoe, "Keu syedara-syedara mandum nyang meuasai nibak bansa laén nyang bukon bansa Yahudi, nyang na tinggai di Antiokhia, Siria dan Kilikia. Saleuem nibak kamoe, rasui-rasui dan peumimpén-peumimpén, na kheueh syedara-syedara gata.
24 Kamoe na meudeungoe na meupadub droe lamkawan kamoe nyang ka jijak ubak gata jipeukaru dan jipeubingong gata ngon ajaran-ajaran nyang jiba lé awaknyan. Padahai kamoe hana meuyue jipeubuet nyang lagée nyan bagoe.
25 Nyang kheueh sabab jih kamoe ka mupakat dan mandum situju keu kamoe piléh na meupadub droe dan kamoe utus awaknyan ubak gata. Awaknyan teuma jijak meusajan-sajan ngon Barnabas dan Paulus nyang kamoe gaséh.
26 Mandua droe awaknyoe na kheueh ureuëng-ureuëng nyang ka jipeusabong nyawöng awaknyan keu Tuhan geutanyoe Isa. 27 Ngon lagée nyan, kamoe kirém Yudas dan Silas keu Syedara-syedara. Awaknyan keudroe nyang peugah ngon babah jih keuhai asoe surat nyang teutuléh nyoe.
28 Roh Allah ka situju -- dan kamoe pih situju -- mangat gata bék jibri keuwajéban-keuwajéban nyang leubeh brat nibak keuwajéban-keuwajéban nyang peureulée nyoe mantong:
29 bék gata makheun peunajoh nyang ka jibri keubeurala; bék gata pajoh darah, bék gata pajoh sie beulatang nyang maté teucikiek, dan peujiôh kheueh nibak buet-buet nyang meumukah. Meunyoe gata tapeujiôh droe nibak buet-buet nyang lagée nyan, gata ka gata peubuet nyang jroh. Óh noe mantong, seulamat!"
30 Óh ka lheueh jilakée idhin, awak nyang teukirém nyan laju jijak u Antiokhia. Disinan awaknyan laju jihôi mandum anggota jeumaáh meugumpôi óh lheueh nyan barô kheueh jipeutrok surat nyan.
31 Watée anggota-anggota jeumaáh jibaca surat nyan, awaknyan galak that-that ateueh asoe surat nyan nyang biet-biet teuhibor até awaknyan.
32 Yudas dan Silas, nyang na kheueh nabi cit teuma, treb that jimeututoe ngon syedara-syedara nyang meuiman di Antiokhia nyan keu jibri seumangat dan keubeuranian keu awaknyan.
33 Óh ka lheueh Yudas dan Silas tinggai disinan na padub na treb, ureuëng-ureuëng meuiman nyang na di Antiokhia laju jikirém woe lom dan jiyue bak awaknyan mangat jipeutrok saleuem ubak ureuëng-ureuëng nyang utus awaknyan.
34 Teuma Silas jicok keuputosan keu teutab tinggai di Antiokhia.
35 Meunan cit Paulus dan Barnabas tinggai cit na padub treb di Antiokhia. Disinan awaknyan geuseumeubeuet dan geupeurunoe feureuman Tuhan meusajan-sajan ngon ureuëng ramé nyang laén.
36 Hana padub na treb teuma óh lheueh nyan Paulus geupeugah bak Barnabas, "Jak tajak lom teuma tasaweue syedara-syedara nyang ka jipeucaya ubak Isa lam banda-banda bak teumpat tanyoe ka lheueh tapeusampoe feureuman Tuhan; mangat tanyoe takalon pakriban keuadaan awaknyan."
37 Barnabas keuneuk geuba Yahya Markus,
38 teuma Paulus meurasa hana gét teuba Markus, nyang hana jitem mubuet meusajan-sajan ngon awaknyan dan jitinggai awaknyan di Pamfilia.
39 Ngon sabab nyan Paulus dan Barnabas geumeudakwa brat akhé jih awaknyan pih meucre: Barnabas geucok Markus laju geumeulayeue ngon jih nyan u Siprus.
40 Paulus geucok Silas laju geujak ngon jihnyan óh ka lheueh syedara-syedara nyang di Antiokhia geuseurah awaknyan ubak rakhmat Tuhan.
41 Awaknyan pih laju jikeulileng Siria dan Kilikia; nibak teumpat nyan awaknyan laju geupeuteubai iman dumna jeumaáh.
Chapter 16
Paulus geujak lom laju u Derbe, óh lheueh nyan u Listra. Disinan na sidroe murit Isa nyang nan jih Timotius. Mak jih sidroe Yahudi, nyang ka jipeucaya keu Isa; teuma ayah jih ureuëng Yunani.
2 Lamkawan ureuëng-ureuëng meuiman nyang tinggai di Listra dan Ikonium, Timotius jituri lé gob sibagoe ureuëng nyang gét.
3 Paulus meuharab that mangat jitem jak ngon gobnyan; ngon sabab nyan Paulus laju geupeukatan Timotius. Gobnyan geupeubuet nyang lagée nyan, sabab ureuëng-ureuëng Yahudi didaerah nyan mandum jiteupeu bahwa ayah Timotius ureuëng Yunani.
4 Bak tieb-tieb banda nyang awaknyan tamong, awaknyan laju geupeusampoe ubak ureuëng-ureuëng meu iman keuputosan-keuputosan nyang ka geupeuteuntée lé rasui-rasui dan peumimpén-peumimpén di Yerusalem. Ureuëng-ureuëng nyang ka meu iman nyan laju geubri naseuhat lé awaknyan mangat teutab taát keu atoran-atoran nyan.
5 Ngon lagée nyan jeumaáh-jeumaáh nyan meutamah-tamah kong iman jih, dan tieb-tieb uroe seumaken meutamah ramé jeumeulah jih.
6 Roh Allah hana geubri bak Paulus dan Silas geumeudakwah feureuman Allah di propinsi Asia. Jadi awaknyan geujak u daerah Frigia dan Galatia.
7 Watée ka trok ubak bataih Misia, awaknyan jiuseuha tamong u propinsi Bitinia, teuma Roh Isa geutam awaknyan bék geujak keudeh.
8 Teuma awaknyan geujak u Misia dan laju u Troas.
9 Óh watée ka malam, di Troas, Paulus geungieng saboh keumalon. Lam keumalon nyan deuh geungieng sidroe ureuëng Makedonia jidong dikeue gobnyan sira jilakée ngon meuharab that mangat gobnyan beugeujak u Makedonia keu jak tulông awaknyan.
10 Óh ka lheueh Paulus meuteumé keumalon nyan, kamoe langsong meukeumah jeuet kamoe jak u Makedonia. Sabab, deungon yakén that kamoe cok keusimpulan bahwa Allah geuyue bak kamoe keu kamoe peusampoe Haba Gét nyan ubak ureuëng-ureuëng nyang na disinan.
11 Laju kamoe tinggai Troas dan langsong kamoe meulayeue u Samotrake, óh singoh nyan laju kamoe jak u Neapolis.
12 Beudôh nibak teumpat nyan laju kamoe jak u Filipi, saboh banda nibak distrik phon Makedonia. Filipi na kheueh jajahan keurajeuen Roma. Nibak teumpat nyan kamoe tinggai na meupadub uroe.
13 Bak uroe Sabat laju kamoe jak bak binéh krueng nyang na diluwa pintoe geureubang banda, sabab kamoe meuharab bak teumpat nyan na teumpat seumayang keu ureuëng Yahudi. Laju kamoe duek dan kamoe meututoe ngon ureuëng-ureuëng inong nyang na meugumpôi bak teumpat nyan.
14 Sidroe lamkawan ureuëng inong nyan na kheueh ureuëng meukat ija ungu, nan jih Lidia nyang asai jih nibak Tiatira. Inong nyan jigaséh keu Po teu Allah, teuma Tuhan geupeugrak até inong nyan mangat jiteurimong peue nyang Paulus peurunoe bak jih.
15 Lidia dan bansaboh asoe rumoh nyan laju geupumanö. Óh ka lheueh teupumanö laju jiundang kamoe. Inong nyan jipeugah, "Meunyoe syedara-syedara biet-biet neupatéh kamoe ka meu iman bak Isa, jak kheueh tamudom dirumoh lôn." Laju inong nyan jipaksa mangat kamoetem mudom dirumoh jih.
16 Bak siuroe watée kamoe teungoh kamoe jak meudoá, laju kamoe meurumpok ngon sidroe ureuëng inong; inong nyan namiet. Inong nyan ka jikuasa lé roh jeuhet nyang hase jiramai keujadian-keujadian nyang teuma teuka. Ngon cara jiramai naseb gob, inong nyan hase jibri untông nyang rayeuk that keu teungku jih.
17 Inong nyan hana jipiôh jiseutôt Paulus dan kamoe sira jiklik-klik, "Ureuëng-ureuëng nyoe hamba Allah Maharayeuk! Awaknyan teuka keuneuk jijak peugah bak gata mandum pakriban gata mangat hase seulamat!"
18 Na padub uroe treb jih ureuëng inong nyang jiklik-klik lagée nyan hana piôh-piôh. Paulus gadôh saba, sampoe gobnyan geupaleng laju geupeugah bak roh nyan, "Ateueh nan Isa ulôn peurintah gata teubiet lam tuboh inong nyoe!" Watée nyan cit teuma roh nyan jitinggai inong nyan.
19 Watée majikan-majikan inong nyan jiteupeue rot jimita péng ka hana le, awaknyan laju jidrob Paulus dan Silas, laju jitarek bandua awaknyan lam padang dan jipeuhadab laju ubak nyang meuwajéb.
20 Awaknyan laju jipeuhadab Paulus dan Silas ubak peujabat-peujabat peumeurintah Roma. Óh lheueh nyan jipeugah, "Ureuëng-ureuëng nyoe ureuëng Yahudi. Awaknyan jipeuna karu lam banda tanyoe.
21 Awaknyan jiyue peubuet adat keubiasaan nyang hana saban lagée huköm-huköm geutanyoe, ureuëng-ureuëng Roma. Tanyoe hana hase tateurimong atawa taseutôt adat keubiasaan nyan!" 22 Di ureuëng ramé pih rhoh cit jiheuntam Paulus dan Silas; dan peujabat-peujabat peumeurintah laju jipriek-priek peukayan nibak tuboh mandua droe rasui nyan dan laju jiyue ureuëng jeuet jisunuet awaknyan mandua.
23 Óh ka lheueh awaknyan jisunuet ngon brat that, awaknyan laju jipeutamong lam glab. Keumandan peunjara laju jiyue jaga awaknyan mandua ngon rapat that.
24 Sabab peurintah nyan, keumandan rumoh glab nyan laju jiteun awaknyan lam kama glab nyang paleng lhok, dan jipasong gaki awaknyan bak kayée bulat.
25 Kira-kira teungoh malam Paulus ngon Silas teungoh meudoá dan geumeuseulaweuet ngon ca-e-ca-e pujoe keu Po teu Allah. Ureuëng-ureuëng nyang teuten laén pih teungoh jideungoe awaknyoe meuseulaweuet.
26 Ngon hana teusangka-sangka jiteuka geumpa bumoe nyang paleng hebat, sampoe-sampoe keunaleueng rumoh glab nyan pih meuguncang-guncang. Banmandum babah pintoe peunjara teuhah dan rante-rante nyang teuikat bak mandum ureuëng nyang teuteuen pih leukang. 27 Keumandan peunjara nyan teukeujot laju jibeudôh. Watée jikalon mandum babah pintoe peunjara ka teuhah, laju jisuet peudeueng jih keuneuk jipoh droe sabab jipike mandum ureuëng nyang na lam glab nyan ka habéh jiplueng.
28 Teuma Paulus laju jidumpék ngon su meutaga, "Bék gata poh droe! Kamoe mandum mantong na disinoe!"
29 Keumandan peunjara nyan jilakée panyöt laju jiplueng u dalam, dan ngon yo meukot-kot laju teudugom dikeue Paulus dan Silas.
30 Óh lheueh nyan jiba awaknyan uluwa sira jipeugah, "Teungku-teungku, peue nyang harôh ulôn peubuet mangat ulôn meuteumé seulamat?"
31 Paulus dan Silas geujaweueb, "Peucaya kheueh ubak Tuhan Isa! Gata teuma seulamat -- gata dan mandum ureuëng nyang na lam rumoh gata!"
32 Laju Paulus dan Silas geupeu trang feureuman Tuhan ubak ulée rumoh glab nyan dan ubak mandum ureuëng nyang na lam rumoh jihnyan.
33 Watée teungoh malam nyan cit teuma, ulée rumoh glab nyan jiba awaknyan laju jipeugleh mandum luka-luka awaknyan. Teuma ureuëng nyan dan mandum ureuëng laén nyang na lam rumoh jih nyan laju geupumanö.
34 Óh lheueh nyan ureuëng nyan laju jiba Paulus dan Silas u rumoh jih laju jibri makheun keu awaknyan. Ureuëng nyan dan mandum keuluwarga galak lumpah na sabab awaknyan jinoe ka meuiman ubak Po teu Allah.
35 Óh singoh beungoh, peujabat-peujabat peumeurintah Roma laju jiutus peulisi ubak rumoh glab keu jipeusampoe peurintah mangat Paulus dan Silas jipeuleueh.
36 Keumandan peunjara nyan laju jipeugah hainyan ubak Paulus. Ureuëng nyan jikheun, "Teungku-teungku, peujabat-peujabat peumeurintah ka geubri peurintah keu teupeuleueh mandua teungku, jinyoe teungku-teungku jeuet neuwoe. Seulamat neujak!"
37 Teuma Paulus geupeugah ubak peutugaih-peutugaih peulisi nyan, "Kamoe nyoe wareuga nanggroe Roma. Hana teupeusidang, kamoe ka jiseunuét dikeue rakyat ba dan jipeutamong lam glab. Dan jinoenyoe awaknyan jiyue kamoe jak ngon seungab-seungab? Kamoe hán kamoe tem! Yue peujabat-peujabat peumeurintah nyan jijak keudroe keunoe jipeuleueh kamoe."
38 Peutugaih-peutugaih peulisinyan laju jijak lapor hainyan ubak peujabat-peujabat peumeurintah Roma. Watée peujabat-peujabat Roma nyan jideungoe Paulus dan Silas wareuga nanggroe Roma, awaknyan laju jiteuka teumakot.
39 Laju awaknyan jijak lakée meuáh ubak Paulus dan Silas, óh lheueh nyan ji-intat awaknyan mandua peuteubiet nibak lam glab, dan jilakée mangat awaknyan jitinggai banda nyan.
40 Paulus dan Silas geutinggai peunjara nyan dan geujak laju u rumoh Lidia. Óh ka lheueh meurumpok ngon ureuëng-ureuëng meu iman disinan, dan geubri seumangat bak awaknyan, Paulus dan Silas laju geujak.
Chapter 17
Paulus dan Silas geubot langkah geujak lom meuneujak geuh rot Amfipolis dan Apolonia laju trok u Tesalonika. Disinan na rumoh iébadat ureuëng Yahudi.
2 Teuma lé Paulus laju geujak u rumoh iébadat nyan -- lagée nyang ka lazem geupeubuet meunyoe awaknyan na bak saboh rumoh iébadat ureuëng Yahudi -- laju meutuka pikeran ngon ureuëng-ureuëng nyang na nibak teumpat nyan keuhai ayat-ayat Alkitab. Hainyan geupeubuet lhée uroe nibak uroe Sabat meuturot-turot.
3 Ngon dasai ayat-ayat Alkitab lé Paulus laju geupeu trang dan geubri bukeuti bahwa Raja Peuseulamat nyang ka geupeu janji lé Po teu Allah peureulée meudeurita dan udeb lom teuma nibak maté. "Isa nyang ulôn peusampoe ubak gata nyan, Gobnyan kheueh Raja Peuseulamat nyang ka geupeujanji lé Po," kheun Paulus.
4 Na meupadub droe nibak teumpat nyan laju jimeuiman dan jiseutôt Paulus ngon Silas; meunan cit ngon jeumeulah nyang le ureuëng-ureuëng Yunani nyang takot keu Allah, dan jai that-that ureuëng-ureuëng inong nyang meusyeuhu.
5 Teuma lé ureuëng-ureuëng Yahudi bingiek até. Awaknyan laju jihôi ureuëng-ureuëng geulandangan nyang na bak binéh-binéh rot laju jipeugét geurombolan peukaru. Laju awaknyan jipeunakaru bansaboh banda nyan dan jiseurang rumoh sidroe ureuëng meuiman nyang nan jih Yason keu jijak mita Paulus ngon Silas, sabab awaknyan jikeuneuk ba Paulus ngon Silas uluwa meuhadab ureuëng rakyat ba.
6 Teuma watée awaknyan hana meurumpok ngon Paulus dan Silas, awaknyan laju jibahue Yason dan na teuma meupadubdroe ureuëng meuiman nyang laén ukeue peujabat-peujabat nyang mat kuasa lam banda nyan. Awaknyan jikuk-kuk, "Ureuëng-ureuëng nyoe jipeuna karu dipat mantong! Jinoenyoe banda tanyoe pih ka jipeukaru lé awaknyan,
7 dan Yason ka jiteurimong awaknyan lam rumoh jih. Awaknyan mandum ji iengkeue peue-peue nyang ka geupeu teutab lé Kaisar Roma, sabab awaknyan jipeugah na lom raja laén nyang nan jih Isa."
8 Ngon tutoe haba nyan ka jeuet ureuëng ramé dan nyang mat kuasa lam banda nyan habéh subra.
9 Laju lé peunguasa nyan jiyue Yason dan ureuëng-ureuëng meuiman laén jibayeue péng jaminan. Óh lheuehnyan barô kheueh awaknyan jipeuleueh.
10 Malam nyan ureuëng-ureuëng meuiman nyang na lam banda nyan jiyue Paulus dan Silas mangat jijak u Berea. Óh trok keunan, Paulus dan Silas laju geujak u rumoh iébadat ureuëng Yahudi.
11 Ureuëng-ureuëng Berea leubeh teubuka até jih nibak ureuëng-ureuëng di Tesalonika. Ngon galak até awaknyan jideungoe haba keuhai Isa, dan tieb-tieb uroe awaknyan jibeuet Alkitab keu jiteupeu peu kheueh ajaran nyang geupurunoe lé Paulus nyan beutôi.
12 Jai that-that lamkawan awaknyan nyang meuiman keu Isa, dan hana bacut nibak ureuëng-ureuëng Yunani nyang meugah-meugah, nyang meuiman; bah kheueh inong meunan cit nyang agam.
13 Watée ureuëng-ureuëng Yahudi nyang na di Tesalonika jideungoe Paulus na teuma jipeusampoe haba Allah di Berea laju jipiteunah dan jipeujeuet ureuëng-ureuëng nyang na di Berea nyan sosah até.
14 Bagaih that-that ureuëng Berea nyan jiintat Paulus bak binéh panté, seudang Silas dan Timotius teutab na tinggai lam banda nyan.
15 Óh ka lheueh ji-intat Paulus trok u Atena, awaknyan nyang intat nyan laju jigisa u Berea sira jiba haba nibak Paulus mangat Silas dan Timotius bubagaih that jiseutôt gobnyan.
16 Teungoh jipreh-preh Silas dan Timotius lé Paulus di Atena nyan, até gobnyan peudeh that watée jikalon banda nyan peunoh ngon beurala.
17 Ngon sabab nyan, lam rumoh iébadat, Paulus laju meutuka pikeran ngon ureuëng-ureuëng Yahudi dan ureuëng-ureuëng laén nyang jiseumah Allah nibak teumpat nyan. Meunan cit lam pasai-pasai tieb-tieb uroe gobnyan meutuka pikeran ngon ureuëng nyang na inan.
18 Gurée-gurée aleran Epikuros dan aleran Stoa meudebat cit ngon gobnyan. Na meupadub droe lamkawan awaknyan jipeugah lagée nyoe, "Ureuëng nyoe peue jiteupeu? Iéleumé jih cit bacut, teuma nyang jiteupeu teuga jipeugah haba!" Lé padub droe ureuëng laén jipeugah teuma lagée nyoe, "Rupari jihnyoe jipeugah keuhai dewa-dewa bansa laén." Awaknyan jipeugah lagée nyan, sabab Paulus meututoe keuhai Isa dan keuhai udeb lom teuma óh ka lheueh maté.
19 Óh lheueh nyan awaknyan laju jiba Paulus bak teumpat meusapat di Bukét Areopagus. Nibak teumpat nyan awaknyan jipeugah bak gobnyan, "Kamoe keuneuk meuteupeue peulajaran barô nyang droeneueh peubeuet nyan.
20 Sabab nyang gata peugah nyan hai-hai nyang teudeungoe jih laén nibak nyang laén. Ngon sababnyan kamoe keuneuk muteupeu makna jih." (
21 Sabab ureuëng Atena dan ureuëng-ureuëng aséng nyang na disinan galak lumpah na jipeuhabéh watée seunggang jih jideungoe hai-hai nyang paleng barô.) 22 Watée Paulus geudong dikeue ureuëng-ureuëng nyang meugumpôi di Areopagus nyan, "Hei ureuëng-ureuëng Atena! Ulôn kalon lam sigala hai gata keubiet that lagée ureuëng meuagama.
23 Sabab watée ulôn jak-jak bansikeulileng banda gata dan ulôn ngieng teumpat-teumpat iébadat gata, na teuma lôn kalon saboh teumpat keureubeuen; bak teumpat nyan na teutuléh lagée nyoe, 'Ubak Allah Nyang Hana Teuturi.' Syedara, Allah nyang gata seumah teuma hana taturi, Gobnyan kheueh nyang ulôn peugah ubak gata.
24 Allah nyang peujeuet donya nyoe ngon mandum asoe jih, Gobnyan kheueh Tuhan langét ngon bumoe. Gobnyan hana tinggai lam rumoh-rumoh dewa nyang jipeugét lé manusia.
25 Gobnyan pih hana peureulée jitulông lé manusia, sabab Gobnyan kheueh nyang bri udeb na nafáh dan peue-peue mantong keu manusia.
26 Nibak sidroe manusia Gobnyan geupeujeuet sigala bansa dan geuyue awaknyan jitinggai bansigom bumoe. Gobnyan teuma nyang peuteuntée yoh awaikon, pajan dan dipat awaknyan jeuet udeb. 27 Allah geupeubuet nyan mangat awaknyan jimita Gobnyan. Mudah mudahan awaknyan hase meurumpok ngon Gobnyan bak watée awaknyan jimita Gobnyan. Teuma nyang sibeuna jih Allah hana jiôh nibak geutanyoe maséng-maséng.
28 Lagée nyang jipeugah lé gob, 'Tanyoe udeb dan meugrak dan na lam donya nyoe sabab kuasa Gobnyan.' Saban cit lagée nyang jipeugah lé padub droe tukang meuca-e gata. Awaknyan jipeugah lagée nyoe, 'Geutanyoe banmandum na kheueh aneuëk-aneuëk Gobnyan.'
29 Ngon lagéenyan, sabab geutanyoe na kheueh aneuëk-aneuëk Allah, geutanyoe hana jeuet ta anggab Allah saban lagée patong nibak méuh atawa pirak atawa batée nyang teupeugét meunurot keu ahlian manusia.
30 Watée geutanyoe bangai nyan ka geupeutuwoe lé Po teu Allah, teuma Gobnyan bak saátnyoe geuyue bak manusia nyang bansigom donya mangat jimeutobat nibak mandum desya-desya jih.
31 Sabab Gobnyan ka geupeuteuntée saboh watée geuadili bansigom donya nyoe ngon ade. Tugaih nyan teuma jipeubuet lé ureuëng-ureuëng nyang ka geupiléh lé Allah keu nyan. Dan mangat mandum ureuëng teuma yakén keuhai nyan, Allah ka geupeu udeb lom ureuëng nyan nibak maté!"
32 Watée ureuëng-ureuëng nyan jideungoe udeb lom óh lheueh maté, na nibak awaknyan nyang jipeukém Paulus. Na teuma nyang peugah, "Kamoe keuneuk deungoe lom Gata peugah keuhai nyoe."
33 Laju Paulus geutinggai teumpat ureuëng meugumpôi nyan.
34 Teuma na cit lamkawan awaknyan nyang jidong blaih Paulus dan meuiman ubak Isa, awaknyan na kheueh: Dionisius anggota majeuleh Areopagus, dan sidroe ureuëng inong nyang nan jih Damaris, dan na padub droe teuk nyang laén.
Chapter 18
Óh lheuehnyan Paulus geutinggai Atena dan laju geujak u Korintus.
2 Nibak teumpat nyan laju meurumpok ngon sidroe ureuëng Yahudi nyang nan jih Akwila; asai jih nibak nanggroe Pontus. Akwila banmantong teuka nibak Italia ngon peurumoh jih Priskila. Awaknyan jijak u Korintus sabab Kaisar Klaudius ka jiyue mandum ureuëng Yahudi jiteubiet lam nanggroe Roma. Paulus laju jijak saweue awaknyan mandua,
3 laju jitinggai disinan ngon awaknyan dan jimubuet meusajan-sajan ngon awaknyan, sabab ngon mita hareukat awaknyan saban lagée Paulus, na kheueh jipeugét khimah.
4 Teuma bak tieb-tieb uroe Sabat, Paulus geujak marit-marit lam rumoh iébadat keu jipeujeuet ureuëng-ureuëng Yahudi meunan cit ureuëng-ureuëng Yunani, meuiman ubak Isa.
5 Óh ka lheueh Silas dan Timotius trok nibak Makedonia, Paulus laju geupeu guna mandum watée geuh keu geujak peusampoe haba gét nibak Po teu Allah ubak ureuëng-ureuëng Yahudi bahwa Isa nyan na kheueh Raja Peuseulamat nyang ka geupeu janji lé Allah.
6 Teuma sabab lé ureuëng-ureuëng hana jipiôh jiteuntang dan jihina gobnyan, lé Paulus laju geukipah abée bak peukayan gobnyan sibagoe tanda teupeuingat awaknyan keuhai buet awaknyan nyang salah. Geupeugah lé Paulus, "Meunyoe gata meuteumé bala, nyan salah gata keudroe! Ulôn hana meutanggong jaweueb! Phon saátnyoe ulôn teuma lôn jak ubak ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi."
7 Laju Paulus geutinggai awaknyan geujak laju u rumoh nyang na di meurandeh rumoh iébadat nyan. Rumoh nyan bukon rumoh ureuëng Yahudi, teuma ureuëng nyan jiseumah Allah. Nan ureuëng nyan Titius Yustus.
8 Teuma Krispus, pang ulée rumoh iébadat nyan ngon mandum keuluwarga jih peucaya keu Tuhan Isa. Dan jai that cit teuma ureuëng-ureuëng Korintus nyang laén jideungoe haba nyang geupeusampoe lé Paulus, dan awaknyan meuiman ubak Isa laju teupumanö.
9 Bak simalam lam saboh keumalon, Tuhan meufeureuman ubak Paulus, "Bék teumakot, meututoe kheueh troh trang dan bék seungab.
10 Sabab Ulôn na meusajan gata. Hana meusidroe pih nyang hase jipeubuet nyang jeuhet ateueh gata, sabab le that ureuëng lam bandanyoe na kheueh ureuëng-ureuëng Ulôn."
11 Ngon sabab nyan Paulus tinggai di Korintus sithon siteungoh treb jih dan geupeubeuet feureuman Allah ubak awaknyan.
12 Watée Galio jeuet keu gubunur Akhaya, ureuëng-ureuëng Yahudi sipakat jilawan Paulus dan jiba gobnyan ubak kantô mahkamah.
13 Awaknyan jigadu Paulus ngon tuntotan lagée nyoe, "Ureuëng nyoe jipeusuna rakyat ba mangat jiseumah Allah ngon cara hana saban ngon huköm Nabi Musa!"
14 Meunan Paulus jikeuneuk jaweueb, Galio ka jipeugah ubak ureuëng-ureuëng Yahudi, "Hai ureuëng-ureuëng Yahudi! Meunyoe nyang jigadunyoe buet meulanggeh atawa buet jeuhet, ka sipatot jih ulôn saba lôn deungoe nyang gata gadu nyoe.
15 Teuma nyoe na kheueh meudakwa keuhai tutoe haba dan nan-nan ngon huköm gata keudroe! Ngon lagée nyan gata nyang harôh peuseuleusoe. Ulôn hán kutem ulôn peusidang hai-hai nyang lagée nyoe!"
16 Laju Galio jiuse awaknyan uluwa.
17 Teuma awaknyan laju jidrob Sostenes, ulée rumoh iébadat nyan, dan laju jipoh ureuëng nyan dikeue meuja mahkamah. Teuma Galio mubacut hana jipako keuhai nyan.
18 Óh lheueh nyan Paulus mantong treb tinggai di Korintus. Óh lheueh nyan laju geu kheun seulamat tinggai ubak ureuëng-ureuëng meuiman nyang na disinan, laju geumeulayeue ngon Priskila dan Akwila u Siria. Di Kengkrea, Paulus laju geucuko ôk geuh nyang ka geupeubiyeu geupeupanyang sabab kaôy geuh ubak Tuhan.
19 Watée ka trok u Efesus, Paulus laju geutinggai Priskila dan Akwila, laju jitamong lam rumoh iébadat dan meutuka pikeran ngon ureuëng-ureuëng Yahudi nyang na disinan.
20 Awaknyan jilakée mangat gobnyan tinggai leubeh treb ngon awaknyan, teuma gobnyan hana geutem.
21 Bah pih meunan, bak watée geukeuneuk jak lom, Paulus geupeugah, "Meunyoe Allah geubri idhin, ulôn teuma lôn gisa lom keunoe." Óh lheueh geupeugah meunan, gobnyan laju geutinggai Efesus. 22 Óh ka lheueh geutreun di Kaisarea, gobnyan laju geujak u Yerusalem keu geujakbri saleuem keu jeumaáh nyang na disinan, óh lheueh nyan laju geujak u Antiokhia.
23 Óh ka lheueh tinggai disinan na padub treb, gobnyan geujak lom goenyoe geujak saweue daerah Galatia dan Frigia keu geujak peukong iman ureuëng-ureuëng peucaya.
24 Bak watée nyan, teuka kheueh u Efesus sidroe ureuëng Yahudi nyang lahé di Aleksandria, nan ureuëng nyan Apolos. Ureuëng nyan carông that jipeugah haba dan muphom that keu asoe Alkitab,
25 dan ka teupeubeuet mangat jituri keu ajaran Isa. Dan deungon seumangat nyang mubara ureuëng nyan geupurunoe ngon teuliti keuhai Isa, teuma lé ureuëng nyan nyang jiteupeu na kheueh keuhai pumanö nyang geupurunoe lé Nabi Yahya mantong.
26 Ngon hana teumakot sapeue Apolos jipeuphon peugah haba lam rumoh iébadat dan bak watée Priskila dan Akwila jideungoe peu nyang geupeubeuet nyan, awaknyan laju jiba Apolos nyan u rumoh jih. Bak teumpat nyan awaknyan laju jipeutrang bak gobnyan keuhai nyang leubeh paih lom reuncana Allah keu geupeu seulamat manusia meulalu Isa. 27 Óh lheueh nyan Apolos na niet keuneuk jak u Akhaya. Teuma ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak Isa di Efesus jituléh surat keu syedara-syedara nyang ka meuiman di Akhaya mangat awaknyan jitem teurimong Apolos. Dan watée Apolos trok u Akhaya, peue nyang geutulông nyan keubiet that-that meuguna keu ureuëng-ureuëng nyang sabab nekmat Allah ka jimeuiman ubak Isa.
28 Sabab, ngon that-that meuwibawa, Apolos jipeutaloe ureuëng-ureuëng Yahudi watée tieb-tieb meudobat dikeue ureuëng ramé. Dan gobnyan laju geubri bukeuti ngon ayat-ayat nyang na lam Alkitab bahwa Isa Raja Peuseulamat nyang ka geupeu janji.
Chapter 19
Teungoh Apolos mantong na di Korintus, Paulus teungoh geujak-jak bansaboh gampông nyang na didaerah nyan óh lheueh nyan trok laju u Efesus. Disinan laju meurumpok ngon na meupadubdroe ureuëng nyang ka meuiman ubak Isa.
2 Laju geutanyong bak awaknyan, "Peu kheueh syedara-syedara ka tateurimong Roh Allah watée gata meuiman ubak Isa?" Awaknyan jijaweueb, "Gohlom. Lom teuma, kamoe hántom meudeungoe bahwa na Roh Allah."
3 "Meunyoe meunan, ngon cara pumanö peu kheueh gata teupeumanö?" tanyong Paulus. "Ngon cara pumanö Nabi Yahya," jaweueb awaknyan.
4 Laju geupeugah lé Paulus, "Nabi Yahya geupumanö gob sibagoe tanda bahwa ureuëng nyan ka jitobat nibak mandum desya-desya jih. Teuma watée nyan cit teuma Nabi Yahya geupeugah bak ureuëng-ureuëng Israel bahwa awaknyan harôh meuiman ubak ureuëng nyang teuma teuka dudoe nibak gobnyan, ureuëng nyan na kheueh Isa."
5 Watée awaknyan jideungoe nyan, awaknyan laju teupumanö ateueh nan Isa.
6 Dan watée Paulus geukeubah jaroe geuh ateueh awaknyan, Roh Allah laju jikuasa ateueh awaknyan, laju awaknyan jimarit lam mubagoe basa dan jipeusampoe haba nibak Po teu Allah.
7 Jeumeulah awaknyan mandum na kira-kira dua blaih droe.
8 Lhée buleuen treub jih Paulus sabe geumeututoe ngon trok trang ubak ureuëng-ureuëng nyang na lam rumoh-rumoh iébadat dan meudobat ngon awaknyan keu geupeuyakén awaknyan keuhai pakriban Allah geumat peurintah sibagoe Raja.
9 Teuma na meupadubdroe lamkawan awaknyan keubiet that kreueh ulée dan hana jitem. Dikeue mandum ureuëng nyang na meugumpôi disinan awaknyan jirapa ngon jihina ajaran keuhai reuncana Allah keu geupeu seulamat manusia rot Isa. Ngon sababnyan Paulus laju jitinggai awaknyan, laju jijak ngon murit-murit Isa lam ruweueng kuliah Tiranus. Nibak teumpat nyan tieb-tieb uroe gobnyan meusueue jaweueb ngon ureuëng dum na.
10 Gobnyan geupeubuet hainyan hana putôh-putôh na dua thon treb jih sampoe mandum ureuëng nyang na tinggai di propinsi Asia, bah kheueh ureuëng Yahudi meunan cit ngon ureuëng bansa laén, mandum jideungoe peue nyang geufeureuman lé Tuhan.
11 Allah geupeuna buet-buet nyang ajaéb luwabiasa rot Paulus.
12 Meunyoe ija lab jaroe atawa talo keuieng Paulus nyang ka lheueh jingui jiba bak ureuëng sakét, peunyakét ureuëng nyan gadôh dan roh jén pih jiteubiet nibak awaknyan.
13 Na meupadubdroe dukon Yahudi jijak ho-homantong, jiuse roh-roh jeuhet nyang jitamong bak ureuëng dum na. Dukon nyan pih jicuba-cuba cit jipeuguna nan Isa keu jiuse roh-roh jén nyan. Awaknyan jipeugah bak roh-roh jén nyan, "Ateueh nan Isa nyang jipeusampoe lé Paulus nyan, ulôn use kah hai jén!"
14 Na tujoh droe aneuëk agam sidroe imeum ulée, nyang nan jih Skewa, nyang peubuet hai lagée nyan.
15 Teuma roh jén nyan jipeugah bak awaknyan, "Ulôn kuturi Isa dan Paulus pih ulôn turi, teuma kahnyoe soe?"
16 Laju lé ureuëng nyang ka jitamong jén nyan jilumpat dan jiteugom awaknyan ngon juah lagoena sampoe awaknyan jiplueng nibak rumoh nyan ngon luka-luka dan badan jih teulon, sabab peukayan awaknyan jipriek-priek nibak badan ureuëng nyan.
17 Banmandum bansa Yahudi dan bansa laén nyang na tinggai di Efesus jideungoe keuhai keujadian nyan, dan awaknyan mandum jiteuka takot. Teuma ngon lagée nyan nan Tuhan Isa maken jipujoe-pujoe.
18 Jai that ureuëng nyang ka meuiman ubak Isa, jijak meungaku dikeue ureuëng ramé keuhai desya-desya jih yoh watée ilée.
19 Dan awaknyan nyang ka kayém jingui iéleumé guna-guna, laju jipeusapat mandum kitab-kitab jih dan laju jitot dikeue ureuëng ramé. Yuem mandum kitab-kitab nyan meunyoe teujeumeulah na kira-kira limong ribée péng pirak.
20 Lagée nyan kheueh, ngon cara nyang luwabiasa nyan feureuman Tuhan maken meukeumang dan seumaken teuga peungaroh jih.
21 Óh ka lheueh keujadian-keujadian nyan, Paulus geucok keuputosan keu geujak u Makedonia dan Akhaya laju beusôt u Yerusalem. "Óh ka lheueh trok keudeh," kheun Paulus, "ulôn harôh lôn jak teuma u Roma." 22 Teuma lé Paulus laju geukirém dua droe utosan nyang geucok nibak peumbantu-peumbantu geuh, awaknyan na kheueh Timotius dan Erastus keu jijak u Makedonia, dan Paulus tinggai na padub treb teuma di propinsi-propinsi Asia.
23 Kira-kira bak watée nyan kheueh jiteuka karu ka-ak, ka-ok, nyang paleng rayeuk di Efesus sabab peungajaran keuhai Isa.
24 Sabab lam banda nyan na sidroe teumpeuen peuget pirak nyang nan jih Demetrius, nyang buet jih jipeugét rumoh-rumoh dewa keu Dewi Artemis. Useuha ureuëng nyan keubiet rayeuk that jipeutamong hase keu utôh-utôh nyang mubuet bak jih.
25 Ngon sabab nyan ureuëng nyan laju jipeusapat bubena utôh-utôh jihnyan meusajan-sajan ngon utôh-utôh pirak nyang laén, laju jipeugah, "Syedara-syedara! Gata mandum tateupeue bahwa geutanyoe na meuteumé hase nibak buet tanyoe nyoe.
26 Jinoenyoe syedara ka takalon tadeungoe keudroe peue nyang jipeubuet lé Paulus nyan. Jihnyan jipeugah bahwa dewa-dewa nyang teupeugét lé manusia mubacut pih nyan kon dewa. Dan Paulus nyan ka meuhase jipeujeuet ureuëng meuiman ubak ajaran jih, bukon mantong disinoe, di Efesus, teuma rab mandum bansaboh Asia. 27 Bahya jih na kheueh bahwa peurusahaan tanyoenyoe meuteumé nan brok. Dan bukon mantong keuhai nyan, rumoh Dewi Artemis pih teuma jianggab hina dan keubeusaran Dewi Artemis nyan teuma jigiloe-giloe; padahai jihnyan dewi nyang teupujoe lé mandum ureuëng di Asia dan bansigom donya!"
28 Meunan awaknyan jideungoe haba nyan até awaknyan ka jeuet keuseu-uem, laju awaknyan jikuk-kuk, "Udeb Artemis, dewi ureuëng Efesus!"
29 Dan karu nyan laju meuluwah sampoe bansaboh banda. Óh lheueh nyan geurombolan peukarunyan laju jidrob Gayus dan Aristarkus, na kheueh ureuëng-ureuëng Makedonia nyang geucok keurakan lé Paulus lam meuneujak geuh, laju jibahue awaknyan ubak stadion banda nyan.
30 Paulus keuneuk geutamong geuseutôt awaknyan, teuma ureuëng-ureuëng nyang ka meuiman ubak Isa nyang na disinan jitam gobnyan.
31 Na meupadubdroe ureuëng rayeuk lam propinsi Asia nyan pih, nyang meurakan ngon Paulus, jiyue ureuëng laén keu jijak peugah ubak Paulus mangat gobnyan bék geupeudeuh droe bak stadion nyan.
32 Watéenyan ureuëng-ureuëng nyang meugumpôi lam stadion nyan ka jeuet keukaru ka-ak ka-ok. Na nyang jikuk-kuk lagéenyoe, na nyang jikuk-kuk lagée nyan, sabab jai that-that nibak awaknyan hana jiteupeue peue sabab awaknyan meusapat bak teumpat nyan.
33 Na siteungoh nibak ureuëng ramé nyan jipike Aleksander nyang peuna ramé nyan sampoe jeuet keukaru lagée nyan bagoe, sabab jihnyan nyang jitulak ukeue lé ureuëng-ureuëng Yahudi. Teuma Aleksander jibri isyarat ngon jaroe jih keu jilakée watée jibila droe dikeue ureuëng ramé nyan.
34 Teuma meunan jikalon bahwa jihnyan ureuëng Yahudi, ngon su meusigoe awaknyan jidumpék ngon su meutaga, "Udeb Artemis, dewi ureuëng Efesus!"
35 Akhé jih panetra banda meuhase jipeuseungab ureuëng-ureuëng nyang teungoh beungéh nyan, ureuëng nyan jipeugah lagée nyoe, "Hai peunduduek Efesus! Soemantong ureuëng jiteupeu bahwa Efesus kheueh banda nyang peulara rumoh Dewi Artemis dan batée suci nyang rhot di langét.
36 Hana meusidroe pih nyang hase jibantah hai nyan. Ngon sabab nyan teunang kheueh dan bék tapeubuet hai-hai nyang teugopoh-gopoh.
37 Ureuëng-ureuëng nyoe, gataba keunoe bukon sabab awaknyan ka jireupah rumoh dewa atawa sabab awaknyan ka jihina dewi geutanyoe.
38 Meunyoe Demetrius ngon mandum utôh-utôh jih na niet keuneuk jak gadu teuhadab sidroe-droe ureuëng, bah kheueh awaknyan jiba peukara jih ubak kantô mahkamah. Kantô mahkamah teubuka keu nyan dan peujabat-peujabat peumeurintah pih sabe na.
39 Teuma meunyoe na lom sapeue-sapeue nyang laén nyang gata lakée, nyan harôh teupeuseuleusoe lam rapat umum nyang sah.
40 Sabab peue nyang teujadi nibak uroenyoe jeuet keubala ateueh geutanyoe. Geutanyoe jeuet jitudôh tapeuna beurontak, sabab geutanyoe hana meusaboh alasan pih nyang jeuet tapeubeuna karu nyang ka-ak, ka-ok nyoe."
41 Óh ka lheueh jipeugah mandum nyan, panetra banda laju jiyue bak ureuëng raményan mangat jiwoe.
Chapter 20
Óh ka lheueh keuadaan di Efesus teuntram keula-i, Paulus laju geupeusapat jeumaáh dan geubri seumangat keu awaknyan. Óh lheueh nyan geupeugah seulamat tinggai dan laju geujak u Makedonia.
2 Gobnyan geujak saweue daerah-daerah Makedonia dan geubri naseuhat nyang jai keu ureuëng-ureuëng meuiman ubak Isa nibak teumpat nyan keu geubri durongan bak awaknyan. Óh lheueh nyan gobnyan laju geujak u Yunani.
3 Na lhée buleuen treb jih gobnyan tinggai inan. Watée gobnyan ka siab-siab keuneuk meulayeue u Siria, na haba bahwa ureuëng-ureuëng Yahudi ka siab-siab jikeuneuk poh maté gobnyan. Ngon sabab nyan gobnyan geucok keuputosan keu geugisa rot Makedonia.
4 Sopater aneuëk Pirus asai jih nibak Berea jijak meusajan-sajan ngon gobnyan; meunan cit deungon Aristarkus dan Sekundus ureuëng Tesalonika, dan Gayus ureuëng Derbe. Meunan cit Timotius, Tikhikus dan Trofimus, ureuëng-ureuëng nibak propinsi Asia.
5 Awaknyan jijak leubeh awai nibak kamoe dan jipreh kamoe di Troas.
6 Óh ka lheueh Peurayaan Ruti Hana Meuragoe, kamoe meulayeue kamoe tinggai Filipi. Limong uroe óh lheueh nyan kamoe meusapat lom ngon awaknyan di Troas. Inan kamoe tinggai siseun aleuhat.
7 Malam aleuhat kamoe meusapat keu kamoe makheun meusajan seucara meusyedara. Paulus geumeututoe ngon ureuëng-ureuëng nyang na inan, sabab singoh nyan gobnyan ka na niet keuneuk beurangkat lom. Trok teungoh malam Paulus hana geupiôh geupeugah haba.
8 Lam kama bak tingkat ateueh, teumpat kamoe meusapat nyan jai that-that panyöt.
9 Na sidroe peumuda nyang nan jih Eutikhus jiduek bak tingkab. Sabab Paulus hana geupiôh-piôh geupeugah haba, peumuda nyan laju jiteuka teungét ngon brat that mata jih sampoe teuéh bak tingkab nyan, dan laju rhot u miyueb phon nibak tingkat lhée. Watée awaknyan jibeuôt peumuda nyan, rupari jihnyan ka maté.
10 Teuma Paulus geutreun u miyueb dan geupeureubah droe ateueh badan peumuda nyan sira geuwa. Geupeugah lé Paulus, "Bék khawate, jihnyoe mantong udeb!"
11 Óh lheueh nyan Paulus geuék lom u ateueh, laju geubagi-bagi ruti dan geumakheun meusajan-sajan. Óh ka lheueh geumeututoe ngon ureuëng-ureuëng nyang na inan sampoe beungoh, Paulus laju geubeurangkat.
12 Ureuëng-ureuëng nyang laén laju jipeuwoe peumuda nyang mantong udeb nyan u rumoh jih. Awaknyan meurasa mangat that dan lumpah teuhibor.
13 Kamoe jak bak kapai dan laju kamoe meulayeue leubeh awai u Asos keu kamoe jak sambot Paulus bak kapai. Gobnyan ka geuatoe lagée nyan sabab teuma geujak keunan rot darat.
14 Óh ka lheueh meurumpok di Asos, Paulus laju geuék ateueh kapai laju kamoe meulayeue u Metilene.
15 Nibak teumpat nyan kamoe meulayeue lom, dan singoh nyan kamoe ka trok bak teumpat nyang meuhadab ngon Khios. Lusa nyan kamoe trok u Samos dan siuroe óh lheueh nyan di Miletus.
16 Paulus ka geucok keuputosan bahwa gobnyan hana geupiôh di Efesus, mangat bék teuboh watée didaerah Asia. Meunyoe jeuet gobnyan meuharab that bubagaih trok u Yerusalem bak uroe raya Pentakosta.
17 Nibak Miletus Paulus geukirém haba u Efesus keu geulakée bubena peumimpén jeumaáh nyang na inan jijak meurumpok ngon gobnyan.
18 Watée awaknyan trok keunan, Paulus geupeugah bak awaknyan, "Syedara-syedara mandum tateupeue pakriban ulôn udeb nyang ka nyoe lamkawan gata watée uroe phon that ulôn trok di Asia.
19 Ngon até nyang miyueb dan ngon ié mata nyang ro, ulôn mubuet keu Tuhan di teungoh-teungoh deurita nyang ulôn rasa sabab reuncana jeuhet ureuëng-ureuëng Yahudi.
20 Syedara tateupeue bahwa ulôn hana seugan-seugan ulôn bri thée bak gata peue nyang meuguna keu gata. Ulôn peubeuet gata bak teumpat-teumpat meusapat ureuëng ramé dan nibak rumoh-rumoh.
21 Bah kheueh ubak ureuëng-ureuëng Yahudi meunan cit keu bansa-bansa laén sabe ulôn peuingat mangat awaknyan jimeutobat nibak mandum desya-desya jih dan jijak ubak Po teu Allah, ngon peucaya ubak Tuhan Isa. 22 Jinoenyoe keu teutaát bak perintah Roh Allah, ulôn jak u Yerusalem. Dan ulôn hana lôn teupeu peue nyang teujadi ateueh ulôn nibak teumpat nyan.
23 Nyang ulôn teupeu bahwa bak tieb-tieb banda, Roh Allah ka deungon teugaih geubri tée ubak ulôn, bahwa ulôn teuma lôn tamong lam glab dan teuma meudeurita.
24 Teuma ulôn hana lôn pakoe ngon udeb ulôn nyoe, asai ulôn hase lôn peuseuleusoe tugaih nyang geupeucaya lé Tuhan Isa ubak ulôn dan asai ulôn seutia sampoe ubak akhé hayat keu ulôn peusampoe Haba Gét nyan keuhai rakhmat Allah.
25 Ulôn ka lôn jak saweue syedara-syedara banmandum dan ka ulôn peusampoe cit teuma keuhai pakriban Allah geumat peurintah sibagoe Raja. Jinoenyoe ulôn rasa ulôn hana meurumpok le ngon mandum syedara.
26 Ngon sabab nyan ngon troh trang ulôn peugah ubak gata nibak uroe nyoe bahwa meunyoe na lamkawan gata nyang binasa singoh, nyan kon salah ulôn. 27 Hántom na ulôn plueng nibak tugaih ulôn keu ulôn peugah bak gata banmandum reuncana Po teu Allah.
28 Bah kheueh gata jaga droe dan jaga kheueh mandum jeumaáh nyang ka geuseurah lé Roh Allah ubak gata keu teujaga; sabab gata ka teubaiát jeuet keu nyang jaga jeumaáh nyan. Bah kheueh gata jaga jeumaáh Allah nyan lagée tukang meurabe jijaga bubiri jih, sabab Allah ka geupeujeuet jeumaáh nyan atra milék Gobnyan rot Aneuëk Gobnyan nyang maté.
29 Saban lagée ulôn, pasti teuma teuka srigala-srigala nyang juah lamkawan gata. Dan ureuëng-ureuëng nyang gata jaga teuma jeuet keu eumpeuen srigala-srigala nyan.
30 Dan lamkawan gata keudroe pih teuma teuka ureuëng-ureuëng nyang jipeusampoe haba-haba nyang hana beutôi. Awaknyan jipeubuet meunan mangat ureuëng nyang ka meuiman ubak Isa jeuet keu sisat dan jiseutôt awaknyan.
31 Sabab nyan meujaga-jaga kheueh! Ingat bahwa lhée thon treb jih ngon jai that ié mata ro, uroe malam ulôn hántom na lôn piôh lôn purunoe ureuëng nibak gata.
32 Jinoenyoe ulôn seurah gata ubak Allah mangat Gobnyan nyang peulara gata dan mangat gata teutab tamumat bak haba rakhmat Allah. Allah na kuasa keu geupeukong gata dan geubri ubak gata beureukat-beureukat nyang ka geukeubah keu banmandum umat gobnyan.
33 Gohlom na ulôn meuharab péng atawa peukayan bak soe mantong.
34 Gata keudroe tateupeue, bahwa ngon teunaga ulôn keudroe ulôn meukeureuja keu lôn peupeunoh peue nyang ulôn peureulée dan rakan-rakan ulôn nyang na jiseutôt ngon ulôn.
35 Lam peukara peue mantong ulôn ka lôn bri teuladan ubak gata bahwa ngon keureuja brat nyang lagée nyoe geutanyoe harôh tatulông ureuëng-ureuëng nyang hana teuga. Sabab geutanyoe harôh taingat peue nyang Tuhan Isa keudroe geupeugah, 'Leubeh mubahgia tabri nibak tateurimong.' "
36 Óh ka lheueh Paulus geupeugah haba, gobnyan meuteuôt ngon awaknyan dan laju meudoá.
37 Awaknyan mandum jimoe sira jiwa Paulus dan jipeugah seulamat jalan.
38 Awaknyan seudeh sabab Paulus geupeugah bahwa awaknyan hana teuma jikalon le gobnyan. Laju awaknyan ji intat gobnyan trok bak kapai.
Chapter 21
Kamoe lakée idhin bak peumimpén-peumimpén jeumaáh di Efesus nyan, óh lheueh nyan laju kamoe tinggai awaknyan. Dan laju kamoe meulayeue langsong u pulo Kos; singohnyan trok laju kamoe u pulo Rodos. Beudôh inan laju kamoe meulayeue u peulabohan Patara.
2 Di Patara, meuteumé kapai nyang meulayeue u Fenisia. Dan kamoe ék kampai nyan laju beurangkat
3 dan meulayeue laju sampoe kamoe ngieng pulo Siprus blaih wie kamoe; teuma kamoe laju meulayeue lom dan kamoe karat u Siria. Kamoe ék ateueh darat di Tirus, sabab nibak teumpatnyan kapai nyang kamoe meunumpang nyan jibongka barang.
4 Bak teumpatnyan laju kamoe jak saweue ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak Isa, laju kamoe tinggai ngon awaknyan nyang treb jih na siseun aleuhat. Ateueh peutunyok nibak Roh Allah awaknyan jitam Paulus bék geujak u Yerusalem.
5 Teuma óh ka habéh watée jih kamoe tinggai disinan, laju kamoe tinggai awaknyan dan kamoe karat lom meujak kamoe. Awaknyan banmandum meusajan ngon aneuëk peurumoh jih ji-intat kamoe sampoe uluwa banda. Disideh bak binéh panté, kamoe mandum meuteuôt dan meudoá.
6 Óh lheuehnyan laju kamoe saléng mumat jaroe sidroe ngon nyang laén, óh lheueh nyan laju kamoe ék ateueh kapai dan awaknyan pih laju jiwoe u rumoh.
7 Kamoe meulayeue laju phon di Tirus trok laju u Ptolemais. Bak teumpat nyan laju kamoe jak saweue ureuëng-ureuëng nyang ka, meuiman keu kamoe bri saleuem bak awaknyan, dan laju kamoe tinggai siuroe ngon awaknyan.
8 Singohnyan kamoe jak lom, laju trok u Kaisarea. Bak teumpat nyan kamoe jak meurumpok ngon peunginjil nyang nan jih Filipus, dan kamoe tinggai dirumoh jihnyan. Ureuëng nyan na kheueh sidroe lamkawan tujoh nyang ka teupiléh di Yerusalem.
9 Peuet droe aneuëk dara jih ka geubri keumampuan lé Allah keu jipeusampoe feureuman Allah.
10 Óh kana padubna treb kamoe inan, teuka kheueh nibak Yudea sidroe nabi nyang nan jih Agabus.
11 Gobnyan geujak bak kamoe laju geucok talo keuieng Paulus. Ngon talo keuieng nyan ureuëng nyang laju ji ikat gaki dan jaroe droe jih. Óh lheueh nyan jipeugah, "Nyoe kheueh nyang geupeugah lé Roh Allah: Nyangpo talo keuieng nyoe jiikat lagéenyoe teuma di Yerusalem lé ureuëng-ureuëng Yahudi, dan jipeujok bak ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi."
12 Watée kamoe deungoe hainyan, kamoe dan mandum syedara nyang tinggai di Kaisarea nyan jilakée ngon meuharab that ubak Paulus mangat gobnyan bék geujak u Yerusalem.
13 Teuma gobnyan geujaweueb, "Keupeuguna jih gatamo lagée nyoe sampoe até ulôn hanco? Ulôn ka siab bukon mantong jidrob disideh, teuma keu maté pih ulôn rela deumi Tuhan Isa."
14 Paulus hana geutem deungoe kamoe, ngon lagée nyan laju kamoe iem hana kamoe tam le. "Bah kheueh keuheundak Tuhan nyang teujadi," kheun kamoe.
15 Óh ka lheueh tinggai inan na meupadub treb, laju kamoe peukeumah barang-barang kamoe, dan laju kamoe beurangkat u Yerusalem.
16 Na meupadubdroe syedara geutanyoe nibak Kaisarea jijak cit meusajan ngon kamoe keu ji-intat kamoe u rumoh Manason, sabab dirumoh jih kheueh kamoe mudom. (Manason na kheueh ureuëng Siprus nyang ka treb that jeuet keu murit Isa).
17 Watée kamoe trok u Yerusalem, syedara-syedara nyang na inan jisambot kamoe ngon galak até.
18 Óh singohnyan Paulus geujak meusajan ngon kamoe teuma meurumpok ngon Yakobus; mandum peumimpén-peumimpén jeumaáh nyang na inan na cit sajan.
19 Óh ka lheueh geubri saleuem bak awaknyan, Paulus laju geucalitra bak awaknyan peue-peue mantong nyang ka geupeubuet lé Allah rot gobnyan nibak teungoh teungoh ureuëng nyang bukon Yahudi.
20 Óh ka lheueh jideungoe calitra Paulus nyan, awaknyan mandum jipujoe Allah. Óh lheueh nyan awaknyan jipeugah bak Paulus, "Syedara Paulus! Droeneueh harôh tateupeue bahwa ka meuribée-ribée ureuëng Yahudi nyang ka meuiman ubak Isa. Awaknyan mandum na kheueh ureuëng-ureuëng nyang seutia jitaát bak huköm Nabi Musa.
21 Dan jinoenyoe awaknyan jideungoe bahwa Droeneueh neupeubeuet mandum ureuëng Yahudi nyang tinggai diteungoh-teungoh bansa laén, mangat jipeuleueh huköm Nabi Musa. Droeneueh neu naseuhat awaknyan mangat awaknyan bék jipeusunat aneuëk-aneuëk awaknyan atawa jiseutôt adat istiadat Yahudi. 22 Jinoenyoe ureuëng-ureuëng Yahudi nyang ka meuiman nyan teuntée jideungoe bahwa Droeneueh kana inoe. Ngon nyan, pakriban jinoe?
23 Nyang gét jih neuseutôt kheueh naseuhat kamoe. Na peuet droe inoe nyang ka jipeugét janji bak Tuhan.
24 Jroh that Droeneueh jak peusuci droe meusajan-sajan ngon awaknyan, dan neutanggong kheueh biaya awaknyan mangat ôk awaknyan jeuet teucuko. Ngon lagée nyan teuma deuh bak mandum ureuëng bahwa peue nyang jideungoe keuhai Droeneueh hana beutôi, sabab Droeneueh keudroe pih neuamai huköm Nabi Musa.
25 Teuma keuhai ureuëng nyang kon Yahudi nyang ka meuiman keu Isa, kamoe ka meukirém surat bak awaknyan keuhai keuputosan kamoe bahwa awaknyan hana jeuet jimakheun peunajoh nyang ka teupeuseumah keu beurala, hana jeuet pajoh darah, atawa teupajoh beulatang nyang maté teuceukiek; dan hana jeuet teupeubuet buet-buet nyang cabui."
26 Ngon lagée nyan Paulus laju geujak ngon ban peuet droe awaknyan dan geupeuna laju upacara teupeusuci droe meusajan-sajan ngon awaknyan óh singoh uroe. Óh lheueh nyan awaknyan laju jitamong lam Baét Allah keu jijak bri tée bahwa na padub uroe teuk barô kheueh upacara teupeusuci droe nyan seuleusoe dan keureubeuen keu awaknyan maséng-maséng jipeuseumah teuma. 27 Óh watée tujoh uroenyan karab habéh, na padub droe ureuëng Yahudi nibak Asia jikalon Paulus na lam Baét Allah. Laju awaknyan jipeusuna ureuëng ramé, óh lheuehnyan laju jimat Paulus
28 sira jikuk-kuk, "Hai ureuëng-ureuëng Israel, tulông! Nyoe kheueh ureuëng jih nyang jijak ho-ho mantong jijak peubeuet ubak mandum ureuëng ajaran-ajaran nyang jihina bansa Israel, jilawan huköm Nabi Musa dan jihina Baét Allah nyoe. Jinoenyoe ka jijeuet ba ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi lam Baét Allah dan jipeubuet najih bak teumpat nyang sucinyoe!" (
29 Awaknyan jipeugah meunan sabab awaknyan ka jikalon Trofimus ureuëng Efesus lam banda meusajan-sajan ngon Paulus; dan jipike Paulus ka geuba ureuëng nyan lam Baét Allah.)
30 Bansaboh banda ka jeuet keu ka-ak ka-ôk, dan mandum ureuëng jiplueng-plueng sira jihudom. Awaknyan laju jidrob Paulus jibahue gobnyan jipeuteubiet lam Baét Allah. Watée nyan cit teuma pintoe Baét Allah teutôb.
31 Teungoh mandum ureuëng nyang peuna karu nyan jiuseuha keuneuk poh maté Paulus, ureuëng laén laju jijak peugah ubak keumandan pasokan Roma bahwa bansaboh Yerusalem teungoh subra.
32 Watée nyan cit teuma keumandan nyan jicok na padub droe peuwira dan padub droe teuma sipa-i laju bagaih-bagaih jijak ngon awaknyan bak teumpat nyang teungoh karu nyan. Watée ureuëng jai nyan jikalon keumandan nyan ngon pasokan jih, awaknyan laju jipiôh jipoh Paulus.
33 Keumandan nyan laju jijak bak Paulus laju jidrob gobnyan, jiyue ureuëng laén mangat jaroe geuh nyan teuranté. Óh lheueh keumandan nyan jitanyong soe Paulus nyan dan peue nyang ka jipeubuet.
34 Siteungoh nibak ureuëng ramé nyan na nyang jaweueb meunoe dan teuma nyang jaweueb meudeh. Keuadaan nyan lumpah that subra nyan sampoe lé keumandan nyan hana hase geuteupeu peue nyang ka teujadi. Ngon sabab nyan keumandan nyan laju jipeurintah mangat Paulus geuba bak markas.
35 Watée awaknyan teungoh jiba gobnyan trok bak reunyeuen. Ureuëng-ureuëng peuna karu nyan laju ji heuntam Paulus teuga lumpah na akhé jih Paulus harôh jirandée lé na meupadub droe sipa-i.
36 Awaknyan jiseutôt gobnyan nibak likot lé geurombolan ureuëng-ureuëng nyang peuna karu nyan nyang jikuk-kuk, "Peumaté jihnyan!"
37 Meunan keuneuk geutamong lam markas, Paulus geupeugah bak keumandan nyan, "Peu kheueh jeuet lôn meututoe sikeujab ngon Teungku?" "Peu kheueh gata jeuet tameututoe ngon basa Yunani?" Jitanyong lé keumandan nyan.
38 "Meunyoe meunan, gata bukon ureuëng Meusé, nyan kheueh nyang yoh awai ilée jipeuna beurontak dan jipeuplueng droe na peuet ribée droe tukang peuna karu nyang meusinjata jitamong lam padang pasi?"
39 Geujaweueb lé Paulus, "Ulôn ureuëng Yahudi; ulôn wareuga banda Tarsus, banda nyang peunteng di Kilikia. Neupeuidhin kheueh ulôn meututoe bak ureuëng-ureuëng nyan."
40 Teuma óh ka lheueh Paulus jibri idhin keu geumeututoe, Paulus laju geudong bak reunyeuen, laju geubri isyarat ngon jaroe gobnyan. Mandum ureuëng jeuet keuseungab. Óh lheueh nyan Paulus geumeututoe bak awaknyan lam basa Ibrani. Paulus geupeugah.
Chapter 22
"Bapak-bapak dan syedara-syedara banmandum! Ulôn teuma lôn peugah keuhai lôn bila droe lôn ubak syedara. Cuba deungoe nyoe!"
2 Watée awaknyan jideungoe Paulus geumeututoe lam basa Ibrani, awaknyan leubeh seungab ngon teunang. Ngon lagée nyan, Paulus geupeugah lom haba gobnyan.
3 "Ulôn ureuëng Yahudi," kheun Paulus, "Ulôn lahé di Tarsus lam nanggroe Kilikia, teuma ulôn rayeuk lam Yerusalem nyoe, dan jididek ngon biet-biet that lé gurée rayeuk ulôn Gamaliel lam huköm nyang geubri lé Nabi Musa ubak indatu geutanyoe. Saban lagée syedara banmandum inoe nibak uroenyoe, ulôn pih biet-biet that sunggoh keu Po teu Allah.
4 Ulôn iénanya sampoe maté murit-murit ajaran barô nyan. Awaknyan mandum, bah kheueh nyang agam meunan cit nyang inong, ulôn drob dan lôn peutamong lam glab.
5 Imeum agong keudroe dan mandum Mahkamah Agama jeuet teucok keusaksi bahwa ulôn hana sulet. Sabab awaknyan kheueh nyang ka geubri keu ulôn surat peu intat haba nyang jituju keu ureuëng-ureuëng Yahudi nyang na di Damsyik. Ngon na surat nyan ulôn jeuet lôn drob inan ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak ajaran nyan, dan lôn ba awaknyan u Yerusalem keu teuhuköm."
6 "Watée ulôn mantong bak rot euh dan rab trok u Damsyik, watée nyan cot uroe, saboh cahya nyang trang lumpah na ngon hana teusangka-sangka jiteubiet nibak langét ban sikeulileng lôn.
7 Ulôn reubah bak tanoh dan laju ulôn deungoe su nyang jipeugah bak ulôn, 'Saulus, Saulus! Pakon gata iénanya Ulôn?'
8 Laju ulôn tanyong, 'Soe kheueh Droeneueh, Teungku?' 'Ulôn kheueh Isa ureuëng Nazaret nyan nyang gata iénanya,' jaweueb su nyan.
9 Ureuëng-ureuëng nyan na inan meusajan ngon ulôn jingieng cahya nyan, teuma awaknyan hana jideungoe su nyang geupeugah bak ulôn.
10 Laju lôn tanyong teuma, 'Peue nyang harôh ulôn peubuet, Tuhan?' Tuhan geujaweueb, 'Beudôh kheueh dan tamong u Damsyik. Inan eunteuk gata teuma geubri tée keuhai mandum nyang lé Allah gatatem peubuet.'
11 Ulôn jeuet keubuta sabab cahya nyang seulala nyan. Dan rakan-rakan ulôn laju jipapah ulôn peutamong u Damsyik.
12 Inan na sidroe ureuëng nyang nan jih Ananias. Ureuëng nyan sidroe ureuëng nyang saleh dan taát that jipeubuet huköm Nabi Musa. Mandum ureuëng Yahudi nyang na tinggai di Damsyik jihoreumat that keu ureuëng nyan.
13 Gobnyan teuka geujak ngieng ulôn, laju geudong bakbinéh ulôn sira geupeugah, 'Syedara Saulus, bah kheueh gata tameungieng lom teuma!' Watée nyan cit teuma ulôn beuôt ulée lôn dan lôn ngieng gobnyan.
14 Óh lheueh nyan gobnyan geupeugah bak ulôn, 'Allah indatu geutanyoe ka geupiléh gata mangat gata tateupeue nyang geulakée lé Gobnyan, dan takalon Isa, Hamba Allah nyang geupeubuet keuheundak Allah dan geudeungoe su Isa keudroe.
15 Gata teuma jeuet keu keusaksi keu gata peusampoe bak mandum ureuëng peue nyang ka gata deungoe dan gata kalon.
16 Jinoenyoe bék le gata preh treb that. Beudôh kheueh, dan jok kheueh droe gata teupumanö. Meulakée kheueh ubak Tuhan mangat gata geupeu beubaih mandum desya-desya gata.' "
17 "Ulôn gisa u Yerusalem, dan watée ulôn teungoh meudoá lam Baét Allah, ulôn jikuasa lé Roh Allah.
18 Ulôn kalon Tuhan: Gobnyan geupeugah bak ulôn, 'Bubagaih gata tinggai Yerusalem, sabab ureuëng-ureuëng disinoe hana galak jideungoe gata meusaksi keuhai Ulôn.'
19 Laju lôn peugah, 'Tuhan, awaknyan jiteupeu that bahwa ulôn ka lôn tamong lam rumoh-rumoh iébadat keu lôn jak drob awaknyan dan ulôn poh ureuëng-ureuëng nyang meuiman ubak Droeneueh.
20 Meunan cit watée saksi Droeneueh Stefanus jipoh maté, ulôn keudroe na nibak teumpat nyan dan lôn situju ateueh jipoh maté nyan. Dan ulôn kheueh nyang priek peukayan ureuëng-ureuëng nyang peumaté ureuëng nyan.'
21 Teuma Tuhan geupeugah bak ulôn, 'Gata jak mantong, sabab ulôn teuma lôn yuejak gata u teumpat nyang jiôh ubak ureuëng-ureuëng nyang bukon Yahudi.' "
22 Ureuëng ramé teutab mantong jideungoe Paulus peugah haba, teuma bak kalimat akhé awaknyan jikuk sihabéh teunaga, "Peumaté mantong ureuëng nyang lagée nyan. Ureuëng nyan hana patot udeb!"
23 Sira geudumpék, awaknyan laju geukipah bajée jubah geuh, dan geusipreuek abée u manyang.
24 Teuma lé keumandan pasokan Roma nyan laju jiyueba Paulus ubak markas mangat gobnyan jipareksa inan deungon paksa keu jiteupeu peue sabab ureuëng-ureuëng Yahudi jikuk-kuk sira jidumpék lagée nyan ateueh gobnyan.
25 Teuma watée Paulus ka ji-ikat keu jiseunuét, Paulus laju geupeugah bak peuwira nyang dong inan, "Peu kheueh teusunuet sidroe wareuga keurajeuen Roma sigohlom jihnyan teupeusidang?"
26 Ban jideungoe haba nyan, peuwira nyan laju jijak ubak keumandan dan jipeugah, "Peue nyang bapak peubuet nyoe? Ureuëng nyoe wareuga neugahra Roma!" 27 Lé keumandan nyan laju jijak ubak Paulus sira jitanyong, "Cuba gata peugah, peu kheueh gata wareuga neugahra Roma!" "Nyoe," kheun Paulus, "Ulôn wareuga nanggroe Roma."
28 Keumandan nyan jipeugah lom, "Ulôn jeuet keuwareuga neugahra Roma ngon lôn bayeue jai lumpah na!" Geujaweueb lé Paulus, "Teuma ulôn lahé sibagoe wareuga neugahra Roma."
29 Watée nyan cit teuma sidadu-sidadu nyang keuneuk pareksa Paulus nyan jisurot dan keumandan nyan pih jeuet keuteumakot sabab jihnyan ka jigari Paulus, padahai Paulus wareuga neugahra Roma.
30 Keumandan pasokan Roma nyan meuheuét that peue sabab jih ureuëng-ureuëng Yahudi jipeusalah Paulus. Ngon sabab nyan óh singoh beungoh laju jitawök Imeum ulée dan Mahkamah Agama mangat meusapat. Laju Paulus jipeuleueh nibak teugari, óh lheuehnyan laju jiba jak meuhadab ukeue awaknyan banmandum.
Chapter 23
Paulus geukalon ateueh anggota mahkamah nyan dan laju geupeugah, "Syedara-syedara! Trok uroenyoe ulôn hana meurasa meusalah bak Po teu Allah lam até nurani lôn keuhai udeb ulôn."
2 Watée Paulus geupeugah meunan, Imeum Agong Ananias laju jiyue bak ureuëng nyang dong blaih Paulus mangat jitampa babah Paulus.
3 Dan Paulus laju geupeugah bak imeum agong nyan, "Allah pasti geutampa gata, ureuëng munafék nyang pura-pura suci! Droeneueh neuduek inan neupeusidang ulôn meunurot huköm Nabi Musa, padahai droeneueh keudroe iengkeue keu huköm nyan ngon cara neuyue ureuëng laén jitampa ulôn!"
4 Ureuëng-ureuëng nyang na blah Paulus laju jipeugah bak Paulus, "Gata tahina Imeum Agong Allah!"
5 Geujaweueb lé Paulus, "Óh, ulôn hana lôn teupeu, syedara-syedara, bahwa jihnyan imeum agong. Beutôi lam Alkitab na teutuléh lagée nyoe, 'Bék kheueh gata hina peumimpén-peumimpén bansa gata.' "
6 Paulus geukalon bahwa ladum nibak peumimpén-peumimpén bansa nyan na kheueh ureuëng-ureuëng Saduki dan ladum teuk na kheueh ureuëng-ureuëng Farisi. Ngon sabab nyan gobnyan laju geupeugah bak mahkamah nyan, "Syedara-syedara! Ulôn sidroe ureuëng Farisi, keuturonan Farisi. Ulôn jipeusidang nibak teumpatnyoe sabab ulôn peugah ureuëng maté udeb lom teuma."
7 Watée geupeugah meunan ureuëng-ureuëng Farisi dan ureuëng-ureuëng Saduki laju jipeuphon meudakwa, sampoe sidangnyan jeuet teubagi lam dua peureute. (
8 Sabab ureuëng-ureuëng Saduki jipeugah ureuëng maté hana udeb le, bahwa malaikat nyan hana, meunan cit roh-roh jeuhet hana; seudangkan ureuëng-ureuëng Farisi jipeucaya banmandum nyan.)
9 Ngon lagée nyan teuka kheueh karu nyang paleng gura. Na meupadubdroe ureuëng Farisi nyang jeuet keu gurée agama jidong dan jilawan biet-biet. "Meunurot kamoe ureuëng nyoe hana meusalah mubacut pih! Mungken keubiet na roh atawa malaikat nyang peugah bak gobnyan!"
10 Meudakwanyan biet-biet meutamah subra sampoe keumandan pasokan nyan jitakot Paulus jiparan lé awaknyan. Dan laju jiyue pasokan keu jijak cok Paulus lamkawan ureuëng nyang teungoh meudakwanyan jeuet teuba u markas.
11 Malam óh lheueh nyan teuma Tuhan Isa geudong bak binéh Paulus dan geupeugah, "Peukong kheueh até gata! Gata katabri keusaksian gata keuhai ulôn di Yerusalem. Singoh teuma harôh gata tabri keusaksian lagée nyan di Roma."
12 Banbeungoh that óh singoh nyan, ureuëng-ureuëng Yahudi laju jipeuna kumplotan. Awaknyan jimubudok hana jimakheun ngon jijieb ié meunyoe gohlom jipeumaté Paulus.
13 Leubeh peuet ploh droe nyang rhoh lam kumplotan nyan.
14 Awaknyan laju jijak ubak imeum-imeum ulée dan peumimpén-peumimpén Yahudi dan jipeugah, "Kamoe ka kamoe mubudok meusajan-sajan, hana kamoe makheun atawa kamoe jieb ié sigohlom kamoe poh maté Paulus.
15 Syedara-syedara ngon anggota-anggota Mahkamah Agama nyang sigét jih neukirém surat ubak keumandan pasokan Roma nyan keu talakée awaknyan jiba Paulus lom jak meuhadab droeneueh, pura-pura droeneueh keuneuk pareksa lom peukara ureuëng nyan ngon teuliti. Dan kamoe ka siab keu kamoe poh maté jihnyan sigohlom trok keunoe."
16 Teuma aneuëk nibak syedara nyang inong Paulus jideungoe reuncana jeuhet nibak kumplotan nyan. Teuma laju jijak ubak markas dan jipeugah hainyan ubak Paulus.
17 Paulus laju geutawök sidroe peuwira dan geupeugah bak ureuëng nyan, "Ba kheueh aneuëk mudanyoe ubak keumandan; jihnyoe keuneuk lapor sapeue-sapeue bak keumandan nyan."
18 Peuwira nyan laju jiba aneuëk muda nyan ubak keumandan dan jipeugah, "Paulus, nyang na lam tahanan nyan, geutawök ulôn dan geulakée ulôn mangat lôn ba aneuëk muda nyoe ubak Bapak; jihnyoe keuneuk jilapor sapeue-sapeue."
19 Keumandan nyan laju jimat jaroe aneuëk muda nyan, "Peukeuneuk gata peugah ubak ulôn?"
20 Jijaweueb lé aneuëk muda nyan, "Ureuëng-ureuëng Yahudi kasipakat keuneuk jilakée bak Teungku jeuet Paulus teuba ubak Mahkamah Agama singoh, pura-pura awaknyan keuneuk jipareksa lom peukara Paulus nyan ngon leubeh teuliti.
21 Teuma bék Teungku turot lagée nyang jilakée nyan, sabab na leubeh peuet ploh droe nyang teungoh jimusöm keuneuk jilinteueng gobnyan bak rot euh. Awaknyan mandum ka jimubudok hana teuma jimakheun atawa jijieb ié sigohlom Paulus jipoh maté. Jinoenyoe pih awaknyan ka siab; tinggai jipreh nariet Teungku mantong." 22 Keumandan nyan jipeugah, "Bék gata peugah bak soe mantong bahwa gata ka tabritée hainyan ubak ulôn." Laju jiyue aneuëk muda nyan jiwoe u rumoh jih.
23 Óh lheuehnyan keumandan nyan laju jitawök dua droe peuwira, dan laju jipeugah bak awaknyan, "Peusiab laju dua reutôh droe sidadu meusajan ngon tujoh ploh droe sidadu meuguda dan dua reutôh sidadu meukapak keu teubeurangkat poh sikureueng malam nyoe cit teuma u Kaisarea.
24 Meunan cit gata peusiab guda keu ngon ba Paulus dan gata ba kheueh jinyoe ngon seulamat sampoe trok ubak Gubunur Feliks."
25 Laju keumandannyan jituléh surat nyang asoe jih lagée nyoe,
26 "Nyang Mulia Gubunur Feliks. Saleuem nibak Klaudius Lisias! 27 Ureuëng nyoe ka jidrob lé ureuëng-ureuëng Yahudi dan rab jipoh maté lé awaknyan, meunyoe ulôn hana lôn jak ngon pasokan lôn dan lôn peuseulamat jihnyan; sabab ulôn deungoe jihnyoe wareuga neugahra Romawi.
28 Sabab ulôn keuneuk kuteupeu peue nyang seubeuna jih buet nyang salah nyang jikeuneuk tudoh ateueh ureuëng nyoe, teuma laju ulônba ubak Mahkamah Agama awaknyan.
29 Teunyata ureuëng nyoe hana jipeubuet sapeue pih nyang jeuet tehuköm ngon huköm maté atawa huköm lam glab. Nyang jitudôh lé awaknyan ateueh ureuëng nyoe na kheueh nyang na hubongan ngon huköm-huköm agama awaknyan keudroe.
30 Óh lheueh nyan bak ulôn jibritée bahwa na reuncana jeuhet nibak ureuëng-ureuëng Yahudi ateueh ureuëng nyoe. Ngon sabab nyan langsong ulôn kirém jihnyoe ubak Teungku Gubunur. Dan ulôn ka lônyue bak ureuëng nyang tudoh jihnyoe jak meuhadab ubak Teungku."
31 Teuma lé sidadu nyan laju jipeubuet peurintah nyan. Awaknyan jijakcok Paulus malam nyan cit teuma laju jiba sampoe trok u Antipatris.
32 Óh singohnyan awaknyan jipeubiyeu pasokan meuguda jijak laju ngon Paulus, dan awaknyan keudroe laju jiwoe u markas.
33 Watée pasokan meuguda nyan trok u Kaisarea, awaknyan laju jipeusampoe suratnyan ubak gubunur, dan laju jijok Paulus bak gubunur nyan.
34 Óh ka lheueh jibaca surat nyan lé gubunur nyan, laju jitanyong bak Paulus pat asai jih. Watée jiteupeu Paulus asaijih di Kilikia,
35 laju jipeugah, "Gét kheueh, meunyoe meunan! Ulôn teuma lôn pareksa peukara gata, meunyoe ureuëng-ureuëng nyang gadu gata katrok keunoe." Laju jipeutron peurintah mangat Paulus jiteuon lam meuligoe Herodes.
Chapter 24
Limong uroe óh lheuehnyan, Imeum Agong Ananias dan peumimpén-peumimpén Yahudi jijak u Kaisarea meusajan ngon sidroe peungacara nyang nan jih Tertulus. Awaknyan laju jijak meuhadab Gubunur Feliks dan laju jipeusampoe nyang jigadu keuhai Paulus nyan.
2 Watée Terutulus jihôi ukeue, jihnyan laju jitudôh Paulus lagée nyoe, "Amphon Gubunur Nyang Mulia! Dimiyueb pimpénan Amphon nanggroe kamoe aman ngon damé. Dan ateueh keubijaksanaan Amphon ka jai that-that nyang teupeujroh keu bansa kamoe.
3 Banmandum nyan kamoe sambot sabe ngon teurimong gaséh dan horeumat kamoe nyang paleng manyang dipat mantong kamoe na.
4 Teuma mangat bék jai that teubôh watée Amphon, ulôn meuharab beuneutem kheueh Amphon deungoe peue nyang kamoe gadu nyang paneuk nyoe.
5 Kamoe teumé ureuëngnyoe tukang peuna karu nyang paleng mubahya. Dipatmantong jihnyoe jipeuna karu lamkawan ureuëng Yahudi dan jeuet keupeumimpén geurakan ureuëng-ureuëng Nazaret.
6 Jihnyoe pih ka jicuba jipeukuto Baét Allah, teuma laju kamoe drob jihnyan. Kamoe kana niet keuneuk kamoe peusidang jihnyan meunurot huköm agama kamoe keudroe.
7 Teuma lé keumandan Lisias jireupah jihnyan nibak kamoe,
8 dan jipeurintah mangat ureuëng nyang jak gadu nyan jijak meuhadab ubak Amphon. Meunyoe Amphon neupareksa ureuëng nyoe, Amphon keudroe teuma neudeungoe nibak jihnyan nyang beuna nibak mandum nyang kamoe gadunyoe keuhai jih nyan."
9 Ureuëng-ureuëng Yahudi nyang na inan pih meusajan jigadu Paulus dan jipeubeutôi mandum nyang jipeugah lé Tertulus.
10 Laju gubunurnyan geubri kode bak Paulus bahwa gobnyan jeuet geupeugah haba. Teuma Paulus laju geupeugah, "Ulôn kuteupeu bahwa Teungku ka jeuet keu hakém di nanggroenyoe meuthon-thon treb jih. Nyang kheueh sabab jih ulôn meurasa galak lôn peusampoe keuhai lôn bila droe lôn ubak Teungku.
11 Teungku jeuet neuseulidek keudroe bahwa hana leubeh nibak dua blaih uroe nyang ka lheueh ulôn jak u Yerusalem keu lôn jak seumayang.
12 Dan hántom na ureuëng-ureuëng Yahudi nyang laén jikalon ulôn teungoh meudakwa ngon ureuëng laén atawa lôn peusapat gob keu lôn peuna karu bah kheueh nyan nibak Baét Allah meunan cit bak rumoh-rumoh iébadat atawa dipatmantong didalam banda.
13 Awaknyan pih hana hase jibri bukeuti peue-peue nyang jitudôh dan nyang jigadunyan ubak Teungku keuhai ulôn.
14 Keubiet beutôi ulôn harôh lôn aku ubak Teungku bahwa ulôn seumah Allah indatu kamoe meunurot ajaran nyang geupeurunoe lé Isa nyang jianggab lé awaknyan salah. Teuma ulôn teutab mantong lôn meuiman mandum nyang na teutuléh lam Kitab Nabi Musa dan kitab Nabi-nabi.
15 Saban lagée awaknyan, ulôn pih na harapan ubak Po teu Allah bahwa mandum ureuëng udeb lom teuma óh ka lheueh maté -- ureuëng-ureuëng gét, meunan cit ngon ureuëng-ureuëng jeuhet!
16 Nyang kheueh sabab jih ulôn teutab meu-useuha nyang si jroh-jroh jih, mangat até nurani lôn gleh ubak Allah dan gleh teuma keu manusia.
17 Óh ka lheueh na padub thon ulôn hana di Yerusalem, ulôn gisa keudeuh keu lôn jakba bantuan péng keu bansa ulôn dan keu lôn peuseumah keureubeuen keu Po teu Allah.
18 Watée ulôn teungoh kupeubuet nyan, awaknyan laju meurumpok ngon lôn lam Baét Allah, óh ka lheueh ulôn seuleusoe ngon upacara peusuci droe. Hana ureuëng ramé meusajan ngon ulôn, dan hana teuma karu bak teumpat nyan bak watée nyan.
19 Teuma na meupadubdroe Yahudi nibak teumpat nyan asai nibak propinsi Asia. Awaknyan kheueh nyang sikeubiet jih beuna nibak teumpat nyoe mangat jipeusampoe nyang jigadu lé awaknyan ubak Teungku, meunyoe awaknyan na sapeue-sapeue jikeuneuk gadu ateueh ulôn.
20 Atawa bah kheueh ureuëng-ureuëng nyoe keudroe nyang meungadu peu buet nyang jeuhet nyang ka jiteumé nibak ulôn watée ulôn jipeuhadab bak Mahkamah Agama.
21 Awaknyan jiteumé teuma kalimat nyang saboh nyoe nyang ulôn peugah dikeue awaknyan, kalimat nyan na kheueh: Ulôn teupeusidang nibak uroenyoe sabab ulôn peucaya ureuëng-ureuëng nyang ka maté udeb lom teuma."
22 Laju lé Feliks nyang ka jiteupeu jai that keuhai ajaran Isa, jipeuputôh sidang peukara nyan, "Ulôn teuma lôn peuputôh peukaranyoe," kheun Feliks, "meunyoe keumandan Lisias ka trok keunoe."
23 Laju jipeurintah peuwira nyang meutanggong jaweueb ateueh Paulus nyan mangat teutab jipeuteun Paulus, teuma ngon jibri bacut keubeubaihan ubak gobnyan dan jipeuidhin rakan-rakan gobnyan jibri keugobnyan peue nyang geupeureulée.
24 Na padub uroe teuma óh lheueh nyan Feliks teuka, jipeungah lé peurumoh jih nyang nan jih Drusila; jihnyan ureuëng Yahudi. Laju lé Feliks jiyue gob jeuet jijakcok Paulus, óh lheuehnyan Feliks jideungoe Paulus geupeugah haba keuhai meuiman ubak Isa Almaseh.
25 Teuma watée Paulus geupeugah haba lom keuhai jujoe ngon teupeuteuen hawa nafeusu meunan cit keuhai huköman bak Uroe Kiamat, Feliks jeuet keuteumakot laju jipeugah, "Gata jeuet neujak bak saátnyoe ulôn teuma lôn tawök lom gata meunyoe na watée."
26 Watée nyan Feliks meuharab teuma beumeuteumé péng nibak Paulus. Nyang kheueh sabab jih jihnyan meu-ulang-ulang jiyue gob jakcok Paulus keu jipeugah haba ngon geuhnyan.
27 Óh ka lheueh na dua thon, Perkius Festus jeuet geunantoe Feliks sibagoe gubunur. Dan sabab Feliks keuneuk jicok até ureuëng-ureuëng Yahudi, jihnyan jipeubiyeu mantong Paulus teutab lam glab.
Chapter 25
Lhée uroe óh lheueh Festus trok bak teumpat nyan, gobnyan laju geujak nibak Kaisarea u Yerusalem.
2 Nibak teumpat nyan Imeum-imeum ulée dan peumimpén-peumimpén Yahudi laju jipeusampoe ubak gobnyan peue nyang jigadu lé awaknyan keuhai Paulus. Awaknyan teutab jibujuk Festus
3 jiuseuha ateueh jroh até jih ateueh awaknyan, Festus nyan jitem yue jakcok Paulus dan jiba u Yerusalem; sabab awaknyan ka mupakat keu jipeumaté Paulus bak teungoh rot.
4 Teuma Festus jijaweueb, "Paulus teungoh teuteun di Kaisarea; dan ulôn keudroe pih hana treble lôn riwang keudeh.
5 Jadi, bah kheueh ureuëng-ureuëng rayeuk nyang na lamkawan gata jijak meusajan ngon ulôn u Kaisarea dan teupeusidang Paulus nyan disideh, meunyoe keubiet jihnyan ka jipeubuet buet nyang salah."
6 Óh ka lheueh tinggai di Yerusalem kira-kira lapan atawa siploh uroe teuk, Festus laju jiwoe u Kaisarea. Singohnyan laju jipeuna sidang peungadelan dan jipeurintah mangat Paulus jipeuhadab ukeue.
7 Watée Paulus trok keunan, ureuëng-ureuëng Yahudi nyang ka trok nibak Yerusalem laju jidong bansilingka gobnyan, dan laju jipeuphon peugah nyang jigadu nyan nyang paleng brat u ateueh Paulus. Teuma awaknyan hana bukeuti-bukeuti peue nyang ka jitudôh nyan.
8 Nibak geubila droe gobnyan, Paulus geupeugah, "Ulôn hana lôn peubuet sapeue pih nyang salah ubak huköm Nabi Musa atawa keu Baét Allah meunan cit ubak Kaisar Roma."
9 Teuma Festus keuneuk jicok até ureuëng Yahudi. Laju jitanyong bak Paulus, "Peu kheueh gatatem jak u Yerusalem mangat gata teupeusidang ideh dikeue ulôn keuhai peue-peue nyang ka jitudôh nyan?"
10 Geujaweueb lé Paulus, "Ulôn teungoh lôn dong dikeue mahkamah Kaisar Roma; dan bak teumpat nyan kheueh ulôn museuti teupeusidang. Teungku keudroe neuteupeue bahwa ulôn hana meusalah ateueh ureuëng Yahudi.
11 Meunyoe ulôn ka lôn iengkeue huköm dan lôn peubuet sapeue-sapeue buet nyang patot teuhuköm ngon huköm maté, ulôn rela maté. Teuma meunyoe peue-peue nyang jitudôh nyan hana beutôi, hana meusidroe pih nyang jeuet jijôk ulôn bak awaknyan. Ulôn lakée mangat ulôn teupeusidang bak peungadelan Kaisar!"
12 Óh ka lheueh jimeupakat ngon peunaseuhat-peunaseuhat jih, Festus jipeugah, "Gata talakée teupeusidang dipeungadelan Kaisar, jadi gata harôh jak meuhadab Kaisar."
13 Hana padubna treb teuma óh lheueh nyan, Raja Agripa dan Bernike geujak ubak Kaisarea keu geujak peugah seulamat ubak Festus.
14 Óh ka lheueh awaknyan na padub uroe nibak teumpat nyan, Festus laju jipeutrang keuhai peukara Paulus ubak Raja Agripa. Kheun Festus, "Na disinoe sidroe ureuëng huköman nyang jitinggai lé Feliks.
15 Watée ulôn mantong na di Yerusalem, imeum-imeum ulée dan peumimpén-peumimpén Yahudi jipeutamong peungaduan awaknyan ateueh ureuëng nyan dan jilakée mangat ulôn peurhot huköman ateueh ureuëng nyan.
16 Teuma ulôn jaweueb bahwa ureuëng Roma hana jeuet teuseurah meunan mantong sidroe ureuëng teutudoh keu teuhuköm, meunyoe nyang teutudoh nyan gohlom meuhadab keue ngon ureuëng-ureuëng nyang peudakwa gobnyan dan teubri watée keu jibila droe.
17 Ngon nyan, watée awaknyan jijak keunoe, ulôn hana lôn preh treb. Singohnyan laju ulôn peuna sidang peungadelan dan lôn peurintah mangat ureuëng nyan jiba meuhadab.
18 Watée ureuëng nyang peudakwa jidong sira jipeugah peu nyang jigadu nyan, awaknyan hana jigadu sapeue-sapeue buet nyang jeuhet nyang jipeubuet lé ureuëng nyoe lagée nyang ulôn pike teuma jipeugah lé awaknyan.
19 Nyang na awaknyan meubida peundapat sabe keudroe-droe keuhai agama jih keudroe dan keuhai sidroe ureuëng nyang nan jih Isa. Ureuëng nyan ka maté, teuma Paulus teutab jimeukreueh bahwa ureuëng nyan udeb.
20 Sabab ulôn bingong pakriban ulôn hase meuteumé keuteurangan-keuteurangan keuhai peukara nyan, laju ulôn tanyong bak Paulus peu kheueh jitem jak u Yerusalem dan teupeusidang ideh ateueh peukara nyan.
21 Teuma Paulus jilakée ék bandeng; jihnyan jilakée mangat jihnyan teutab teuteun sampoe peukara jih geupeu putôh lé Kaisar. Ngon sabab nyan ulôn peurintah mangat jihnyan teutab teuteun, sampoe ulôn meuteumé watée keu lôn kirém jihnyan ubak Kaisar." 22 Laju Agripa jipeugah bak Festus, "Ulôn keudroe pih keuneuk lôn deungoe ureuëng nyan." "Singoh Amphon jeuet neudeungoe," jaweueb Festus.
23 Singohnyan Agripa dan Bernike jijak ngon upacara keubeusaran. Awaknyan jitamong lam ruweueng sidang meusajan-sajan ngon ureuëng-ureuëng rayeuk angkatan prang dan ureuëng-ureuëng meugah nyang na lam banda nyan. Ateueh peurintah Festus, Paulus laju jipeutamong.
24 Dan Festus laju jipeugah, "Daulat Teungku Amphon dan mandum hadirin! Ureuëngnyoe ka jigadu bak ulôn lé mandum bansa Yahudi, bah kheueh nyan di Yerusalem meunan cit nyang na disinoe. Awaknyan jituntot ngon jiklik-klik bahwa jihnyoe hana patot teupeubiyeu udeb.
25 Teuma di ulôn hana lôn teumé mubacut pin nyang ka jipeubuet keu jeuet teucok keudasai huköm keu teupeu rhot huköman maté. Ngon sabab nyan jihnyoe keudroe ka jilakée keu teupeusidang ubak peungadelan Kaisar, ulôn ka lôn cok keuputosan keu lôn kirém jihnyoe ubak Kaisar.
26 Teuma di ulôn hana lôn teumé sapeue pih keuteurangan nyang teugaih keuhai droe jihnyoe keu lôn tuléh surat ulôn ubak Kaisar. Nyang kheueh sabab jih ulôn peuhadab jihnyoe dikeue Teungku-teungku banmandum, nyang paleng lumboi sa ubak Teungku Amphon Baginda Agripa! Meukeusut ulôn na kheueh óh ka lheueh teupareksanyoe, na bahan keu ulôn kutuléh surat. 27 Sabab meunurot peurasaan ulôn, hana kheueh bak teumpat jih teukirém sidroe ureuëng keunong teun ngon hana teupeugah peu salah nyang teutudoh ateueh jihnyoe."
Chapter 26
Agripa jipeugah bak Paulus, "Gata teubri idhin neupeugah haba keu gata bila droe." Teuma Paulus geubeuôt jaroe laju geubila droe geuh lagée nyoe,
2 "Nyang Mulia Amphon Baginda Agripa! Ulôn meurasa meu-untông that jeuet lôn bila droe ulôn nyang paleng meu-untông dikeue Baginda keudroe keuhai mandum nyang ji gadu lé ureuëng-ureuëng Yahudi ateueh ulôn;
3 nyang paleng peunteng Baginda neuteupeue that adat istiadat dan masa-alah-masa-alah ureuëng Yahudi. Ngon sabab nyan, ulôn meuharab Baginda neutem deungoe keuteurangan ulôn nyoe ngon saba.
4 Mandum ureuëng Yahudi jiteupeu pakriban ulôn udeb phon muda kon. Awaknyan jiteupeu bahwa yohmuda kon ulôn ka udeb lamkawan bansa ulôn keudroe di Yerusalem.
5 Katreb that awaknyan jiteupeue keuhai ulôn. Dan meunyoe awaknyan jitem, awaknyan jeuet jimeusaksi bahwa ulôn ka udeb sibagoe ureuëng Farisi ngon lôn turot mandum peuratoran nyang paleng kong lam agama kamoe.
6 Dan jinoenyoe ulôn dong disinoe keu jipeusidang sabab ulôn peucaya keu janji nyang geupeugot lé Allah ubak indatu kamoe.
7 Janji nyang geupeugah nyan kheueh teuma nyang jiharab-harab lé bandua blaih boh sukée bansa Israel, sampoe awaknyan jiseumah Po teu Allah uroe ngon malam. Dan sabab ulôn kupatéh ubak janji nyan, Baginda nyang mulia, ulôn jipeusalah lé ureuëng-ureuëng Yahudi.
8 Pakon syedara-syedara ureuëng Yahudi hana neupeucaya bahwa Allah geupeu udeb ureuëng maté?
9 Yoh ilée ulôn keudroe pih lagée nyan bahwa ulôn harôh lôn useuha ngon meubagoe cara keu lôn lawan Isa nyang teuka nibak Nazaret nyan.
10 Dan nyang kheueh nyang ka ulôn peubuet di Yerusalem. Ngon surat kuasa nyang geujok bak lôn lé Imeum-imeum ulée, ka lôn peutamong lam glab ureuëng-ureuëng nyang seutia ubak Allah. Dan ulôn pih situju bahwa awaknyan teupeu rhot huköm maté.
11 Jai lumpah na ulôn seksa awaknyan lam rumoh-rumoh iébadat, mangat awaknyan ji iengkeue peue nyang ka awaknyan meuiman. Gét that seu eum até ulôn ateueh awaknyan, sampoe banda-banda nyang laén ulôn jak keu lôn jak peulet awaknyan."
12 "Ngon meukeusut nyan kheueh teuma ulôn ba surat kuasa nyang geubri lé imeum-imeum ulée dan lôn jak u Damsyik.
13 Dan watée ulôn mantong na bak teungoh rot euh, watée nyan mantong cot uroe, Baginda Nyang Mulia, deuh lôn kalon saboh cahya nibak langét nyang leubeh trang nibak mata uroe. Cahya nyan meuble-ble ban sikeulileng lôn dan ban silingka ureuëng-ureuëng nyang na jijak ngon ulôn.
14 Kamoe mandum reubah bak tanoh. Laju ulôn deungoe su nyang geupeugah bak ulôn lam basa Ibrani, 'Saulus, Saulus! Pakon gata hana tapiôh ta iénanya Ulôn? Gata teuma tarasa sakét keudroe, meunyoe gata teutab hana tapiôh talawan pimpén Geuhnyan nyang jeuet keu teungku gata.'
15 Teuma laju lôn peugah, 'Soe kheueh Droeneueh, Teungku?' Dan Tuhan geujaweueb, 'Ulôn kheueh Isa nyang gata iénanya.
16 Beudôh kheueh dan dong laju! Ulôn peudeh droe ubak gata ngon meukeusut keu Lôn beuot gata jeuet keupeulayan Ulôn. Gata harôh tapeusampoe bak ureuëng laén peue nyang ka ta ngieng uroenyoe keuhai Ulôn dan keuhai peue nyang teuma Lôn tunyok bak gata bak watée nyang singoh teuka.
17 Ulôn teuma Lôn peulheueh gata nibak bansa Israel dan nibak bansa-bansa laén nyang bukon Yahudi. Ulôn teuma Lôn yue gata ubak awaknyan mangat keu gata peubleuet mata jihnyan,
18 mangat awaknyan jiteubiet nibak lam seupôt dan jitamong lam trang; mangat awaknyan beubaih nibak godaan iblih, laju jikuasa lé Roh Allah. Teuma ngon peucaya ubak Ulôn desya-desya awaknyan teuma teupeu amphon dan awaknyan teuma jeuet keu anggota umat Allah nyang teupiléh.' "
19 "Sabab nyan, Baginda Agripa, ulôn sabe lôn useuha taát ubak keumalon nyang ka ulôn teurimong nibak Po teu Allah nyan.
20 Ngon troh trang ulôn peugah ubak dum na ureuëng bahwa awaknyan harôh meutobat nibak desya-desya awaknyan dan jipeujok droe ubak Po teu Allah dan jipeuleumah lam udeb jih bahwa awaknyan ka meutobat nibak desya-desya awaknyan. Hainyan ulôn bri tée phon-phon that di Damsyik, óh lheueh nyan di Yerusalem dan bansaboh Yudea dan lamkawan nyang bukon ureuëng Yahudi.
21 Ngon sabab nyan kheueh ureuëng-ureuëng Yahudi jidrob ulôn nibak Baét Allah dan jiuseuha keuneuk peumaté lôn. 22 Teuma trok án jinoe ulôn mantong geulindong lé Po teu Allah, sampoe ulôn hase lôndong nibak teumpat nyoe keu lôn bri keusaksian ulôn bak mandum ureuëng -- ubit meunan cit nyang rayeuk. Peue nyang ulôn peugahnyoe hana laén na kheueh peu nyang ka awai geupeugah lé nabi-nabi dan Nabi Musa;
23 na kheueh bahwa Raja Peuseulamat nyang geupeu janji lé Po teu Allah nyan harôh meudeurita, dan jeuet keu ureuëng phon that nyang geubeudôh lom óh ka lheueh maté; deungon lagée nyan Gobnyan jeuet geupeugah trang -- nyan kheueh haba keuseulamatan -- bah kheueh ubak ureuëng Yahudi meunan cit ubak ureuëng nyang bukon Yahudi."
24 Teungoh Paulus geupeugah keuhai bila droe geuhnyan, Festus laju jikuk, "Gata ka pungoe Paulus! Iéleumé gata nyang jai nyan ka jipeujeuet gata pungoe!"
25 Teuma Paulus geujaweueb, "Ulôn hana pungoe, Nyang Mulia. Nariet nyang ulôn peugah nyan beutôi dan jiteubiet lam pikeran nyang seuhat.
26 Baginda Agripa keudroe geuteupeue that keuhai-hai nyan, nyang kheueh sabab jih ulôn kujeuet meututoe dikeue Baginda ngon troh trang. Ulôn yakén hana musapeue pih nibak hai-hainyan nyang gohlom geuteupeue lé Baginda, sabab mandum nyan hana teujadi nibak teumpat-teumpat nyang teusom. 27 Nyang Mulia Baginda Agripa, peu kheueh Baginda neupatéh peue nyang ka geupeugah lé nabi-nabi? Ulôn pike Baginda neupatéh!"
28 Laju Agripa geupeugah ubak Paulus, "Gata pike peumudah ulôn jeuet keu ureuëng Kristen lam watée nyang paneuk nyoe?"
29 "Lam watée nyang paneuk atawa lam watée nyang panyang," jaweueb Paulus, "Ulôn meudoá ubak Po teu Allah mangat Baginda dan Teungku-teungku mandum nyang neudeungoe ulôn nibak uroenyoe hase jeuet lagée ulôn -- keucuali gari nyang lagée nyoe!"
30 Akhé jih baginda raja, gubunur dan Bernike, dan mandum nyang laén nyang dong.
31 Óh ka lheueh na diluwa, awaknyan laju jimarit sabe keudroe-droe, "ureuëng nyoe hana jipeubuet meusapeue pih nyang patot teuhuköm ngon huköman maté atawa teuhuköm lam glab."
32 Laju Agripa geupeugah ubak Festus, "Ureuëng nyoe ka jeuet teupeuleuh, seukira jih ureuëng nyoe hana jituntot peukara jih bak peungadelan Kaisar."
Chapter 27
Óh ka lheueh teucok keuputosan bahwa kamoe harôh meulayeue u Italia, Paulus ngon na meupadub droe ureuëng teuhuköman nyang laén laju jijok ubak Yulius, peuwira sipa-i Roma nyang jiboh nan "Resimen Kaisar".
2 Kamoe laju meuék ateueh kapai nyang teuka nibak Adramitium, óh lheueh nyan ngon kapai nyan laju kamoe beurangkat nyang ka siab meulayeue u peulabohan-peulabohan lam propinsi Asia. Aristarkus, sidroe ureuëng Makedonia nyang teuka nibak Tesalonika, na cit meulayeue meusajan-sajan ngon kamoe.
3 Singoh nyan kamoe laju trok u Sidon, Paulus jipeusaneut ngon jroh that lé Yulius. Gobnyan jibri idhin jak saweue rakan-rakan gobnyan mangat awaknyan hase jijok keu gobnyan peue-peue nyang geupeureulée.
4 Beudôh nibak teumpat nyan laju kamoe meulayeue lom. Lé sabab angén nyang meulawan arah ngon kapai kamoe, kamoe meulayeue laju seutôt binéh panté pulo Siprus nyang bacut meuseuliseh nibak angén.
5 Óh lheueh nyan laju kamoe haröng laôt nyang meuhadab keue ngon Kilikia dan Pamfilia dan laju trok u Mira lam nanggroe Likia.
6 Nibak teumpat nyan lé peuwira nyan laju meuteumé saboh kapai nyang teuka nibak Aleksandria nyang keuneuk meulayeue u Italia. Dan lé gobnyan laju jipinah kamoe lam kapai nyan.
7 Na padub uroe treb jih kamoe meulayeue mulet lumpah na, dan ngon aloh alah akhé jih kamoe trok ubak banda Knidus. Óh lheueh nyan, sabab angén teutab mantong brok, kamoe hana hase kamoe meulayeue ubak jurosan nyang phon. Ngon lagéenyan kamoe laju meulayeue u seulatan pulo Kreta rot Tanjong Salmone mangat nibak teumpat nyan kamoe teuhinda nibak angén.
8 Ngon aloh alah kamoe meulayeue seutôt binéh panté pulo nyan sampoe akhé jih kamoe trok bak saboh teumpat nyang nan jih Peulabohan Indah, hana padub na jiôh nibak banda Lasea.
9 Bak watée nyan Uroe Raya Peudamé ureuëng Yahudi ka seuleusoe. Kamoe ka gadôh watée nyang jai that-that, ngon lagée nyan ka hana watée le kamoe meulayeue ngon aman. Ngon sabab nyan lé Paulus laju geubri naseuhat lagée nyoe ubak awaknyan,
10 "Syedara-syedara, meunurot peundapat ulôn, keubiet mupaloe that meunyoe tanyoe tameulayeue laju. Tanyoe teuma meuteumé rugoe nyang raya that kon mantong nibak barang nyang tapeudieng lam kapai nyoe, teuma nyawöng tanyoe pih hase teusuet."
11 Teuma lé peuwira nyan leubeh peucaya ubak nyang mat keumudo dan ubak kapiten kapai nyan nibak keu Paulus.
12 Peulabohan nyang na inan beutôi hana gét keu kapai-kapai nyang meusaôh inan watée musém leupie. Ngon sabab nyan rab banmandum aneuëk kapai nyan sipakat keumeulayeue lom sira teutinggai peulabohan nyan sabab awaknyan jimeue useuha beubagaih trok u Feniks dan tinggai nibak teumpat nyan lam watée musém sijuek nyan. Feniks na kheueh saboh peulabohan di Kreta nyang meuhadab u barat daya dan barat laôt.
13 Bak watéenyan angén seulatan jipôt leumoh lagoena. Lé aneuëk kapai jipike ka jeuet jimeulayeue lom teuma. Awaknyan laju jibeuôt saôh laju jimeulayeue banseutôt binéh panté pulo Kreta.
14 Teuma hana treb óh lheueh nyan jiteuka teuk angén badée -- nyan kheueh nyang teupeunan angén Timu Laôt -- jipôt teuga lumpah na nibak ateueh darat,
15 laju jiheuntam ateueh kapai kamoe. Ngon sababnyan hana mungken kapai kamoe jimeulayeue meulawan arah ngon angén, teuma kamoe meunyeurah dan kamoe peubiyeu mantong kapai nyan anyôt jiba lé angén.
16 Kamoe meupadok bacut, watée kamoe trok blah u seulatan pulo Kauda nyang ubit nyan. Nibak teumpat nyan ngon apoh apah meuhase kamoe cok sikoci kapai nyan.
17 Óh ka lheueh sikoci nyan kamoe peuék ateueh kapai, kapai nyan keudroe teupeukong ngon cara teupeuguna talo ngon teuikat bansikeulileng kapai nyan. Sabab teumakot kapai nyan sôk bak anoe Sirtis nyang deue, layeue teupeutreun dan óh lheueh nyan teupeubiyeu mantong kapai nyan jiba lé angén.
18 Angén hana piôh jiheuntam keudeuh keunoe, akhé jih óh singoh beungoh bubena asoe kapai teutiek lam laôt.
19 Uroe-uroe nyang laén lé aneuëk kapai nyan jiböih teuma peukakaih-peukakaih kapai lam laôt ngon jaroe awaknyan keudroe.
20 Meu uroe-uroe treb jih kamoe hana deuh kamoe ngieng mata uroe ngon bintang, dan angén teutab hana jipiôh-piôh jipôt keudeuh keunoe. Akhé jih habéh kheueh harapan kamoe keuseulamat.
21 Na meupadub watée treb jih dumna awaknyan hana jiteumé makheun. Ngon lagée nyan Paulus laju geujak dong dikeue awaknyan sira geupeugah lagée nyoe, "Syedara-syedara! Meunyoe gata ka taseutôt naseuhat ulôn dan hana tameulayeue nibak Kreta, tanyoe hana tarasa rusak ngon rugoe lagéenyoe bagoe. 22 Teuma jinoenyoe pih ulôn lakée ngon meuharab that mangat gata beurayeuk até. Hana meusidroe pih lamkawan gata nyoe nyang maté; nyang gadôh nibak geutanyoe teuma kapai nyoe mantong.
23 Sabab beuklam malaikat Allah nyang ulôn seumah, na kheueh Allah nyang po ulôn nyoe, geujak ubak ulôn.
24 Geupeugah lé Malaikat nyan, 'Bék takot, Paulus! Sabab gata teuma tameuhadab ubak Kaisar. Dan ateueh keugét até Allah ateueh gata, banmandum ureuëng nyang meulayeue meusajan gata teuma seulamat lé sabab gata.'
25 Ngon sabab nyan, Syedara-syedara, bah kheueh gata beurayeuk até! Sabab ulôn meuiman ubak Po teu Allah bahwa banmandum teuma teujadi lagée nyang geupeugah ubak ulôn.
26 Teuma singoh tanyoe teutiek bak panté saboh pulo." 27 Bak malam nyang keu peuet blah kamoe mantong meuapöng-apöng lam Laôt Adria. Kira-kira bak teungoh malam aneuëk kapai nyan teurasa teungoh jipeurab bak panté.
28 Teuma lé awaknyan laju jiulu talo nyang ka ji-ikat ngon batée guna keujiteupeu padub na lhok jih laôt. Rupari teumpat nyan lhok jih rab peuet ploh metée. Hana padub na treb teuma óh lheueh nyan awaknyan ji-ukô lom, laju jiteupeu laôt nibak teumpat nyan lhok jih rab lhée ploh metée.
29 Awaknyan jitakot kapai shok bak batée kareueng, ngon lagée nyan awaknyan laju jipeutreun peuet boh saôh nyang na nibak bagian likot kapai, laju jimeuharab meunyoe jeuet beubagaih-bagaih jijak.
30 Ngon cara seungab-seungab lé aneuëk kapai jikeuneuk plueng nibak kapai nyan. Awaknyan laju jipeutreun sikoci pura-pura jikeuneuk peutreun saôh nyang na bak ulée kapai nyan.
31 Teuma lé Paulus laju geupeugah ubak peuwira kapai dan tantra-tantra nyang na lam kapai nyan, "Meunyoe aneuëk kapai nyoe hana tinggai lam kapai, Gata banmandum hana nyang seulamat."
32 Ngon sabab nyan lé tantra-tantra nyan laju jikoh talo sikoci nyan, ngon lagée nyan sikoci nyan laju anyôt.
33 Bak watée gohlom jiteuka beungoh, Paulus geuyue bak awaknyan mangat banmandum makheun. Geupeugah lé Paulus, "Ka peuet blah uroe treb jih Gata banmandum tapreh-preh mantong lam keuadaan yo ngon teumakot dan hana tapajoh sapeue.
34 Ulôn yue, makheun kheueh bacut. Nyang lagée nyan jroh that keu gata, mangat gata teuga lom teuma. Sabab gatabanmandum teuma seulamat hana kureueng meusapeue pih."
35 Óh ka lheueh geupeugah meunan Paulus laju geucok ruti dan geulakée teurimong gaséh ubak Tuhan dikeue awaknyan banmandum. Óh lheuehnyan gobnyan laju geubagi-bagi ruti nyan, dan laju jipajoh.
36 Dan awaknyan mandum ka jiteuka seumangat lom dan meusajan-sajan jimakheun.
37 Banmandum lam kapai nyan na dua reutoh tujoh ploh nam droe.
38 Óh ka lheueh banmandum jimakheun bube séb, awaknyan laju jiböih lam laôt banmandum gandom nyang na lam kapai nyan mangat kapai nyan meutamah phui.
39 Watée uroe ka beungoh, lé aneuëk kapai laju jingieng u darat, teuma awaknyan hana jiteupeu peue nan darat nyan. Deuh jikalon saboh peulabohan ngon panté jih. Dan meunyoe hase awaknyan na meukeusut keuneuk peurab kapai jih nyan ubak peulabohan nyan.
40 Teuma talo-talo saôh laju jikoh dan saôh-saôh nyan jipeubiyeu mantong lham lam laôt. Meunan cit lé awaknyan laju jipeulheueh talo-talo nyang na teuikat bak keumudo. Óh lheueh nyan awaknyan laju jipeuék layeue nyang na dikeue kapai mangat angén jipot kapainyan u binéh panté.
41 Teuma kapai nyan laju sok lam anoe. Bagian keue kapai nyan meuseubée hana jeuet lé meugrak, meunan cit bagian likot kapai nyan ka hanco jipoh lé umbak nyang teuga.
42 Lé tantra-tantra nyang na lam kapai nyan kana niet jikeuneuk poh banmandum ureuëng huköman, sabab awaknyan teumakot pat jiteupeu teuma na nyang meulangue bak binéh óh lheueh nyan jiplueng.
43 Teuma lé peuwira nyan jitam niet awaknyan sabab jihnyan keuneuk peuseulamat Paulus. Lé jihnyan laju jiyue bak mandum ureuëng nyang jeuet meulangoe mangat jigrob leubeh ilée lam laôt dan meulangoe bak binéh panté;
44 meunan cit nyang laén jiseutôt jilikot ngon cara jimumat bak papeuen-papeuen atawa bak kapai nyang ka beukah nyan. Ngon cara lagée nyan kheueh kamoe banmandum seulamat trok bak binéh panté.
Chapter 28
Óh ka lheueh kamoe teungoh ngon seulamat, barô kheueh kamoe teupeu bahwa pulo nyan nan jih Malta.
2 Ureuëng pulo nyan keubiet that-that ramah keu kamoe. Awaknyan jisambot kamoe banmandum ngon cara gét dan laju jipeukab apui keukamoe sabab ujeuen ka jitreun bacut-bacut dan udara pih leupie lagoena.
3 Paulus laju geupeusapat kayée, laju geukeubah kayée nyang ka geupeusapat nyan ateueh apui hu. Teungoh Paulus geupeubuet nyan, laju jiteubiet saboh uleue, sabab keunong wab apui nyang seu-eum nyan, dan uleue nyan laju jikab bak jaroe gobnyan.
4 Watée jikalon lé peunduduek pulo nyan uleue mantong meugantueng bak jaroe Paulus, awaknyan laju jimarit sabe keudroe-droe, "Ureuëng nyoe pasti tukang poh maté gob, sabab bah kheueh jih ka seulamat lam laôt raya, Dewi Keuadelan hana geupeubiyeu ureuëng nyoe udeb."
5 Teuma lé Paulus laju geutapih uleue nyan lam apui dan gobnyan hana teurasa sakét meubacut pih.
6 Awaknyan jipike sikeujab teuk jaroe Paulus jiteuka kumong dan mungken watée nyan cit gobnyan maté. Teuma óh ka jipreh-preh na padub na treb dan hana sapeue-sapeue nyang teujadi ateueh Paulus, pikeran awaknyan laju meu-ubah dan awaknyan jipike bahwa Paulus nyan na kheueh dewa.
7 Hana padub na jiôh nibak teumpat nyan na tanoh atra Publius, peujabat nyang paleng rayeuk lam pulo nyan. Ngon até nyang jroh ureuëng nyan jisambot kamoe nyang treb jih na lhée uroe.
8 Bak watée nyan ureuëng syiek ureuëng nyan teungoh sakét, jiteuka deumam ngon ciret-ciret. Paulus geujak kalon ureuëng sakét nyan sira geumeudoá geupeuduek jaroe geuh ateueh ureuëng nyan, akhé jih ureuëng sakét nyan puléh.
9 Sabab keujadian nyan banmandum ureuëng nyang sakét nyang na lam pulo nyan jijak ubak Paulus, dan awaknyan geupeu puléh.
10 Awaknyan laju jibri keukamoe hadiah nyang jai lagoena, dan watée kamoe keuneuk meulayeue, awaknyan laju jiba lam kapai banmandum nyang kamoe peureulée keubeukai watée kamoe jak lom.
11 Óh ka lheueh na lhée buleuen treb jih disinan, kamoe tinggai pulo nyan sira kamoe ék kapai nyang teuka nibak Aleksandria nyang watée musém sijuek jimeusaôh lam pulo nyan. Kapai nyan jiboh lambang "Dewa Meukeumbeue Kastor dan Poluks".
12 Kamoe laju meusaôh bak banda Sirakusa dan tinggai lam banda nyan lhée uroe treb jih.
13 Nibak teumpat nyan kamoe meulayeue lom seutôt binéh panté akhé jih trok kamoe u banda Regium. Singoh nyan angén jiteuka nibak arah seulatan, ngon lagée nyan lam dua uroe kamoe laju trok u banda Putioli.
14 Disinan kamoe laju meurumpok ngon napadub droe ureuëng nyang ka meuiman ubak Isa, dan ateueh undangan awaknyan kamoe tinggai ngon awaknyan nyang treb jih na sigoe aleuhat. Óh lheueh nyan laju kamoe jak u Roma.
15 Syedara-syedara di Roma nyang ka peucaya ubak Isa jideungoe keuhai kamoe, akhé jih awaknyan jijak sampoe trok ubak Pasai Apius dan Teumpat piôh Lhée guna jijak sambot kamoe. Watée Paulus meurumpok ngon awaknyan, gobnyan laju geulakée teurimong gaséh ubak Po teu Allah dan até gobnyan jeuet keutabah.
16 Watée ka trok u Roma, Paulus jeuet geutinggai sidroe sira jikawai lé sidroe sidadu.
17 Óh ka lheueh na lhée uroe, Paulus laju geutawök tukoh-tukoh ureuëng Yahudi nyang na inan. Dan óh ka lheueh awaknyan meusapat, gobnyan laju geupeugah bak awaknyan, "Syedara-syedara! Ulôn nyoe sapeue pih hana salah ateueh bansa geutanyoe, meunan cit ngon adat keubiasaan nyang ka tateurimong nibak indatu geutanyoe hana lôn iengkeue. Teuma bah kheueh meunan ulôn nyoe jidrob di Yerusalem laju jijok ubak ureuëng-ureuëng Roma.
18 Óh ka lheueh peukara ulôn nyoe jipareksa, awaknyan keuneuk peubeubaih ulôn, sabab ulôn nyoe hana lôn peubuet meubacut pih nyang salah nyang jeuet ulôn nyoe teupeurhot bak huköman maté.
19 Teuma sabab ureuëng-ureuëng Yahudi jilawan ulôn, ulôn teupaksa lôn tuntot peukara lôn nyoe jipeusidang nibak peungadelan Kaisar Roma. Ulôn peubuet lagée nyan kon ulôn nyoe na barang sapeue-sapeue lôn jak gadu ateueh bansa ulôn keudroe.
20 Dan nyang kheueh sabab jih ulôn lakée meurumpok ngon gatanyoe banmandum guna lôn marit-marit ngon gata; sabab ulôn jiboh beuleunggu, lé sabab Peuseulamat nyang jiharab-harab lé bansa Israel."
21 Laju awaknyan jipeugah bak gobnyan, "Kamoe gohlom kamoe teurimong meusaboh surat pih nibak Yudea keuhai Droeneueh. Dan hana meusidroe syedara pih nyang teuka nibak sideh jijakba haba keunoe keuhai droeneueh atawa jipeugah nyang brok-brok keuhai Droeneueh. 22 Teuma kamoe meuheuét cit keuneuk deungoe keuhai peue nyang Droeneueh peucaya nyan, sabab kamoe mandum ka kamoe deungoe keuhai ureuëng nyang hina ajaran nyang Droeneueh anut nyan."
23 Teuma awaknyan dan Paulus laju jimeurok pakat uroe peu awaknyan ngon Paulus meurumpok lom teuma, nibak uroe nyan jai that-that ureuëng nyang teuka bak teumpat Paulus tinggai. Phon beungoh trok án seupôt Paulus geupeu trang dan geupeugah haba keuhai pakriban Allah geumat peurintah sibagoe Raja. Ngon geukuteb ayat-ayat nyang lam Kitab Nabi Musa dan Kitab Nabi-nabi, Paulus geu-useuha geuba awaknyan beuji meuiman ubak Isa.
24 Na nyang patéh peue nyang geupeugah lé Paulus nyan, teuma na cit nyang hana patéh.
25 Ngon peundirian nyang hana saban meulawan sidroe ngon nyang laén awaknyan laju jitinggai teumpat nyan, óh ka lheueh Paulus geupeugah nyang lagée nyoe ubak awaknyan, "Keubiet beutôi that peue nyang geupeugah lé Roh Allah meulalu Nabi Yesaya ubak indatu gata!
26 Allah meufeureuman, 'Jak kheueh peugah ubak bansa nyoe: Gata hana putôh tadeungoe, teuma hana tamuphom; gata teuma sabe takalon teuma hana tateupeue peue nyang teuma teujadi. 27 Sabab pikeran bansa nyoe ka jeuet keu tumpôi, geulinyueng awaknyan ka jeuet keutulo, dan mata awaknyan ka geupeupet. Nyoe hase jeuet mangat mata awaknyan bék deuh jimeungieng, punyueng awaknyan bék jimeudeungoe, pikeran awaknyan bék jimuphom, dan bék jigisa ubak Ulôn, laju Ulôn kupeupuléh awaknyan.' "
28 Akhé jih geupeugah lom lé Paulus, "Syedara banmandum harôh tateupeue bahwa haba keuhai seulamat nyang teuka nibak Po teu Allah jinoenyoe ka jipeusampoe ubak bansa-bansa laén nyang kon ureuëng Yahudi. Awaknyan jiseutôt haba nyan!"
29 Óh ka lheueh Paulus geupeugah lagée nyan, ureuëng-ureuëng Yahudi nyan laju jitinggai teumpat nyan sira jimeudakwa sabe keudroe-droe.
30 Dua thon treb jih Paulus tinggai di Roma, bak rumoh nyang geusiwa keudroe. Gobnyan galak that geuteurimong mandum ureuëng nyang saweue gobnyan.
31 Dan ngon beuhe jih gobnyan geupeugah ubak awaknyan pakriban Allah geumat peurintah sibagoe Raja dan keuhai Tuhan Isa. Paulus geupeubuet nyan ngon beubaih dan hana nyang tam.